Luddisme: verschil tussen versies

Het '''luddisme''' was een sociale beweging in het [[Engeland]] van begin 19e eeuw, die zich verzette tegen industriële en technologische ontwikkelingen.<ref>{{Citeer web|werk=De Correspondent|url=https://decorrespondent.nl/12822/de-luddieten-sloegen-weefmachines-kort-en-klein-hun-nazaten-richten-zich-op-facebook-uber-en-gorillas/5252327635236-434a595a|titel=De luddieten sloegen weefmachines kort en klein. Hun nazaten richten zich op Facebook, Uber en Gorillas|datum=2021-10-23|auteur=Maurits Martijn}}</ref> De term 'luddisme' suggereert een samenhangende, 'monolithische' en theoretisch onderbouwde beweging. Daarvan was echter geen sprake; het was een zeer diverse beweging die niet centraal geleid werd.<ref>Kevin Binfield, ''Writings of the Luddites'', 2004, [http://books.google.nl/books?id=NG6ABlDQ10MC&pg=PA4 p. 4]</ref><ref>E. P. Thompson, ''[http://books.google.nl/books?id=QKHIJpSnBTIC&pg=PT548 The Making of the English Working Class]''</ref> De beweging had vooral aanhang onder ambachtslieden en kleine boeren: zij zagen hun traditionele manier van werken bedreigd door de nieuwe fabrieken die met de [[Industriële Revolutie]] waren opgekomen. Hun activiteiten omvatten onder meer het saboteren en vernielen van machines in fabrieken. Hun naam, ''luddieten'', is ontleend aan de vermoedelijk mythische ''Ned Ludd'', die een wever zou zijn geweest die in 1779 twee weefmachines vernielde. Wanneer er in een fabriek een machine stuk was, werd er al snel gezegd 'dat heeft Ned Ludd gedaan', en men ging de naam Ned Ludd gebruiken om dreigbrieven aan fabriekseigenaren te ondertekenen. De grootste golf van activiteiten vond plaats in de jaren 1811-1813. Het vernielen van machines werd daarop tot [[halsmisdaad]] verklaard en met hulp van het Engelse leger werd de beweging neergeslagen. Talrijke luddieten werden terechtgesteld of werden naar [[Australië (land)|Australië]] gedeporteerd. Een prominente ondersteuner van de zaak van de luddieten was [[Lord Byron]]. Hij bekritiseerde vooral de strenge strafmaatregelen tegen hen.