Bildtse boerderij: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 4:
Dit type boerderij is vrijwel uitsluitend te vinden in de gemeente [[Het Bildt]], een voormalig Hollandse polder.
 
De indeling van de Bildtse kop-hals-rompboerderij is anders dan die van de Friese boerderij. Zo stonden koeien en paarden aan de korte kant van de voorgevel en met hun koppen naar binnen gericht, met voerluiken gescheiden van de tasruimte en een gangpad tegen de buitenmuur. Deze zelfde stalindeling wordt ook gevonden in [[Zeeland (provincie)|Zeeland]] en [[Zuid-Holland]], maar ook op Terschelling, in de Stellingwerven en her en der in de Friese Wouden. Verondersteld wordt dat de van oorsprong Hollandse kolonisten hun boerderijvorm-indeling hebben meegenomen. Soortgelijke winkelhaakboerderijen waren te vinden in de [[Hoeksche Waard]].<ref>Otto S. Knottnerus '[https://www.academia.edu/24404441/Renaissance_op_het_Bildt._Over_een_boerenzoon_die_rederijker_wilde_zijn Renaissance op het Bildt. Over een boerenzoon die rederijker wilde zijn]', in: ''De Vrije Fries'' 84 (2004), p. 65-132, hier p. 71.</ref> Opvallend voor Het Bildt waren verder de luifels bij de boerderijen.
 
Opmerkelijk is dat er vóór 1500 wenig schuren in [[Friesland]] voorkwamen, terwijl op het BIldt vermoedelijk al kort na de inpoldering in 1505 nieuwe schuren werden gebouwd. Op de kaart die Jan Jans Coster in 1570 van het Bildt tekende, staat al een flink aantal schuren aangegeven.<ref>Algemeen Rijksarchief, Collectie Hingman, 345, inv.nr. 62, kaartnummer 2393: [http://collections.tresoar.nl/digital/collection/trlkaarten22/id/2646/rec/1 Pre-kadasterale kaart van Het BIldt door Jan Jans Coster], 1570.</ref> De oudste gedocumenteerde winkelhaakboerderij dateerde echter pas uit 1603. Bildtkenner Kees Kuiken spreekt over het 'krukhuis' en vermoedt dat deze bouwvorm rond 1600 is ingevoerd uit het Oude Rijngebied, waar vooraanstaande families vandaan kwamen.<ref>Kees Kuiken, ''[https://pure.rug.nl/ws/portalfiles/portal/14414386/HETBILDTISGEENEILAND.pdf Het BIldt is geen eiland. Capita cultuurgeschiedenis van een vroegmoderne polder in Friesland]'', Groningen / Wageningen 2013, p. 7, 97, 129.</ref> Of de winkelhaakboerderij ooit dominant is geweest op Het Bildt wordt betwtijfeld.