Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Goes (1848-1878)

Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Goes (1848-1878) geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Goes in de periode 1848-1878.

Het kiesdistrict Goes werd ingesteld na de grondwetsherziening van 1848. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Baarland, Bath^[1], Borssele, Boschkapelle, Clinge, Driewegen, Ellewoutsdijk, Goes, Graauw en Langendam, 's-Gravenpolder, 's-Heer Abtskerke, 's-Heer Arendskerke, 's-Heer Hendrikskinderen^[2], 's-Heerenhoek, Heinkenszand, Hengstdijk, Hoedekenskerke, Hontenisse, Hulst, Kapelle, Kattendijke, Kloetinge, Krabbendijke, Kruiningen, Nisse, Ossenisse, Oudelande, Ovezande, Rilland^[1], Schore, Sint Jansteen, Stoppeldijk, Waarde, Wemeldinge, Wolphaartsdijk en Yerseke.

In 1850 werd de indeling van het kiesdistrict gewijzigd. De gemeenten Boschkapelle, Clinge, Graauw, Hengstdijk, Hulst, Sint Jansteen en Stoppeldijk werden toegevoegd aan het kiesdistrict Middelburg. Tevens werd een gedeelte van het kiesdistrict Zierikzee (de gemeenten Colijnsplaat, Kats, Kortgene, Oud-Vossemeer, Poortvliet, Scherpenisse, Sint Maartensdijk, Tholen en Wissenkerke) toegevoegd aan het kiesdistrict Goes.

In 1864 werd de indeling van het kiesdistrict wederom gewijzigd. De gemeenten Hontenisse en Ossenisse werden toegevoegd aan het kiesdistrict Middelburg. Tevens werd een gedeelte van het kiesdistrict Zierikzee (de gemeenten Sint Annaland, Sint Philipsland en Stavenisse) toegevoegd aan het kiesdistrict Goes.

Het kiesdistrict Goes vaardigde in dit tijdvak per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.

Legenda

cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.

30 november 1848

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer, na inwerkingtreding van de herziene grondwet.

	30 november	9 december^[3]
Kiesgerechtigden	739	739
Opkomst	607	562
Geldige stemmen	598	550
Blanco stemmen	9	10
Kandidaten
P.J. Bachiene	259	324
J.J. van Deinse	246	226
R.B. van den Bosch	23
A. Kakebeeke	8
W. Versluijs	8

27 augustus 1850

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer, na inwerkingtreding van de Kieswet.

	27 augustus	11 september^[3]
Kiesgerechtigden	1.166	1.166
Opkomst	650	670
Geldige stemmen	648	657
Blanco stemmen	3	9
Kandidaten
P.J. Bachiene^[4]	259	379
J.J. van Deinse	191	278
G.A. Fokker	150

17 mei 1853

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.^[5]

	17 mei
Kiesgerechtigden	1.180
Opkomst	948
Geldige stemmen	902
Blanco stemmen	15
Kandidaten
J.J. van Deinse	508
P.J. Bachiene^[4]	318

10 juni 1856

De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.

	10 juni
Kiesgerechtigden	1.234
Opkomst	828
Geldige stemmen	788
Blanco stemmen	17
Kandidaten
J.J. van Deinse^[4]	409
B.P.G. van Diggelen	320
J.H.L. Vader	20

31 augustus 1859

Joannes van Deinse, gekozen bij de verkiezingen van 10 juni 1856, trad op 12 juli 1859 af vanwege zijn benoeming als president van de arrondissementsrechtbank te Goes. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	31 augustus
Kiesgerechtigden	1.305
Opkomst	847
Geldige stemmen	815
Blanco stemmen	8
Kandidaten
B.P.G. van Diggelen	503
I.D. Fransen van de Putte	201
A. Gelick	61
J.W. Vader	17

12 juni 1860

De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.

