[[Image:Amanita muscaria fruit bodies.jpg|thumb|250px|[[vliegenzwam]] met flarden van het '''Velum''' aan de basis]]
Het '''velum''' is een dun [[membraammembraan]] om paddenstoelen van de klasse [[steeltjeszwammen]] (om precies te zijn de groep: [[Agaricomycetidaeagaricomycetidae]]), dat het [[Vruchtlichaam (mycologie)|vruchtlichaam]] vóór het rijpen van de [[spore]] in het geheel of gedeeltelijk, (alleen het spore dragende deel), omsluit.
Men onderscheidt twee soorten velums:
* Het '''[[Velumvelum universale]]''' is een dun membraammembraan dat volledig om de hoed en de [[Steel (mycologie)|steel]] groeit tot aan de basis en breekt als de [[spore]]n rijp worden, de schotelvormige resten aan de basis wordt dan de "beurs" ([[Beurs (mycologie)|Volvavolva]]) genoemd.
* Het '''[[Velumvelum partiale]]''' is een membraammembraan dat bij jonge [[Hoed (mycologie)|hoed]] paddenstoelen enkel de spore dragende delen bedekt dus van de hoedrand tot aan de bovenkant van de steel. Bij het rijpen ploft ze open en blijft vaak als "manchet" ([[Annulus (mycologie)|annulus]]) aan de steel of als [[Gordijn (mycologie)|cortina]] aan de hoedrand hangen.
Beide typen kunnen gelijktijdig voorkomen zoals bij de [[vliegenzwam]]men.
