Grootneerlandisme: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
DajasjBot (overleg | bijdragen)
k Archiefurl toegevoegd, zie [https://nl.wikipedia.org/w/index.php?oldid=60304343#Internetarchive botverzoek]
Regel 22:
[[Bestand:Groot-Nederland formatie.gif|miniatuur|Hoe [[Groot-Nederland]] gevormd zou kunnen worden. (Kan ook zonder [[Brussel (stad)|Brussel]])|alt=|376x376px]]
[[Bestand:Groot-Nederland en haar provincies..png|alt=|miniatuur|274x274px|Groot-Nederland of [[Dietsland]] met provincies.]]
'''Grootneerlandisme''' of '''Groot-Nederlandisme'''<ref>{{Citeer web|url=https://scriptiebank.be/sites/default/files/Definitieve%20versie%20Masterproef.pdf|titel=“Vrijheid of Dood!” De herinnering aan de Geuzen in negentiende-eeuws België.|bezochtdatum=6 juli 2021|achternaam=Dekoninck|voornaam=Jolien|uitgever=Universiteit Gent|pagina's=p. 71|taal=|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210709184405/https://scriptiebank.be/sites/default/files/Definitieve%20versie%20Masterproef.pdf|archiefdatum=2021-07-09|dodeurl=nee}}</ref> is een [[Irredentisme|irredentische]] politieke stroming die beoogt om [[Vlaanderen]] en [[Nederland]] staatkundig te verenigen in een [[eenheidsstaat|unitair]]e, [[Federalisme|federale]] of [[confederatie|confederale]] [[Nederlands]]talige [[staat (politiek)|staat]]. In de literatuur heet dit streven ook wel de Groot-Nederlandse gedachte. Groot-Nederland stond in het verleden ook bekend als [[Dietsland]].
 
Grootneerlandisme is niet gelijk met [[Heel-Nederland (staatkunde)|Heel-Nederland]] dat de hereniging van [[België]], [[Nederland]] en [[Luxemburg (land)|Luxemburg]] (en in sommige varianten ook [[Frans-Vlaanderen]] of zelfs de gehele [[Franse Nederlanden]]) beoogt. Anders dan Groot-Nederlandisten beogen voorstanders van een Heel-Nederland een meertalige staat.
Regel 48:
 
=== Tweede Wereldoorlog ===
Grootneerlandisme groeide in populariteit onder [[fascistische]] bewegingen tijdens het [[interbellum]] en de [[Tweede Wereldoorlog]]. Organisaties als [[Verbond van Dietsche Nationaal Solidaristen|Verdinaso]] en het [[Vlaamsch Nationaal Verbond]] in België en de [[Nationaal-Socialistische Beweging]]<ref>{{Citeer web|url=https://www.joodsamsterdam.nl/de-nsb/|titel=de NSB|bezochtdatum=2021-09-28|werk=joodsamsterdam|taal=|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210928184104/https://www.joodsamsterdam.nl/de-nsb/|archiefdatum=2021-09-28|dodeurl=nee}}</ref> in Nederland werkten samen met [[Nazi-Duitsland]] om te pleiten voor een Nederlandstalige eenheidsstaat, een wens die niet werd ingewilligd door de bezetter: De visie van Duitsland was een [[Groot-Germaanse Rijk|Groot-Germaans Rijk]] met het Duits als eenheidstaal.
 
Als reactie op de welwilligheid waarmee de VNV [[Collaboratie|collaboreerde]] met de Duitse bezetter en het gebrek aan aandacht voor [[Christendom|Christelijke]] en Dietse waarden in het manifest van de VNV<ref>{{Citeer web|url=https://nevb.be/wiki/Putsch_van_Vilvoorde|titel=Putsch van Vilvoorde - NEVB Online|bezochtdatum=2021-09-28|werk=nevb.be|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210928184103/https://nevb.be/wiki/Putsch_van_Vilvoorde|archiefdatum=2021-09-28|dodeurl=nee}}</ref> splitste een deel van de VNV zich af in de groep [[Nederland Eén!]].<ref name=":0">{{Citeer web|url=https://nevb.be/wiki/Nederland_E%C3%A9n!|titel=Nederland Eén! - NEVB Online|bezochtdatum=2021-09-28|werk=nevb.be|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210123175516/https://nevb.be/wiki/Nederland_E%C3%A9n!|archiefdatum=2021-01-23|dodeurl=nee}}</ref> Deze groep pleitte óók voor samenwerking met de Duitsers, maar stelde geen duidelijke standpunten op voor hoe dat moest. Tijdens de bezetting werd [[Nederland Eén!]] verstoten door de VNV en verboden door de bezetter.<ref name=":0" />
 
