Atlantische reuzeninktvis: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Synoniemen (met verklaring en link) uit taxobox naar artikel gehaald
Regel 1:
{{Taxobox
| fossielstatus = LC
| statusstatusbron = LC2014
| rl-id = 163265
| statusbron= 2014
| afbeelding = Riesenkalmar.jpg
| rl-id= 163265
| afbeeldingtekst = Dit exemplaar van ca. 3,15 m werd in 2002 gevangen op 160 km afstand van de [[Hebriden]]
| afbeelding= Riesenkalmar.jpg
| rijk = [[Dierenrijk|Animalia]] (Dieren)
| afbeeldingtekst=Dit exemplaar van ca. 3,15 m werd in 2002 gevangen op 160 km afstand van de [[Hebriden]]
| rijkstam = [[DierenrijkWeekdieren|AnimaliaMollusca]] (DierenWeekdieren)
| stamklasse = [[WeekdierenInktvissen|MolluscaCephalopoda]] (WeekdierenInktvissen)
| orde = [[Oegopsida]]
| klasse= [[Inktvissen|Cephalopoda]] (Inktvissen)
| ordefamilie = [[OegopsidaArchiteuthidae]]
| familiegeslacht = ''[[ArchiteuthidaeArchiteuthis]]''
| geslacht=w-naam =''[[Architeuthis]] dux''
| auteur = [[Japetus Steenstrup|Steenstrup]]
| w-naam=''Architeuthis dux''
| auteur= Steenstrup
| datum = 1857
| bron = <ref>{{Ts.|Steenstrup J.}} (1857) Oplysninger om Atlanterhavets colossale Blaeksprutter. Forhandlinger ved de Skandinaviske Naturforskeres. 7 (1856): 182-185.</ref>
| haakjes =
| worms = 342218
| synoniem = <div class="UitklapFrame" style="text-align:left; border:0;">
<div class="UitklapHead" style="padding-left:0,5em; background:whitesmoke; text-align:left; font-size:100%;">Lijst</div>
<div class="UitklapContent">
* ''Architeuthis martensii'' (Hilgendorf, 1880)
* ''Architeuthis sanctipauli'' (Vélain, 1877)
* ''Dinoteuthis proboscideus'' More, 1875
* ''Dubioteuthis physeteris'' Joubin, 1900
* ''Megaloteuthis harveyi'' Kent, 1874
* ''Megateuthus martensii'' Hilgendorf, 1880
* ''Mouchezis sanctipauli'' Vélain, 1877
* ''Plectoteuthis grandis'' Owen, 1881
* ''Steenstrupia stockii'' Kirk, 1882
* ''Architeuthis verrilli'' Kirk, 1882
* ''Architeuthis princeps'' Verrill, 1875
* ''Architeuthis nawaji'' Cadenat, 1935
* ''Architeuthis monachus'' Steenstrup [in Harting], 1860
* ''Architeuthis japonica'' Pfeffer, 1912
* ''Architeuthis stockii'' (Kirk, 1882)
* ''Architeuthis kirkii'' C. W. Robson, 1887
* ''Architeuthis longimanus'' Kirk, 1888
* ''Architeuthis physeteris'' (Joubin, 1900)
* ''Architeuthis clarkei'' G. C. Robson, 1933
* ''Architeuthis hartingii'' (Verrill, 1875)
* ''Loligo hartingii'' Verrill, 1875
</div></div>
}}
 
De '''Atlantische reuzeninktvis''' (''Architeuthis dux'') is een [[inktvis]]sensoort, de grootste soort uit het geslacht ''[[Architeuthis]]'' in de familie ''[[Architeuthidae]]''.
De '''Atlantische reuzeninktvis''' (''Architeuthis dux'') is een [[inktvis]]sensoort, de grootste soort uit het geslacht ''[[Architeuthis]]'' in de familie ''[[Architeuthidae]]''. De wetenschappelijke naam van de soort werd, samen met die van het geslacht, in 1857 gepubliceerd door [[Japetus Steenstrup]].<ref>{{aut|Steenstrup, J.}} (1857). Oplysninger om Atlanterhavets colossale Blaeksprutter. [https://books.google.com/books?id=qzo4AAAAcAAJ&pg=PA182#v=onepage&q&f=true ''Forhandlinger ved de Skandinaviske Naturforskeres'' '''7''': 182–185]</ref>
 
== Beschrijving ==
De mantel van deze soort wordt tot 2,25 meter lang, bij een totale lengte (inclusief de vangarmen) van maximaal 13 meter,<ref>{{aut|O'Shea, S.}} & {{aut|Bolstad, K.}} (2019). [https://tonmo.com/articles/giant-squid-and-colossal-squid-fact-sheet.18/ Giant Squid and Colossal Squid Fact Sheet]</ref> en een gewicht van maximaal 330&nbsp;kg (dit is het geschatte gewicht van het exemplaar dat in juni 2020 in Zuid-Afrika op het strand aanspoelde.<ref>{{Citeer web |url=https://www.welingelichtekringen.nl/natuur-en-milieu/1872142/echtpaar-schrikt-van-mysterieuze-reuzeninktvis-op-het-strand.html |titel=Echtpaar schrikt van mysterieuze reuzeninktvis op het strand. |uitgever=Welingelichte Kringen. Natuur en Milieu. |bezochtdatum=19 juni 2020}}</ref>).
Net als veel andere inktvissen kan deze soort van kleur veranderen en inkt te spuiten.
 
