Tempel van Apollo Palatinus: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
opzet, later meer |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 1:
<s></s>{{Antiek monument in Rome
|naam=Tempel van Apollo Capitolinus
De '''Tempel van Apollo''' ([[Latijn]]:''Aedes Apollinis Palatini'') was een [[Romeinse tempel]] gebouwd op de [[Palatijn]] in het [[Oude Rome]].▼
|naam afbeelding=
|tekst1=
|Locatie=[[Palatijn]]
|datum=[28 v. Chr.]]
|opdrachtgever=[[Octavianus]]
|type=[[Romeinse tempel|Tempel]]
|overig1=
|overig2=
|kaartnaam=Plan Rome- Tempel van Apollo Capitolinus.png
|tekst2=Locatie van de Tempel van Apollo Capitolinus (in rood)
|}}
▲De '''Tempel van Apollo Palatinus''' ([[Latijn]]:''Aedes Apollinis Palatini'') was een belangrijke [[Romeinse tempel]] gebouwd op de [[Palatijn]] in het [[Oude Rome]].
==Geschiedenis==
[[Apollo (god)|Apollo]] was van oorsprong een [[Oud-Griekse godsdienst|Griekse god]], maar werd ook al vroeg in Rome vereerd.
Octavianus, de latere [[Lijst van keizers van Rome|keizer]] [[Gaius Julius Caesar Octavianus|Augustus]], was een groot vereerder van de Apollo cultus en schreef aan diens tussenkomst zijn overwinning toe in de [[Slag bij Naulochos]] van [[36 v. Chr.]], waarbij [[Sextus Pompeius]] definitief verslagen werd. </br>
Bij zijn huis op de Palatijn liet hij daarom een nieuwe Tempel van Apollo bouwen. De Palatijn ligt wel binnen het Pomerium, maar de plaats van de tempel was aangegeven door een [[bliksem]]inslag, wat door waarzeggers werd uitgelegd als een goddelijk teken dat Apollo een tempel binnen de muren van Rome wilde hebben. </br>
De Tempel van Apollo werd op 9 oktober in [[28 v. Chr.]] door Octavianus ingewijd.
Het gebouw verbond het privé-gedeelte van de ''[[Domus Augustiana]]'' met het openbare deel en Augustus hield er bij grote groepen bezoekers ook regelmatig audiëntie. De Tempel van Apollo werd beschouwd als een van zijn mooiste bouwwerken, bij de opening schreven de dichters [[Horatius]] en [[Propertius]] lofdichten op de schoonheid van het heiligdom. Propertius vermoedt zelfs dat Apollo zich meer op de Palatijn zal thuis voelen dan in zijn oorspronkelijke huis in [[Frygië]] {{fn|1}}.
Voor de tempel werd een zuilengalerij gebouwd, de [[Porticus van de Danaiden]]. Hier stond een enorm marmeren beeld van Apollo en een [[altaar]] waaromheen vier beelden van [[os]]sen stonden. ▼
==De tempel==
Het was waarschijnlijk of een ''peripteral'' tempel (volledig omgeven door vrijstaande zuilen), of [[prostylon|prostyl]] (gesloten tempel met een porticus aan de voorzijde). Het heiligdom stond op een hoog podium van ongeveer 24 bij 45 meter. De zuilen waren waarschijnlijk ongeveer 15 meter hoog. </br>
De tempel was gebouwd uit massieve blokken [[carrara]] [[marmer]]. Het stond op een hoog podium en op het [[Fronton (bouwkunde)|fronton]] stond een [[renwagen]] met [[Helios]], de god van de zon, en beelden gemaakt door de Griekse beeldhouwers ''Bupalos'' en ''Athenis'' {{fn|1}}. De deuren waren versierd met [[ivoor|ivoren]] reliëfs. Op een deur stond de redding van [[Delphi (Griekenland)|Delphi]] van de [[Kelten]] afgebeeld en op de ander het lot van [[Niobe]]. Ook in de [[cella]] stonden beelden van beroemde Griekse beelden. Naast een beeld van Apollo gemaakt door [[Scopas]], stonden de beelden van de moeder van Apollo, [[Diana (godin)|Diana]], door [[Timotheus]], en zijn zuster [[Latona]], door [[Cephisodotus]]. </br>
▲Voor de tempel
==De tempelschat==
Nadat Augustus in [[13 v. Chr.]] de titel van [[Pontifex Maximus]] overnam van de overleden [[Marcus Aemilius Lepidus (triumvir)|Lepidus]] liet hij de belangrijke profetische [[Sibyllijnse boeken]] uit de [[Tempel van Jupiter Optimus Maximus]] naar zijn Tempel van Apollo overbrengen en bewaarde ze in twee vergulde [[schrijn]]en aan de voet van het beeld van Apollo {{fn|3}}. De tempel bevatte ook een belangrijke collectie [[zegelring]]en en [[juweel|juwelen]], bijeengebracht door [[Marcus Claudius Marcellus III|Marcellus]], en een verzameling hangende lampen.
