Staatssteun (Europese Unie)
Staatssteun is een steunmaatregel vanwege een overheid die de mededinging verstoort.[1]
Staatssteun is in principe verboden.[2] Er bestaan echter een aantal uitzondering hierop.
Criteria
Zodat er sprake is van staatssteun, moet aan alle volgende voorwaarden worden voldaan:[3]
- de steun moet verleend worden aan een onderneming die een economische activiteit verricht
- de steun wordt door staatsmiddelen gefinancierd
- non-marktconformiteit: deze staatsmiddelen leveren een economisch voordeel op dat niet via normale commerciële weg verkregen zou zijn
- het betreft een selectieve maatregel
- de steunmaatregel kan de mededinging vervalsen en dreigt aanleiding te geven tot een ongunstige beïnvloeding van het handelsverkeer binnen de Europese Unie.
Toepasselijke wetsbepalingen =
Staatssteun wordt volledig geregeld door het Europees Unierecht in de artikelen 107-109 van het Verdrag tot Werking van de Europese Unie.
Artikel 107 bevat de inhoud van het staatssteunbegripn, artikel 108 bepaalt de procedure en artikel 109 betreft een rechtsbasisbepaling.
Geen nationaal recht
Er is geenszins sprake van een parallelle toepassing aangezien er geen nationaal staatssteunrecht bestaat. Dit wordt immers niet getolereerd door de Europese Commissie aangezien volgens de Commissie de nationale mededingingsautoriteiten in geval van een geding automatisch de kant van de staat zou kiezen.
Procedure
De Europese Commissie houdt toezicht op staatssteun. Indien de lidstaat niet gehoorzaamt aan de aanmaningen van de Commissie, kan de Commissie een zaak aanhangig maken bij het Hof van Justitie van de Europese Unie.[4]
Sancties
In tegenstelling tot vele sancties in het Europees recht, kan er bij staatssteun geen boete worden opgelegd.
De enige sanctie die er bij staatssteun bestaat is dat de veroordeelde onderneming de staatssteun moet terugbetalen.
Voorbeelden
Er bestaat veel rechtspraak rond staatssteun. De Commissie en het Hof van Justitie stelden in vele gevallen staatssteun vast in zaken met bekende ondernemingen, zoals BMW, Apple, Ikea enz.