De Tweede Wereldoorlog zorgde voor de Duitse bezetting van niet alleen België, maar ook Nederland dat in de Eerste Wereldoorlog nog gespaard was. Even werd door aanhangers gehoopt dat de Duitsers een Groot-Nederlandse staat zouden toestaan, maar de [[Schutzstaffel|SS]] zag echter niets in dat idee. In een [[Groot-Germaans Rijk]] moesten de verschillen tussen Duitsers, Nederlanders en Vlamingen verdwijnen en het Duits de gezamenlijke standaardtaal worden. Na verloop van tijd werd alle Groot-Nederlandse propaganda verboden met als reactie dat sommige groepen zoals [[Nederland Eén!]] in het verzet gingen tegen de nazi's. Vooraanstaande Groot-Nederlanders kwamen in gevangenschap terecht, zoals professor [[Pieter Geijl]] en enkele Nederlandse leden van [[Verdinaso]].
 
=== Naoorlogse periode ===
Na de Tweede Wereldoorlog verdween de Groot-Neerlandistische gedachte uit de mainstream, ten dele omdat de aanhang van het Groot-Neerlandisme zo nauw verbonden was met nationalistische en fascistische groeperingen. Enkele kopstukken van de Groot-Neerlandistische beweging werden gestraft voor collaboratie. Groot-Neerlandse organisaties kelderden in populariteit en fragmenteerden, totdat na de oorlog slechts extreem-rechtse splintergroepen met een pro-Duits oorlogsverleden de beweging nog actief vertolkten.<ref>{{Citeer web|url=https://nevb.be/wiki/Groot-Nederland|titel=Groot-Nederland - NEVB Online|bezochtdatum=2021-09-28|werk=nevb.be|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211116135359/https://nevb.be/wiki/Groot-Nederland|archiefdatum=2021-11-16|dodeurl=nee}}</ref> De opkomst van de [[Benelux]], de [[Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal]], en later de [[Europese Unie]] kwam tegemoet aan de wens voor meer samenwerking tussen Nederland en Vlaanderen zonder te streven naar een eenheidsstaat.<ref>{{Citeer web|url=http://dx.doi.org/10.7717/peerj.9467/supp-3|titel=Supplemental Information 3: An excerpt from Data Downloads page, where users can download original datasets.|bezochtdatum=2021-10-07|werk=dx.doi.org}}</ref> Verdere toetreding van beide landen op politiek vlak werd vanaf dat punt vooral vanuit Europees verband benaderd.<ref>{{Citeer web|url=https://nevb.be/wiki/Groot-Nederland|titel=Groot-Nederland - NEVB Online|bezochtdatum=2021-09-28|werk=nevb.be|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211116135359/https://nevb.be/wiki/Groot-Nederland|archiefdatum=2021-11-16|dodeurl=nee}}</ref>
 