De meeste verzamelde exemplaren zijn aangespoeld, of aangetroffen in de maag van een [[potvis]], en verkeren in zeer slechte staat. De kennis over dit dier is dus beperkt. en het voornaamste wat deze soort onderscheidt van de andere soortenSoorten in het geslacht ''[[Architeuthis]]'' iswerden daarom voornamelijk op basis van de vindplaats van zijnelkaar leefgebiedonderscheiden.
 
Stijging van koud water naar hogere zeeniveaus heeft in bepaalde gebieden, waaronder [[Newfoundland]] ([[Canada]]) en de kust van [[Noorwegen]], geleid tot een verhoging van het aantal aangespoelde exemplaren.
 
== Vijanden ==
In de zuidelijke delen van de [[Indische Oceaan]] rond de [[Kerguelen]] is predatie op de Atlantische reuzeninktvis en de [[kolossale inktvis]] door sluimerhaaien ([[Somniosidae]]) aangetoond, waarbij niet duidelijk is welke soorthaaiensoort het exact betreft.<ref>{{aut|Cherel, Y. Cherel & Duhamel, G. Duhamel}} (2004). Antarctic jaws: cephalopod prey of sharks in the Kerguelen waters. Deep-Sea Research I '''51''': 17–31. [http://www.cebc.cnrs.fr/publipdf/2004/CDSR51.pdf {{en}} full text]</ref>
 
== Synoniemen ==
Er zijn in de loop der tijd tegen de twintig namen gepubliceerd voor soorten uit het geslacht ''Architeuthis'' of een verwant geslacht. De slechte staat waarin het typemateriaal doorgaans verkeert moet het voor de auteurs niet makkelijk hebben gemaakt om te beoordelen of de soort al eerder beschreven en benoemd was. Nu het met behulp van DNA-analyse ook mogelijk is het volledige genetisch materiaal van dieren met elkaar te vergelijken, ook als er maar delen van bewaard zijn gebleven, wint de opvatting terrein dat er in feite maar één kosmopolitische soort ''Architeuthis'' bestaat.<ref name=Winkelmann>{{aut|Winkelmann I.}}, {{aut|Campos, P.F.}}, {{aut|Strugnell, J.}}, {{aut|Cherel, Y.}}, {{aut|Smith, P.J.}}, {{aut|Kubodera, T.}}, {{aut|Allcock, L.}}, {{aut|Kampmann, M.-L.}}, {{aut|Schroeder, H.}}, {{aut|Guerra, A.}}, {{aut|Norman, M.}}, {{aut|Finn, J.}}, {{aut|Ingrao, D.}}, {{aut|Clarke, M.}} & {{aut|Gilbert, T.P.}} (2013). Mitochondrial genome diversity and population structure of the giant squid ''Architeuthis'': genetics sheds new light on one of the most enigmatic marine species. [http://rspb.royalsocietypublishing.org/content/280/1759/20130273 ''Proceedings of the Royal Society B'' '''280'''(1759): 0273] {{doi|10.1098/rspb.2013.0273}}</ref> De jongere namen zijn daarom naar de synonymie verwezen.
* ''Architeuthis monachus'' <small>Steenstrup [in Harting], 1860</small>
* ''Megaloteuthis harveyi'' <small>Kent, 1874</small>
* ''Dinoteuthis proboscideus'' <small>More, 1875</small>
* ''Loligo hartingii'' <small>Verrill, 1875</small>
** ''Architeuthis hartingii'' <small>(Verrill, 1875)</small>
* ''Architeuthis princeps'' <small>Verrill, 1875</small>
* ''Mouchezis sanctipauli'' <small>Vélain, 1877</small>
** ''Architeuthis sanctipauli'' <small>(Vélain, 1877)</small>
* ''Megateuthus martensii'' <small>Hilgendorf, 1880</small>
** ''Architeuthis martensii'' <small>(Hilgendorf, 1880)</small>
* ''Plectoteuthis grandis'' <small>Owen, 1881</small>
* ''Steenstrupia stockii'' <small>Kirk, 1882</small>
** ''Architeuthis stockii'' <small>(Kirk, 1882)</small>
* ''Architeuthis verrilli'' <small>Kirk, 1882</small>
* ''Architeuthis kirkii'' <small>C. W. Robson, 1887</small>
* ''Architeuthis longimanus'' <small>Kirk, 1888</small>
* ''Dubioteuthis physeteris'' <small>Joubin, 1900</small>
** ''Architeuthis physeteris'' <small>(Joubin, 1900)</small>
* ''Architeuthis japonica'' <small>Pfeffer, 1912</small>
* ''Architeuthis clarkei'' <small>G. C. Robson, 1933</small>
* ''Architeuthis nawaji'' <small>Cadenat, 1935</small>
 
{{Appendix|2=
* {{aut|Norman M.}} (2000). Cephalopods, a world guide. Conchbooks ISBN 3-925919-32-5
{{referencesReferences}}
}}