Wereldkampioenschappen turnen

De wereldkampioenschappen turnen, ook wel artistieke gymnastiek genoemd, zijn wereldkampioenschappen in de sport turnen georganiseerd door de FIG.

Momenteel worden de wereldkampioenschappen turnen jaarlijks gehouden, behalve in de jaren waarin er ook Olympische Spelen plaatsvinden, dan is er geen WK. Het jaar nà de Olympische Spelen zijn er enkel individuele wedstrijden, geen teamcompetities.

De vrouwen turnen op sprong, brug met ongelijke liggers, evenwichtsbalk en vloer. De mannen turnen op vloer, paardvoltige, ringen, sprong, brug met gelijke liggers en rekstok.

Het wereldkampioenschap bestaat uit meerdere events: de kwalificaties, de teamfinale, de individuele meerkampfinale en de toestelfinales. Er is slechts één kwalificatieronde die telt voor alle finales. De beste vierentwintig individuele gymnasten, met een maximum van twee per land, plaatsen zich voor de meerkampfinale. De gymnasten turnen op alle toestellen en hun totaalscore bepaalt de eindstand. Voor de toestelfinales geldt dezelfde regel van kwalificaties. De beste acht landen plaatsen zich voor de teamfinale. Een landenteam bestaat uit vier gymnasten waarvan er drie op elk toestel turnen.

Geschiedenis

De eerste editie werd gehouden in 1903 in Antwerpen met (mannelijke) deelnemers uit België, Frankrijk, Luxemburg en Nederland. Vrouwen mochten niet deelnemen aan de wedstrijd maar er waren wel turnsters die optraden als deel van de ceremonies.^[1]

Het toernooi werd om de twee jaar georganiseerd tot en met 1913. Vanwege de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) vond er vervolgens pas in 1922 opnieuw een editie plaats. Vanaf dan werd er overgestapt op een interval van vier jaar (tot 1978).

In 1931 bestond de FIG 50 jaar en werd er een feestelijk "onofficieel" toernooi georganiseerd, dat de naam "eerste wereldkampioenschap turnen voor mannen" meekreeg. Er waren echter enkel Europese landen die deelnamen. Achteraf zijn de edities van 1903 tot 1930 retrospectief erkend als "wereldkampioenschappen".^[2]

In 1934 vond de eerste deelname van vrouwen aan het wereldkampioenschap plaats. Er was toen ook een turnteam uit Mexico aanwezig,^[3] het eerste niet-Europese land in de geschiedenis van de wereldkampioenschappen turnen.

In 1942 en 1946 was er een onderbreking vanwege de Tweede Wereldoorlog.

In 1950 was het eerste Afrikaanse land present: Egypte. In de daarop volgende editie in 1954 waren Japan, de VS, de USSR en Iran voor het eerst aanwezig. In hetzelfde jaar werden ook de eerste niet-Europese medailles gewonnen: Japan veroverde er vier.^[4]

Van 1979 tot 1991 waren de WK's een tweejaarlijks evenement. Vanaf 1992 werd de stap gemaakt naar een jaarlijkse organisatie. In 1994 vonden twee WK's plaats, de individuele competities waren in Australië en de landenwedstrijd was in Duitsland.

Vanaf het jaar 2000 werd er besloten om de wereldkampioenschappen turnen niet meer te organiseren in de jaren waarin er ook Olympische Spelen plaatsvinden. Het jaar nà de Olympische Spelen zijn er enkel individuele wedstrijden, geen teamcompetities. Een uitzondering hierop ontstond door de coronapandemie: de Olympische Spelen in Tokio gingen pas door in 2021, de wereldkampioenschappen turnen echter behielden hun ritme van vóór de pandemie. Daardoor was er in 2021 een turnwedstrijd op wereldniveau zowel op de Spelen als op het WK.

Records

De landen met de meeste medailles zijn de USSR en Rusland, China, de VS, Japan en Roemenie.

Bij de mannen is de Wit-Rus Vitaly Scherbo de recordhouder van meeste medailles en meeste gouden medailles. Het absolute record ligt echter bij de vrouwen, waar de Amerikaanse Simone Biles met kop en schouders boven iedereen uitsteekt (figuurlijk).

