Tweeherigheid van Maastricht: verschil tussen versies

De tweeherigheid was niet overal in de stad in dezelfde mate van toepassing. In het centrale deel van de stad namen de [[Immuniteit (grondstuk)|immuniteiten]] rondom de beide [[kapittelkerk]]en een uitzonderingspositie in. Binnen de ''claustrale singel'', waar zich de kapittelkerk, de [[parochiekerk]], de [[Proosdij (gebouw)|proosdij]], de woningen van de [[Seculiere kanunnik|kanunniken]] en diverse voorzieningen voor het [[kapittel]] bevonden, had de [[Proost (ambt)|proost]] het voor het zeggen en hadden de tweeherige stedelijke instituten geen macht - en de Luikse en Brabantse soeverein slechts indirecte invloed.{{Refn|group=noot|De proost van het Onze-Lieve-Vrouwekapittel werd gekozen uit het kathedrale kapittel van Luik; die van het Sint-Servaaskapittel werd aangewezen door de hertog van Brabant, later door de Staten-Generaal.}} De [[Lijst van proosten van het Sint-Servaaskapittel te Maastricht|proost van Sint-Servaas]] was bovendien heer van [[Tweebergen]], een van de [[elf banken van Sint-Servaas]], waarvan een deel van het grondgebied binnen de stadsmuren van Maastricht lag (de strook tussen Brusselsestraat en Kommel/Calvariestraat). Een groot deel van het dunbevolkte gebied tussen de [[vestingwerken van Maastricht|eerste en tweede middeleeuwse stadsmuur]] behoorde bij de [[graafschap van de Vroenhof|Vroenhof]], een oud koninklijk domein dat achtereenvolgens onder de Duitse keizer, de Brabantse hertog en de Staten-Generaal ressorteerde, zonder enige inmenging van de bisschop. Hier lagen echter voornamelijk kloosters, die binnen het stadsgebied sowieso een [[status aparte]] status hadden. In het zuidelijk deel van de stad behoorde een klein gebied buiten de [[Helpoort (Maastricht)|Helpoort]] (de zogenaamde Nieuwstad) tot de heerlijkheid [[Sint Pieter (Maastricht)|Sint Pieter]], die onder Luiks bestuur stond.