Zuid-Afrikaanse parlementsverkiezingen 2019

Op 8 mei 2019 hield Zuid-Afrika algemene verkiezingen voor een nieuwe Nationale Vergadering en een nieuwe Provinciale Wetgevende Macht. De Nationale Vergadering bestaat uit 400 leden die door evenredige vertegenwoordiging verkozen worden en verkiest de nieuwe president van het land.

Van links naar rechtsː Economic Freedom Fighters (44), Afrikaans Nationaal Congres (230), Democratische Alliantie (84), Inkatha Freedom Party (14), Freedom Front Plus (10), African Christian Democratic Party (4), overige (14)

Bijna 27 miljoen kiesgerechtigde Zuid-Afrikanen hebben zich geregistreerd om te gaan stemmen waarvan er meer dan 17,5 miljoen mensen dat effectief gedaan hebben.

Op nationaal niveau deden er 48 partijen mee waarvan het ANC onder leiding van Cyril Ramaphosa, de Democratische Alliantie onder leiding van Mmusi Maimane en de EFF onder leiding van Julius Malema veruit de belangrijkste waren.

Uitslagen bewerken

Nationale Vergadering bewerken

Het ANC wist weer haar absolute meerderheid in de Nationale Vergadering te behouden maar behaalde met 57,5% wel haar slechtste resultaat sinds de allereerste democratische verkiezingen in 1994. In elke provincie verloor de partij stemmen. Het sterkst staat de partij in de provincie Limpopo met 75,49%, het zwakst in de provincie West-Kaap met 28,63% en de sterkste daling had de partij in de provincie Kwazulu-Natal te verwerken met een daling van 10,3%.

De liberale Democratische Alliantie die de officiële oppositie vertegenwoordigd had ook een daling te verwerken van een kleine 2% en komt op 20,77% op nationaal niveau. De partij behoudt haar enige (absolute) meerderheid in de provincie West-Kaap met 55,45% en kon enkel in de provincies Vrijstaat, Kwazulu-Natal en Noord-Kaap hun stemmenaantal behouden en vergroten.

De extreemlinks-populistische EFF is er in geslaagd om in elke provincie haar stemmenaantal te vergroten. De partij komt nu op 10,79%, een stijging van 4,44% tegenover de vorige verkiezingen. In de provincies Mpumalanga, Limpopo en Noordwest werden ze de tweede grootste partij met respectievelijk 12,79%, 14,43% en 18,64%.

De Inkatha Vrijheidspartij en het Vrijheidsfront Plus zijn de overige twee partijen die boven de 1% uitkwamen met respectievelijk 3,38% en 2,38%. Beide partijen konden hun stemmenaantal vergroten met respectievelijk 0,98% en 1,48% en hiermee wist het Vrijheidsfront Plus haar stemmenaantal het sterkst te vergroten op de EFF na.

Het African Transformation Movement, GOOD en Al Jama-ah zijn nieuw in het parlement. De eerste twee partijen zijn pas ontstaan na de verkiezingen van 2014 en het moslimfundamentalistische Al Jama-ah heeft voor het eerst sinds haar ontstaan in 2009 een zetel kunnen bemachtigen. Agang South Africa en de African Peoples' Convention zijn al hun zetels kwijtgeraakt en verdwijnen uit het parlement.

Partij Afkorting Ideologie Richting Uitslag Verschil Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres ANC Sociaaldemocratie

Afrikaans nationalisme

Centrumlinks 57,50% -4,65% 230 -19
Democratische Alliantie DA Liberalisme centrum 20,77% -1,46% 84 -5
Economic Freedom Fighters EFF Communisme

Anti-Europees

extreemlinks 10,79% +4,44% 44 +19
Inkatha Freedom Party IFP Federalisme

Zulu belangen

rechts 3,38% +0,98% 14 +4
Freedom Front Plus FF+ Afrikanernationalisme

Christendemocratie

centrumrechts tot rechts 2,38% +1,48% 10 +6
African Christian Democratic Party ACDP Conservatisme

Christendemocratie

centrumrechts tot rechts 0,84% +0,27% 4 +1
United Democratic Movement UDM Sociaaldemocratie centrumlinks 0,45% -0,55% 2 -2
African Transformation Movement ATM Conservatisme

