Tweede Concilie van Lyon

(Doorverwezen vanaf Tweede concilie van Lyon)

Het Tweede Concilie van Lyon vond plaats van 7 mei tot 17 juli 1274 in de cathédrale Saint-Jean-Baptiste-et-Saint-Étienne in Lyon. Dit concilie wordt in de Rooms-Katholieke Kerk beschouwd als het 14e oecumenische concilie. Paus Gregorius X riep dit concilie bijeen.

Al in 1272 maakt de paus plannen voor het bijeenroepen van een concilie. Het Tweede Concilie van Lyon is onder andere van belang vanwege de poging tot hereniging met de oosters-orthodoxe kerken. Sinds 1054 bestond tussen deze kerk en de katholieke kerk het Oosters Schisma. De hereniging bleek echter van korte duur.

De paus probeerde tijdens het concilie ook de strijd te beëindigen tussen Welfen en Ghibellijnen die in Italië grote verdeeldheid zaaide. Het concilie kondigde verder strengere regels af voor de pauskeuze in een conclaaf. Tussen 1268 en 1271 was de pauszetel namelijk drie jaar onbezet gebleven door onenigheid onder de kardinalen. Een conclaaf voorkomt een zogeheten sedisvacatie met onnodige duur. Tevens maakte men plannen voor een volgende kruistocht.

Ook werd tijdens dit concilie voor het eerst de doctrine van het vagevuur vastgesteld.[1]

Het conciliaire decreet Usurarum voraginem (canon VI 5.5.1) schreef de uitdrijving van buitenlandse woekeraars voor en maakte excommunicaties en interdicten mogelijk om weigerachtige autoriteiten tot naleving te brengen.[2] Lombarden en Cahorsijnen waren hiervan het slachtoffer, en weldra ook de Joden.

Het concilie was mede voorbereid door de dominicaanse theoloog Thomas van Aquino, maar deze stierf onderweg naar het concilie. Aan het concilie namen bekende theologen als Albertus Magnus en Bonaventura deel. De laatste overleed tijdens het concilie.

Literatuur

bewerken
  • Papal Encyclicals Online, Second Council of Lyons 1274. Samenvatting van het Concilie en Engelse vertaling van alle teksten (2023)
  • Burkhard Roberg, Die Union zwischen der griechischen und der lateinischen Kirche auf dem II. Konzil von Lyon (Bonn 1964)
  • Antonio Franchi, Il Concilio II di Lione (1274) secondo la Ordinatio Concilii generalis Lugdunensis. Edizione del testo e note (Rome 1965)
  • Hans Wolter en Henri Holstein, Lyon I et II (Histoire des conciles oecuméniques; Parijs 1966)
  • Paul Tombeur en Michel Mollat, Les conciles oecuméniques médiévaux, 2: Les conciles Lyon I et Lyon II. concordance, index, listes de fréquence, tables comparatives (Louvain-la-Neuve 1974)
  • Vitalien Laurent en Jean Darrouzès, Dossier grec de l'Union de Lyon: 1273 - 1277 (Parijs 1976)
  • Burkhard Roberg, Das Zweite Konzil von Lyon (1274) (Paderborn etc., 1990)

Referenties

bewerken
  1. Council of Lyons II (1274):DS 856
  2. Rowan Dorin, No Return. Jews, Christian Usurers, and the Spread of Mass Expulsion in Medieval Europe, 2023, p. 107-122 en passim
Voorganger:
Eerste Concilie van Lyon (1245)
Tweede Concilie van Lyon
1274
Opvolger:
Concilie van Vienne (1311 - 1312)