Beitel: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
categorie toegevoegd
Label: bewerking met nieuwe wikitekstmodus
k Er staat niets over vrijmetselarij in het artikel. Versie 59965232 van PedanticBear (overleg) ongedaan gemaakt.
Regel 11:
 
===Houtbeitels===
Houtbeitels worden als handgereedschap in het algemeen in de houtbewerking gebruikt om te kunnen steken of te hakken. Aan de toepassing ontleent ieder type houtbeitel zijn vorm. Houtbeitels kunnen qua hoofdverdeling onderscheiden worden in '''hakbeitels''', '''steekbeitels''' en '''[[guts]]en'''. Alle beitels zijn voorzien van een heft van hout of kunststof, ook wel een hecht genoemd. Het heft is voorzien van een metalen blad dat (vrijwel altijd) aan één zijde een scherp toelopend uiteinde heeft, de vouw en de snede geheten. Bij het minder scherp worden kan de beitel opnieuw worden geslepen, waarna de ontstane braam eraf kan worden gewet met een [[wetsteen]]. De hoek waaronder de houtbeitel wordt geslepen (de slijphoek) en gewet, is belangrijk en kan variëren per type beitel. In het algemeen geldt hiervoor: Hoe kleiner de slijphoek, des te scherper de beitel echter des te eerder hij weer bot wordt.<ref name="Elbers">G.J.M. Elbers en J. Polling (1977, 2e druk), ''Machines, materieel en gereedschappen in de bouw'', blz. 292-295, Stam Technische Boeken, Culemborg, ISBN 9011242041</ref>
 
====Hakbeitel====
Met een hakbeitel kan met gebruikmaking van een [[houten hamer]] een gat in het hout worden gehakt, bijvoorbeeld om bepaalde [[houtverbinding]]en te maken. Hakbeitels hebben een slijphoek van 35 tot 40 graden en worden onderverdeeld in vermoorbeitels en schietbeitels. De vermoorbeitel is 6 tot 50 &nbsp;mm breed en deze wordt onder meer gebruikt om gaten in raam- en kozijnhout te kunnen hakken. De schietbeitel wordt gebruikt om smalle diepe gaten mee te hakken. Het heeft daarom een dik blad dat dubbel geslepen is zodanig dat het een dubbele vouw heeft. Schietbeitels zijn 6 tot 10 &nbsp;mm breed.<ref name="Elbers"/>
 
====Steekbeitel====
Een steekbeitel wordt gebruikt om hout af te steken, bijvoorbeeld tijdens het maken van een [[halfhoutverbinding]]. De steekbeitel heeft met 25 tot 30 graden een scherpere slijphoek dan een hakbeitel. Steekbeitels zijn er in de breedtematen van 3 tot 50 &nbsp;mm.<ref name="Elbers"/> Ook hakwerk kan met de steekbeitel echter dient men op te letten de beitel niet te verbuigen.<ref>Paul Sellers, [https://www.youtube.com/watch?v=q_NXq7_TILA Cutting a Mortise - Mortise chisel vs bevel edge chisel]</ref>
 
====Guts====
Regel 34:
 
==Steenbeitel==
[[Bestand:Ceseel.JPG|thumb|right|Een [[ceseel]] met [[Wolfraamcarbide|Widia]]-snijvlak en [[Klopper (houten hamer)|klopperkop]]]]
{{Zie hoofdartikel|Steenbeitel}}
Steenbeitels worden gebruikt voor [[Koudbeitel|sloopwerkzaamheden]] in bijvoorbeeld [[beton]] en [[baksteen]] en voor het bewerken van [[natuursteen]]. Anders dan bij een houtbeitel is een steenbeitel doorgaans aan beide zijden geslepen, een enkele uitzondering bij beitels voor zeer zachte steensoorten daargelaten. Vroeger waren deze beitels altijd uit één materiaal, maar tegenwoordig wordt veel gewerkt met steenbeitels die een gesoldeerd inzetstuk van [[Wolfraamcarbide|Widia]] ([[wolfraamcarbide]]) hebben. Dit maakt dat de beitels veel minder snel slijten, al zijn ze wel gevoeliger voor breuk door te hard slaan, met name als er een stalen [[Vuist (gereedschap)|moker]] of vuist gebruikt wordt.
Regel 49:
{{References}}
}}
{{Commonscat|Chisels|Beitels}}
 
[[Categorie:Gereedschap]]
[[Categorie:Beeldhouwtechniek]]
[[Categorie:Houtsnijtechniek]]
[[Categorie:Maçonnieke bouwsymboliek]]