==De Porticus van de Danaïden==
Bij de tempel werd een zuilengalerij gebouwd, de '''Porticus van de Danaïden'''. Het is niet meer bekend of deze [[portico|porticus]] voor de tempel stond of deze geheel omsloot. De zuilen waren gemaakt van [[Numidië|Numidisch]] geel marmer en daartussen stonden 50 marmeren standbeelden die de Danaïden, de 50 dochters van [[Danaos]], voorstelden. Tegenover de Danaïden stonden de 50 [[ruiterstandbeeld]]en van hun echtgenoten, de zonen van [[Aigyptos]].
Bij dit complex stonden ook nog twee Griekse en Latijnse bibliotheken, waar de belangrijke Romeinse dichters uit de tijd van Augustus graag kwamen, een van de redenen waarom de tempel veelvuldig genoemd wordt in hun werken. [[Ovidius]] schrijft nog een van zijn gedichten dat dit ''een goede plaats was om een mooi meisje te ontmoeten'' {{fn|4}}.
==Restanten==
De Tempel van Apollo werd in [[363]] afgebroken.
Er zijn maar weinig restanten over, de fundering van het podium staat nog op de Palatijn, waar ook een deel van de [[kroonlijst]], een [[Corinthische orde|Corinthisch]] [[kapiteel]] en een klein deel van een van de zuilen te zien zijn. Drie van beelden van de Danaïden zijn teruggevonden en staan in het [[Palatijnse Antiquarium]], samen met een aantal bondgekleurde [[terracotta]] reliëfs, die ook afkomstig zijn uit de porticus.
==Antieke bronnen==
{|
|style="vertical-align:top;"|{{fnb|1}}
|{{Aut|Plinius maior}}, Nat. His. 36.11-4
|-
|style="vertical-align:top;"|{{fnb|2}}
|{{Aut|Propertius}}, Eleg. 2.31
|-
|style="vertical-align:top;"|{{fnb|3}}
|{{Aut|Suetonius}}, Aug 31.1 {29}
|-
|style="vertical-align:top;"|{{fnb|4}}
|{{Aut|Ovidius}}, Ars Amat. 1.74
|}
==Referentie==
*[http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Gazetteer/Places/Europe/Italy/Lazio/Roma/Rome/_Texts/PLATOP*/Aedes_Apollinis_Palatini.html S. Platner, A topographical dictionary of ancient Rome, Londen 1929. Art. Aedes Apollinis Palatini]
*{{Aut|A. Claridge}}, ''Rome (Oxford Archaeological Guides)'' blz. 131-134, London 1998. {{ISBN|019288003-9}}
*{{Aut|J. Coulston}} & {{Aut|H.Dodge}}, ''Ancient Rome. The archaeology of the Eternal City'' blz. 61-63, Oxford 2005. {{ISBN|0947816550}}
==Externe link==
| |||