Naultinus: verschil tussen versies

'''''Naultinus''''' is een geslacht van [[hagedissen]] die behoren tot de [[gekko's]] en de familie [[Diplodactylidae]].

De wetenschappelijke naam van de groep werd voor het eerst voorgesteld door [[John Edward Gray]] in 1842. De hagedissen werden eerder aan andere geslachten toegekend, zoals ''[[Naaktvingergekko's|Gymnodactylus]]'', ''[[Nieuw-Zeelandse gekko's|Hoplodactylus]]'' en ''[[Heteropholis]]''. Er zijn negen soorten, inclusief de pas in 2021 beschreven soort ''[[Naultinus flavirictus]]''. <ref name="EMBL">{{Citeer web | url = http://reptile-database.reptarium.cz/advanced_search?genus=Naultinus&submit=Search | titel = The Reptile Database - ''Naultinus'' | auteur = Peter Uetz & Jakob Hallermann}}</ref>

Niet alleen het verspreidingsgebied is uniek, het enige andere geslacht van gekko's op deze eilanden is ''[[Nieuw-Zeelandse gekko's|Hoplodactylus]]'', maar deze soorten zijn nachtactief. De ''Naultinus''-soorten zijn allemaal overdag actief, in tegenstelling tot de meeste gekko's. Andere geslachten van dagactieve soorten zijn ''[[Madagaskardaggekko's|Phelsuma]]'' en ''[[Amerikaanse daggekko's|Gonatodes]]''. Een ander verschil met de meeste gekko's is dat alle soorten [[Ovoviviparie|eierlevendbarend]] zijn en de jongen direct ter wereld komen. Opmerkelijk is ook de staart die als extra grijporgaan kan worden gebruikt, waaraan zij kunnen hangen.<ref>{{en}} [https://web.archive.org/web/20170425044235/http://www.forestandbird.org.nz/files/file/F%26BGeckos.pdf Vanishing geckos], Forest & Bird, 2008</ref> Dit is zeer uitzonderlijk bij gekko's en komt in de [[hagedissen]]wereld normaal gesproken alleen voor bij [[kameleons]]. Hierdoor laat de gekko zijn staart niet zomaar los bij een aanval ([[autotomie]]) zoals de meeste gekko's. De ''Naultinus''- soorten bewegen zich aanmerkelijk langzamer voort dan andere gekko's die in de regel erg snel zijn.

De gekko's komen [[endemie (biogeografie)|endemisch]] voor in [[Nieuw-Zeeland]].<ref name="EMBL"/> De habitat bestaat uit gematigde bossen, [[grasland]]en en [[scrubland]]s en [[drasland]]en. Ook in door de mens aangepaste streken zoals [[stedelijk gebied|stedelijke gebieden]] kunnen de dieren worden aangetroffen.

Door de internationale natuurbeschermingsorganisatie [[International Union for Conservation of Nature and Natural Resources|IUCN]] is aan acht soorten een [[beschermingsstatus]] toegewezen. Vier soorten worden beschouwd als 'kwetsbaar' (Vulnerable of VU), een soort als 'gevoelig' (Near Threatened of NT) en drie soorten als 'bedreigd' (Endangered of EN).<ref name="IUCN2">{{voetnoot web | url = https://www.iucnredlist.org/search?taxonomies=123539&searchType=species| titel = ''Naultinus'' - IUCN Red List| auteur = International Union for Conservation of Nature and Natural Resources - Red List}}</ref>