The Dirty Dozen

The Dirty Dozen; De twaalf veroordeelden
Regie	Robert Aldrich
Producent	Kenneth Hyman
Scenario	Nunnally Johnson; Lukas Heller
Hoofdrollen	Lee Marvin; Charles Bronson; Ernest Borgnine; Telly Savalas; Jim Brown; John Cassavetes
Muziek	Frank De Vol
Montage	Michael Luciano
Cinematografie	Edward Scaife
Distributie	Warner Bros
Première	15 juni 1967 (VS)
Genre	Oorlog; Actie
Speelduur	145 minuten
Taal	Engels; Duits
Land	Verenigde Staten
Gewonnen prijzen	één Academy Award voor Best Sound
Overige nominaties	drie Academy Awards
	(en) IMDb-profiel
	MovieMeter-profiel
	(mul) TMDb-profiel
	(en) AllMovie-profiel
Portaal	Film

The Dirty Dozen (1967) is een oorlogsfilm die zich afspeelt in de Tweede Wereldoorlog. De film was destijds een groot succes en vormde het hoogtepunt van een reeks oorlogsfilms die tijdens de jaren 1960 werden gemaakt. Oorlogsfilms uit deze periode namen de geschiedenis met een korreltje zout en romantiseerden de actie en heldhaftigheid van de oorlog. Als ode aan dit genre heeft regisseur Quentin Tarantino de oorlogsfilm Inglourious Basterds gemaakt.

The Dirty Dozen wordt vooral geroemd om het acteerwerk en de ontwikkeling van de personages, maar krijgt ook veel lof vanwege technische aspecten als geluid en montage (waarvoor de film Oscars kreeg).

The Dirty Dozen werd een klassieker in het genre en kreeg in de jaren 1980 drie vervolgen die voor de tv gemaakt werden. Geen enkele opvolger oversteeg het succes van het origineel. De vervolgfilms moesten het doen met een kleinere bezetting. Alleen Ernest Borgnine keerde in alle vervolgfilms terug.

Verhaal

Leeswaarschuwing: Onderstaande tekst bevat details over de inhoud of de afloop van het verhaal.

De film gaat over twaalf speciaal geselecteerde zware criminelen die allemaal veroordeeld zijn tot zware straffen, een aantal van hen zelfs tot de doodstraf. Ze kunnen deze straffen ontlopen als ze naar het front terugkeren om een zeer gevaarlijke missie uit te voeren. De twaalf criminelen worden getraind door majoor Reisman. Onder hen bevindt zich een aantal typische figuren, zoals Victor Franko, een voormalig lid van de maffia, de godsdienstwaanzinnige en vrouwenhatende Maggott en Wladislaw, een voormalig officier.

Tijdens de training lopen de spanningen niet alleen hoog op tussen de majoor enerzijds en de criminelen anderzijds, maar ook tussen de criminelen onderling. De criminelen komen een paar keer in opstand, maar majoor Reisman weet ze klein te krijgen. Hij rondt de training van de twaalf gedetineerden succesvol af, ondanks tegenwerking van zijn superieuren die het project vooral als een prestigekwestie zien. Als test voor de waarde van de getrainde gedetineerden neemt Reisman met zijn mannen deel aan een grootschalige oefening waarbij ze een hoofdkwartier moeten veroveren. Door list, bedrog en enig kattekwaad lukt het de gedetineerden uiteindelijk om het hoofdkwartier kinderlijk eenvoudig te veroveren. Uiteindelijk kunnen ze aan hun levensgevaarlijke missie beginnen en worden ze gedropt boven vijandelijk gebied.

Hun missie bestaat uit het uitschakelen van een groot aantal hooggeplaatste Duitse officieren, op zichzelf geen strategisch doel. Het moet vooral een morele klap voor het Duitse leger worden. Majoor Reisman bezoekt met Wladislaw het kasteel waar de hooggeplaatste officieren zich bevinden en weet zich door list tussen de vijandelijke officieren te begeven, zodat hij de aanslag alvast van binnen kan voorbereiden. Ondertussen wordt het kasteel van verschillende kanten beslopen door de rest van zijn groep. Uiteindelijk leidt dit alles tot een aanslag op vele officieren waarbij vele gedetineerden het leven verliezen. Reisman weet samen met een sergeant en de voormalige officier te ontkomen.

Rolverdeling

The Dirty Dozen

Acteur	Personage
Lee Marvin	Majoor Reisman
Charles Bronson	Joseph Wladislaw
Jim Brown	Robert Jefferson
John Cassavetes	Victor Franko
Telly Savalas	Archer Maggott
Trini Lopez	Pedro Jiminez
Donald Sutherland	Vernon Pinkley
Clint Walker	Samson Posey
Tom Busby	Milo Vladek
Ben Carruthers	Glenn Gilpin
Stuart Cooper	Roscoe Lever
Colin Maitland	Seth Sawyer
Al Mancini	Tassos Bravos

Bijrollen

Acteur	Personage
Ernest Borgnine	Generaal Worden
Robert Ryan	Kolonel Everett Dasher Breed
Richard Jaeckel	Sergeant Bowren
George Kennedy	Majoor Max Armbruster
Ralph Meeker	Kapitein Stuart Kinder
Robert Webber	Generaal Denton