	12 juni
Kiesgerechtigden	1.305
Opkomst	871
Geldige stemmen	845
Blanco stemmen	8
Kandidaten
B.P.G. van Diggelen^[4]	569
I.D. Fransen van de Putte	236
J.K. van Baalen	21

14 juni 1864

De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.

	14 juni	28 juni^[3]
Kiesgerechtigden	1.339	1.339
Opkomst	966	1.039
Geldige stemmen	930	1.028
Blanco stemmen	6	4
Kandidaten
J.H. de Laat de Kanter	235	527
P.H. Saaymans Vader	281	501
C.J. Pické	207
O. Verhagen	189

30 oktober 1866

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.^[6]

	30 oktober	13 november^[3]
Kiesgerechtigden	1.358	1.358
Opkomst	1.127	1.109
Geldige stemmen	1.112	1.104
Blanco stemmen	7	3
Kandidaten
P.H. Saaymans Vader	303	611
J.H. de Laat de Kanter^[4]	501	493
J.G.H. van Tets van Goudriaan	160
J.J. van Deinse	132

22 januari 1868

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.^[7]

	22 januari
Kiesgerechtigden	1.421
Opkomst	1.072
Geldige stemmen	1.063
Blanco stemmen	8
Kandidaten
P.H. Saaymans Vader^[4]	585
C.J. Pické	410
O. Verhagen	57

13 juni 1871

De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.

	13 juni
Kiesgerechtigden	1.489
Opkomst	1.153
Geldige stemmen	1.123
Blanco stemmen	7
Kandidaten
P.H. Saaymans Vader^[4]	698
C.P. Lenshoek	367
J.J. Pompe van Meerdervoort	26

8 juni 1875

De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van het gekozen lid.

	8 juni
Kiesgerechtigden	1.601
Opkomst	1.280
Geldige stemmen	1.264
Blanco stemmen	14
Kandidaten
P.H. Saaymans Vader^[4]	719
M.J. de Witt Hamer	531

Voortzetting

In 1878 werd het kiesdistrict Goes omgezet in een meervoudig kiesdistrict, waaraan gedeelten van de kiesdistricten Breda (de gemeenten Bergen op Zoom, Huijbergen, Ossendrecht, Putte en Woensdrecht) en Middelburg (de gemeenten Clinge, Graauw en Langendam, Hengstdijk, Hontenisse, Hulst, Ossenisse, Sint Janssteen en Stoppeldijk) toegevoegd werden.

Zie ook

Bronnen

Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Goes op www.verkiezingsuitslagen.nl
Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl

Noten

↑ ^a ^b De gemeenten Bath en Rilland zijn op 1 januari 1878 samengevoegd.
↑ De gemeente is opgeheven in 1857.
↑ ^a ^b ^c ^d Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Goes.
↑ De Tweede Kamer was ontbonden in verband met een regeringscrisis over het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie.
↑ De Tweede Kamer was ontbonden nadat deze een motie had aangenomen waarin het kabinetsbeleid op het gebied van Koloniën werd afgekeurd.
↑ Nadat de begroting voor Buitenlandse Zaken door de Tweede Kamer verworpen was, bood het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt zijn ontslag aan. Hierop ontbond de Koning de Tweede Kamer.

[rilland-bath-1] De gemeenten Bath en Rilland zijn op 1 januari 1878 samengevoegd.

[2] De gemeente is opgeheven in 1857.

[tweede_ronde-3] Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.

[zittend-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Goes.

[5] De Tweede Kamer was ontbonden in verband met een regeringscrisis over het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie.

[6] De Tweede Kamer was ontbonden nadat deze een motie had aangenomen waarin het kabinetsbeleid op het gebied van Koloniën werd afgekeurd.

[7] Nadat de begroting voor Buitenlandse Zaken door de Tweede Kamer verworpen was, bood het kabinet-Van Zuylen van Nijevelt zijn ontslag aan. Hierop ontbond de Koning de Tweede Kamer.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]