Christendemocratie

0,44% Nieuw 2 +2
GOOD Sociaaldemocratie

Ecologisme

0,40% Nieuw 2 +2
National Freedom Party NFP Sociaaldemocratie

Egalitarisme

0,35% -1,22% 2 -4
African Independent Congress AIC Conservatisme 0,28% -0,25% 2 +0
Congress of the People COPE Sociaaldemocratie

Progressief liberalisme

centrumlinks 0,27% -0,40% 2 -1
Pan Africanist Congress of Azania PAC Sociaaldemocratie

Panafrikanisme

links tot extreemlinks 0,19% -0,02% 1 +0
Al Jama-ah ALJAMA Islamisme

Moslimfundamentalisme

0,18% +0,04% 1 +1
Agang South Africa Anti-corruptie

Liberalisme

centrumlinks tot centrum 0,08% -0,20% 0 -2
African Peoples' Convention APC Socialisme

Panafrikanisme

Links 0,11% -0,06% 0 -1

Provinciale Wetgevende Macht bewerken

De Provinciale Wetgevende Macht is de wetgevende macht van het parlement van een Zuid-Afrikaanse provincie. Het aantal zetels varieert van 30 tot 80 zetels naargelang het aantal inwoners van een provincie.

Oost-Kaap
Partij Uitslag Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres 68,74% 44 -1
Democratische Alliantie 15,73% 10 +0
Economic Freedom Fighters 7,84% 5 +3
United Democratic Movement 2,60% 2 -2
African Transformation Movement 1,52% 1 +1
Freedom Front Plus 0,58% 1 +1
Congress of the People 0,25% 0 -1
African Independent Congress 0,42% 0 -1
Kwazulu-Natal
Partij Uitslag Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres 54,22% 44 -8
Inkatha Freedom Party 16,34% 13 +4
Democratische Alliantie 13,90% 11 +1
Economic Freedom Fighters 9,71% 8 +6
National Freedom Party 1,57% 1 -5
Minority Front 0,52% 1 +0
African Transformation Movement 0,49% 1 +1
African Christian Democratic Party 0,48% 1 +1
West-Kaap
Partij Uitslag Zetels Verschil
Democratische Alliantie 55,45% 24 -2
Afrikaans Nationaal Congres 28,63% 12 -2
Economic Feedom Fighters 4,04% 2 +1
GOOD 3,01% 1 +1
African Christian Democratic Party 2,66% 1 +0
Freedom Front Plus 1,56% 1 +1
Al Jama-ah 0,86% 1 +1


Gauteng
Partij Uitslag Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres 50,19% 37 -3
Democratische Alliantie 27,45% 20 -3
Economic Freedom Fighters 14,69% 11 +3
Freedom Front Plus 3,56% 3 +2
Inkatha Freedom Party 0,89% 1 +0
African Christian Democratic Party 0,71% 1 +1
Limpopo
Partij Uitslag Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres 75,49% 38 -1
Economic Freedom Fighters 14,43% 7 +1
Democratische Alliantie 5,40% 3 +0
Freedom Front Plus 1,42% 1 +1
Congress of the People 0,23% 0 -1
Mpumalanga
Partij Uitslag Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres 70,58% 22 -2
Economic Freedom Fighters 12,79% 4 +2
Democratische Alliantie 9,77% 3 +0
Freedom Front Plus 2,43% 1 +1
Better Resident Association 0,72% 0 -1


Noord-Kaap
Partij Uitslag Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres 57,54% 18 -2
Democratische Alliantie 25,51% 8 +1
Economic Freedom Fighters 9,71% 3 +1
Freedom Front Plus 2,68% 1 +1
Congress of the People 0,86% 0 -1
Noordwest
Partij Uitslag Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres 61,87% 21 -2
Economic Freedom Fighters 18,64% 6 +1
Democratische Alliantie 11,18% 4 +0
Freedom Front Plus 4,32% 2 +1
Vrijstaat
Partij Uitslag Zetels Verschil
Afrikaans Nationaal Congres 61,14% 19 -3
Democratische Alliantie 17,58% 6 -1
Economic Freedom Fighters 12,58% 4 +2
Freedom Front Plus 3,96% 1 +0