Wolter Heukels
Wolter Jacobus Heukels (Deventer, 23 juni 1892 – Utrecht, 22 januari 1945) was een Nederlandse verzetsstrijder tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Wolter Heukels | ||
---|---|---|
Geboren | 23 juni 1892, Deventer | |
Overleden | 22 januari 1945, Utrecht | |
Land | Nederland | |
Groep | Ordedienst |
Wolter Heukels was eerste opzichter bij de PTT en was lid van de Ordedienst (OD). In september 1944 leerde Heukels enkele leden van de Knokploeg Utrecht, die een clandestiene telefoonpost in het hoofdgebouw van de Nederlandse Spoorwegen in Utrecht bedienden, hoe ze door de Duitsers gevoerde telefoongesprekken konden afluisteren. Met behulp van de verkregen gegevens werden ongeveer zestig treinen door sabotage, beschieting of bombardement verhinderd hun bestemming te bereiken.
Heukels werd op 16 oktober 1944 samen met Leendert Johannes Lans, die ook bij de telefoonpost betrokken was, door de Sicherheitsdienst (SD) gearresteerd en als Todeskandidat opgesloten in het Huis van Bewaring aan de Weteringschans in Amsterdam. Op 22 januari 1945 werden beiden bij een vergeldingsactie voor een bomaanslag op de machinefabriek Jaffa in Utrecht op het terrein van de fabriek gefusilleerd. Heukels werd begraven op Begraafplaats Kovelswade in Utrecht (rij 22, nummer 459).[1]
Bij Koninklijk Besluit Nr. 17 van 7 mei 1946 werd Heukels postuum onderscheiden met het Verzetskruis 1940-1945. Zijn naam wordt vermeld op twee oorlogsmonumenten in Utrecht. Daar is sinds 1945 ook een straat naar hem genoemd, de Wolter Heukelslaan.
In januari 2020 ontstond ophef, nadat journalist Jim Terlingen had geconstateerd dat op Heukels' grafsteen in de vermelding van zijn sterfjaar een sigrune was aangebracht. Deze rune, die lijkt op het cijfer 4, werd gebruikt in het embleem van de SS.[2] De gemeente Utrecht maakte binnen enkele dagen bekend, dat ze bereid was de kosten van de restauratie van de grafsteen op zich te nemen.[3][4] In mei 2020 werd de grafsteen hersteld.[5]
Bronnen
- Jong, Dr. L. de (1980) Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Deel 10a: Het laatste jaar I (eerste helft). Editie 1995. Den Haag : SDU Uitgeverij Koninginnegracht / Amsterdam : Boom. ISBN 90-12-08220-X
- Jong, Dr. L. de (1981) Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Deel 10b: Het laatste jaar II (eerste helft). Editie 1995. Den Haag : SDU Uitgeverij Koninginnegracht / Amsterdam : Boom. ISBN 90-12-08220-X
- Website Nederlandse Ridderordes en Onderscheidingen - Wolter Jacobus Heukels
- Website Nationaal Comité 4 en 5 mei - Oorlogsmonument bij de voormalige machinefabriek Jaffa (1)
- Website Nationaal Comité 4 en 5 mei - Oorlogsmonument bij de voormalige machinefabriek Jaffa (2)
Referenties
- ↑ Oorlogsgravenstichting - Slachtofferregister
- ↑ Nieuws030.nl, 18 januari 2020, Jim Terlingen: Het raadsel van de SS-S. Geraadpleegd op 20 januari 2020.
- ↑ AD: 'Utrecht wil geschonden graf verzetsheld Heukels restaureren en neemt kosten indien nodig voor eigen rekening'
- ↑ Nieuws030.nl, 22 januari 2020, Jim Terlingen: Vragen en antwoorden over het graf van Wolter Heukels
- ↑ Terlingen, Grafsteen verzetsman Heukels aangepast. Nieuws030. Geraadpleegd op 20 mei 2020.