In de 21ste-eeuwse geschiedenis wordt het idee voor een fusie tussen Nederland en Vlaanderen nog steeds aangehouden door sommige politici, vooral uit nationalistische hoek, al wordt de benaming Groot-Nederland daarbij zelden nog gebruikt. In Nederland heeft de [[Partij voor de Vrijheid]]<ref name=":1">{{Citeer web|url=https://www.demorgen.be/nieuws/vlaams-belang-steunt-geert-wilders-pleidooi-voor-een-groot-nederland~b7dd1210/|titel=Vlaams Belang steunt Geert Wilders' pleidooi voor een Groot Nederland|bezochtdatum=2021-09-28|werk=www.demorgen.be|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210928190347/https://www.demorgen.be/nieuws/vlaams-belang-steunt-geert-wilders-pleidooi-voor-een-groot-nederland~b7dd1210/|archiefdatum=2021-09-28|dodeurl=nee}}</ref> zich positief geuit voor het fuseren van Nederland met Vlaanderen, maar daar geen verdere stappen toe gezet. In België heeft het [[Vlaams Belang]] zich in het verleden positief geuit, maar in latere partijmanifesten hun betoog voor een Groot-Nederlandse staat niet opgenomen<ref name=":1" />. Ook N-VA-voorzitter Bart De Wever pleit voor een eenmaking van Vlaanderen en Nederland. Ook enkele extreemrechtse actiegroepen als [[Voorpost (organisatie)|Voorpost]] en de [[Nederlandse Volks-Unie]] voeren campagne voor het fuseren van Vlaanderen en Nederland.
 
== Steun in de naoorlogse politiek ==
Regel 71:
* [[Peter De Keyzer]], econoom<ref>[https://www.tijd.be/opinie/algemeen/laat-vlaanderen-aansluiten-bij-nederland/10247752.html]</ref>
* [[Bart De Wever]] ([[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]])<ref>{{cite web | url =https://www.hln.be/binnenland/bart-de-wever-n-va-pleit-voor-hereniging-van-vlaanderen-en-nederland~a2ea655c/| title =Bart De Wever (N-VA) pleit voor hereniging van Vlaanderen en Nederland | date = 20 juli 2021 | website =www.hln.be | access-date = 21 juli 2021
| quote = In 1993 was ik al medeorganisator van een Groot-Nederlands studentencongres. Ik heb die droom nooit losgelaten: dat alle Nederlandstaligen ooit in één verband weer zouden samenleven, de zuidelijke en de noordelijke Nederlanden. Ze zouden een van de sterkste economieën ter wereld zijn. De havens van Antwerpen en Rotterdam zouden kunnen fuseren tot dé gateway van de Noordwest-Europese economie. Dat lijkt mij een fantastisch verhaal.|archiefurl=https://web.archive.org/web/20210724140502/https://www.hln.be/binnenland/bart-de-wever-n-va-pleit-voor-hereniging-van-vlaanderen-en-nederland~a2ea655c/|archiefdatum=2021-07-24|dodeurl=nee}}</ref>
* [[Filip Dewinter]] ([[Vlaams Belang|VB]])<ref name="bd018364">Marnix Verplancke, [https://www.trouw.nl/nieuws/groot-nederland-is-uit~bd018364/ Groot-Nederland is 'uit'], ''Trouw'', 26 juli 2015</ref>
* [[Theo Francken]] ([[Nieuw-Vlaamse Alliantie|N-VA]])<ref>{{Link YouTube|id=RHiRurLtQt0|label=Theo Francken: "Activistische rechters STOPPEN!"}}</ref>
Regel 85:
=== Nederland ===
* [[Bert Bakker (politicus)|Bert Bakker]] ([[Democraten 66|D66]])<ref name="gatz.be">{{Citeer web |title=Sven Gatz (VLD) en Bert Bakker (D66) willen volwassen discussie over Nederlandse Taalunie (NTU) |url=http://www.gatz.be/page.php/politiek/parl/2004042601 |web=archive.is |accessdate=12 mei 2008 |deadurl=yes |archiveurl=https://archive.is/20120530031205/http://www.gatz.be/page.php/politiek/parl/2004042601 |archivedate=30 mei 2012}}</ref>
* [[Thierry Baudet]]<ref>{{Citeer web|url=https://www.youtube.com/watch?v=P0eP2weKpjs&ab_channel=LavendelTV|titel=Baudet over Groot-Nederland|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=|archiefurl=https://web.archive.org/web/20211201170025/https://www.youtube.com/watch?v=P0eP2weKpjs&amp;ab_channel=LavendelTV|archiefdatum=2021-12-01|dodeurl=nee}}</ref> ([[Forum voor Democratie]])
* [[Frits Bolkestein]] ([[Volkspartij voor Vrijheid en Democratie|VVD]])
* [[Martin Bosma]]<ref name="bd018364" /> ([[Partij voor de Vrijheid|PVV]])