Edities

Jaar	Plaats	Land
1903	Antwerpen	België
1905	Bordeaux	Frankrijk
1907	Praag	Oostenrijk-Hongarije
1909	Turijn	Italië
1911	Luxemburg	Luxemburg
1913	Parijs	Frankrijk
1922	Ljubljana	Joegoslavië
1926	Lyon	Frankrijk
1930	Luxemburg	Luxemburg
1931	Parijs	Frankrijk
1934	Boedapest	Hongarije
1938	Praag	Tsjecho-Slowakije
1950	Bazel	Zwitserland
1954	Rome	Italië
1958	Moskou	Sovjet-Unie
1962	Praag	Tsjecho-Slowakije
1966	Dortmund	West-Duitsland
1970	Ljubljana	Joegoslavië
1974	Varna	Bulgarije
1978	Straatsburg	Frankrijk
1979	Fort Worth	Verenigde Staten
1981	Moskou	Sovjet-Unie
1983	Boedapest	Hongarije
1985	Montreal	Canada
1987	Rotterdam	Nederland
1989	Stuttgart	West-Duitsland
1991	Indianapolis	Verenigde Staten
1992	Parijs	Frankrijk

Jaar	Plaats	Land
1993	Birmingham	Verenigd Koninkrijk
1994 (i)	Brisbane	Australië
1994 (t)	Dortmund	Duitsland
1995	Sabae	Japan
1996	San Juan	Puerto Rico
1997	Lausanne	Zwitserland
1999	Tianjin	China
2001	Gent	België
2002	Debrecen	Hongarije
2003	Anaheim	Verenigde Staten
2005	Melbourne	Australië
2006	Aarhus	Denemarken
2007	Stuttgart	Duitsland
2009	Londen	Verenigd Koninkrijk
2010	Rotterdam	Nederland
2011	Tokio	Japan
2013	Antwerpen	België
2014	Nanning	China
2015	Glasgow	Verenigd Koninkrijk
2017	Montreal	Canada
2018	Doha	Qatar
2019	Stuttgart	Duitsland
2021	Kitakyushu	Japan
2022	Liverpool	Verenigd Koninkrijk
2023	Antwerpen	België
2025	Jakarta	Indonesië
2026	Rotterdam	Nederland
2027	Chengdu	China

Organiserende landen

Aantal	Land	Organisaties
5	Duitsland	1968, 1989, 1994, 2007, 2019
5	Frankrijk	1905, 1913, 1926, 1978, 1992
4	België	1903, 2001, 2013, 2023
4	Verenigd Koninkrijk	1993, 2009, 2015, 2022
3	Hongarije	1934, 1983, 2002
	Japan	1995, 2011, 2025
	Verenigde Staten	1979, 1991, 2003
2	Australië	1994, 2005
	Canada	1985, 2017
	China	1999, 2014
	Denemarken	2006, 2021
	Italië	1911, 1954
	Joegoslavië	1922, 1970
	Luxemburg	1909, 1930
	Nederland	1987, 2010
	Sovjet-Unie	1958, 1981
	Tsjecho-Slowakije	1938, 1962
	Zwitserland	1950, 1997
1	Bulgarije	1974
	Oostenrijk-Hongarije	1907
	Puerto Rico	1996
	Qatar	2018

Medaillewinnaars uit België en Nederland

België

Jaar	Onderdeel	1	2	3
Mannen
1903	Team allround		Team
	Allround		Georges Wiernichx
	Brug			Eugène Dua
	Rekstok		Charles Van Hulle
	Ringen		François Walravens
1905	Team allround			Team
1907	Team allround			Team
1911	Brug			Jules Labeeu
1913	Rekstok			A. Demol
Vrouwen
2017	Brug ongelijk			Nina Derwael
2018	Brug ongelijk	Nina Derwael
2019	Brug ongelijk	Nina Derwael
Totaal		2	4	6

Nederland

Jaar	Onderdeel	1	2	3
Mannen
1903	Voltige	Henricus Thijsen
1905	Team allround		Team
2005	Ringen	Yuri van Gelder
2006	Ringen			Yuri van Gelder
2007	Ringen		Yuri van Gelder
2009	Rekstok		Epke Zonderland
2010	Rekstok		Epke Zonderland
2013	Rekstok	Epke Zonderland
2014	Rekstok	Epke Zonderland
2017	Rekstok		Epke Zonderland	Bart Deurloo
2018	Rekstok	Epke Zonderland
Vrouwen
2001	Brug ongelijk		Renske Endel
2002	Vloer		Verona van de Leur
2005	Vloer			Suzanne Harmes
2015	Balk		Sanne Wevers
Totaal		5	8	3

Externe link

Officiële website FIG

Bronnen, noten en/of referenties

[1] ttps://www.gymnastics-history.com/2022/01/1903-womens-gymnastics-at-the-first-world-championships/

[2] ttps://www.gymnastics.sport/site/figbrief/history.php

[3] ttps://www.gymnastics-history.com/2022/03/1934-math-problems-and-two-perfect-10s-during-the-mens-competition-at-the-world-championships/

[4] ttps://www.fsp.uni-lj.si/en/research/scientific-magazines/science-of-gymnastics/previous-issues/2014062120070926/

[1]

[2]

[3]

[4]