Wilhelm Tenhaeff

Nederlands psycholoog (1894-1981)

Wilhelm Heinrich Carl Tenhaeff (Rotterdam, 18 januari 1894Utrecht, 9 juli 1981) was een Nederlandse bijzonder hoogleraar parapsychologie aan de Universiteit van Utrecht van 1953 tot 1978. Met de benoeming van Tenhaeff werd voor de eerste keer een leerstoel in deze discipline ingesteld.

Wilhelm Tenhaeff (1964)

Tenhaeff promoveerde in 1933 in Utrecht in de psychologie bij Franciscus Roels en specialiseerde zich daarna op het gebied van de parapsychologie. Hij was medeoprichter van het Tijdschrift voor Parapsychologie en publiceerde onder andere Inleiding tot de parapsychologie (1957), Außergewöhnliche Heilkräfte (1957) en Telepathie en helderziendheid (1960). Hij gaf lezingen over spiritisme en hypnose (met demonstraties).

Tenhaeff heeft wereldwijde bekendheid gekregen doordat hij bij uitstek in de gelegenheid was de paragnost Gerard Croiset te onderzoeken. Hem wordt echter verweten een onwetenschappelijke onderzoekstijl te hebben gehad en rapportages van gebeurtenissen naar eigen inzicht te hebben aangepast. In sommige gevallen zou zelfs kunnen worden gesproken van bedrog en wetenschappelijke fraude.[1] Ondanks de goede onderzoeksmogelijkheden bestaat daarom geen betrouwbare statistiek van het scoringspercentage van Croiset.

Tenhaeffs autoritaire karakter leidde ertoe dat hij de leerstoel tot op 81-jarige leeftijd heeft bekleed, omdat hij het niet eens kon worden over zijn opvolging. In 1978 werd hij uiteindelijk opgevolgd door Henri van Praag.

Hij was naast onder meer George Zorab een belangrijke schrijver over parapsychologie.

Bibliografie bewerken

  • Het dierlijk magnetisme: experimenteele psychologie, Tenhaeff, W.H.C. / Spiritistische Boekhandel & Uitgeversmaatschappij Noest / 1922
  • Supernormale vermogens: experimenteele psychologie, Tenhaeff, W.H.C. / Occulte bibliotheek / 1922
  • Beknopte handleiding der psychical research, I. Het astraalichaam. - II. Occultisme en seksualiteit. - III. Het ons onbewuste; de magie der archaïsche volkeren, Tenhaeff, W.H.C. / Leopold / 1926
  • Paragnosie en "Einfuehlen": bijdrage tot het vraagstuk der genialiteit, Tenhaeff, Wilhelm Heinrich Carl / Emil Wegelin / 1933
  • Over het geesten zien, Tenhaeff, W.H.C. / Wegelin / 1933
  • Hoofdstukken uit de parapsychologie, Tenhaeff, W.H.C. / Erven J. Bijleveld / 1934
  • Parapsychologische studiën, Dietz, P.A. / Becht / 1936
  • Parapsychologische bibliotheek, Dietz, Paul / Leopold / 1936-1961
  • Parapsychologie en criminologie. Krankzinnigheid als reden tot echtscheiding, Tenhaeff, W.H.C. / Van Rossen / 1937
  • De onzienlijke wereld : een inleiding in het vraagstuk van het geestenzien, Tenhaeff, W.H.C. / Leopold / 1940
  • Parapsychologie en haar betekenis voor het christelijk geloof, Willigen van der Veen, O.W.C. van / Stafleu / 1947
  • Oorlogsvoorspellingen: een onderzoek met betrekking tot proscopie in verband met het wereldgebeuren, Tenhaeff, W.H.C. / Leopold / 1948
  • Parapsychologische verschijnselen en beschouwingen, Tenhaeff, W.H.C. / Bijleveld / 1949
  • Het wichelroedevraagstuk, Tenhaeff, W.H.C. / Leopold / 1950
  • Kanttekeningen bij een spontane paragnostische ervaring van een zeventiende-eeuwse zeevaarder, Tenhaeff, W.H.C. / Leopold / 1953
  • Beschouwingen over het gebruik van paragnosten voor politiële en andere practische doeleinden, Tenhaeff, W.H.C. / Erven J. Bijleveld / 1957
  • Telepathie en helderziendheid: beschouwingen over nog weinig doorvorste vermogens van de mens, Tenhaeff, Wilhelm Heinrich Carl / 2e dr / De Haan / 1958
  • Verhandelingen over parapsychologie en ethnologie, geneeskunde, godsdienstpsychologie, literatuurwetenschap, psychiatrie, en wijsbegeerte, Bender, H. / Leopold / 1959
  • Hellsehen und Telepathie : außersinnliche Wahrnehmung in wissenschaftlicher Schau, Tenhaeff, W.H.C. / Bertelsmann / 1962
  • Parapsychologische verschijnselen in het dagelijks leven, Tenhaeff, W.H.C. / De Haan etc. / 1964
  • Parapsychologie: feiten en beschouwingen, Tenhaeff, W.H.C. / Standaard-uitgeverij / 1968
  • Magnetiseurs, somnambules en gebedsgenezers, Tenhaeff, W.H.C. / 2e, geheel herz. dr / Leopold / 1969
  • Buitenzintuiglijk waarnemen, Tenhaeff, W.H.C. / Stichting IVIO / 1971
  • Is er leven na de dood?: gesprekken met prof. dr. W. H. C. Tenhaeff, Grosfeld, Frans / Leopold / 1974
  • Inleiding tot de parapsychologie, Tenhaeff, W.H.C. / 3e geheel herz. uitg / Bijleveld / 1974
  • Het spiritisme, Tenhaeff, W.H.C. / 11e dr / Leopold / 1978
  • De nachtbruid, Eeden, Frederik van / met medewerking van Tenhaeff, W.H.C. / Herdr. / Servire / 1979
  • De voorschouw: onderzoekingen op het gebied van de helderziendheid in de tijd, Tenhaeff, W.H.C. / 4e herz. dr / Leopold / 1979
  • Ontmoetingen met paragnosten, Tenhaeff, W.H.C. / Bijleveld / 1979
  • Magnetiseurs, somnambules en gebedsgenezers, Tenhaeff, W.H.C. / 3e geheel herz. dr / Leopold / 1980
  • Genezers en hun geneeskunst in de gehele wereld, Meek, George W. / Helmond / 1981
  • Croiset paragnost: autobiografie van Gerard Croiset, Croiset, Gerard / 4e dr / Strengholt / 1982
  • Der Blick in die Zukunft, Tenhaeff, W.H.C. / Moewig / 1987
  • Kontakte mit dem Jenseits: der Spiritismus-Report, Tenhaeff, Wilhelm H.C. / Ungekürzte Ausg / Ullstein / 1995
Zie de categorie Wilhelm Tenhaeff van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.