Wikipedia

Harappa: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
{{Infobox archeologische plaats
| naam = Harappa
| altnaam =
| mapname = Pakistan
Regel 26:
| identificatie =
}}
'''Harappa''' ([[Sanskriet]] हडप्पा, ''haḍappā'') is een stad in de [[Punjab (Pakistan)|Punjab]], in het noordoosten van [[Pakistan]], gelegen aan de vroegere loop van de rivier de [[Ravi (rivier)|Ravi]], zo'n 35 km ten zuidwesten van [[Sahiwal]]. Het is de eerst blootgelegde site die de antieke [[Indusbeschaving]] aan het licht bracht.
 
De moderne stad werd gebouwd naast de overblijfselen van een versterkte stad uit de [[oudheid]] die een onderdeel was van de Indusbeschaving. De stad heeft in de antieke [[oudheid]] een bloeitijd gekend tussen 3300<ref>De vroegste [[koolstofdatering]] is 2725 ± 185 v.Chr. ongekalibreerd of 3338, 3213, 3203 v.Chr. gekalibreerd, wat een schatting van 3251 v.Chr. oplevert. Kenoyer, Jonathan Mark (1991), Urban Process in the Indus Tradition: A preliminary report. In ''Harappa Excavations, 1986-1990: A multidisciplanary approach to Third Millennium urbanism'', ed. Richard H. Meadow: 29-59. Monographs in World Archaeology No.3. Prehistory Press, Madison Wisconsin</ref> en 1600 v.Chr.<ref>Perioden 4 en 5 worden niet gedateerd in Harappa. Het einde van de Harappatraditie valt in Harappa zelf tussen 1900 en 1500 v.Chr.</ref> Er waren naar schatting rond de 40.000 inwoners, wat voor die tijd veel was.<ref>Ter vergelijking de stad Antwerpen telde een dergelijk aantal in de vijftiende eeuw</ref>
 
== Ontdekking ==
De ontdekking gebeurde door Sir [[Alexander Cunningham (archeoloog)|Alexander Cunningham]] die in de jaren 1872 tot 1873 de eerste opgravingen uitvoerde. De ware betekenis van Harappa drong pas door na 1920. Dit was dankzij de veel uitgebreidere opgravingen die vanaf 1920 door [[Rai Bahadur Daya Ram Sahni]] en andere archeologen werden doorgevoerd. Tussen 1930 en 1940 zijn nog meer opgravingswerken gedaan, tot in 1946 Sir [[Mortimer Wheeler]] op de resten van de stadsmuren stuitte.
 
== Chronologie ==
== Archeologische bevindingen ==
Er worden verschillende fases onderscheiden voor Harappa:
De gebouwen van Harappa waren opgetrokken uit [[leemtegel]]s, in de zon gedroogd of gebakken. En er bleek een vast stratenpatroon aan de basis van de stadsplanning te liggen. Dit rechthoekig stratenrooster is vervolgens aangetroffen in alle andere opgegraven steden van de vruchtbare [[Indus (rivier)|Indusvallei]]. De infrastructuur wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van een voorbeeldig distributiesysteem voor drinkwater en van een gesofistikeerd rioleringssysteem.<br />
{| class="wikitable" style="float:left; margin-right: 1em; margin-bottom: 1em; font-size: 85%;"
Pronkgebouwen zijn er niet aangetroffen en evenmin tempels.
|+ Chronologie
! Periode
! Fase
! Tijd
|-
| I
| [[Ravi-cultuur|Ravi-aspect]] van [[Hakra-cultuur|Hakra-fase]]
| >3300-2800 v.Chr.
|-
| II
| [[Kot Diji-cultuur|Kot Diji-fase]]
| 2800-2600 v.Chr.
|-
| IIIA
| Harappa-fase A
| 2600-2450 v.Chr.
|-
| IIIB
| Harappa-fase B
| 2450-2200 v.Chr.
|-
| IIIC
| Harappa-fase C
| 2200-1900 v.Chr.
|-
| IV
| Overgang Harappa - laat-Harappa
| 1900-1800? v.Chr.
|-
| V
| Laat-Harappa-fase
| 1800?-<1300 v.Chr.
|}
{{Clearall}}
 
== Stedenbouw ==
Ambachtelijk gemaakte producten van hoge kwaliteit die in [[Sumer]] zijn gevonden, vaak uit grondstoffen die van nog veel verder afkomstig waren, duiden op een intensief handelsnetwerk waarin Harappa een belangrijk handelscentrum vormde.
Harappa kent een vorm van [[Stedenbouw|stadsplanning]] die veel voorkomt in de Indusbeschaving, met een verhoogde [[Citadel (bouwwerk)|citadel]] en een benedenstad. In de vroegste fases werden de gebouwen veelal van [[leemsteen]], modder en stro gemaakt, terwijl vanaf de Harappa-fase ook [[baksteen]] werd gebruikt, onder meer in [[Verband (bouwkunde)#Engels verband|Engels verband]]. Kenmerkend zijn de standaardafmetingen van de stenen met een [[Verhouding (wiskunde)|ratio]] van 1:2:4, 7x14x28 cm voor huizen en 10x20x40 cm voor stadsmuren.
 
Tijdens hoog-Harappa besloeg de bebouwing in Harappa acht heuvels met een citadel en een gebouw dat als graanopslag werd aangemerkt. De rol van de citadel is echter nog steeds onderwerp van discussie. In tegenstelling tot de gelijktijdige beschavingen van [[Mesopotamië]] en [[Oude Egypte|Egypte]] werd hier geen enkele structuur van monumentale afmeting gebouwd en niets schijnt te wijzen op de aanwezigheid van een tempel of paleis. Er is dus ook geen materieel bewijs voor het bestaan van een koning, legers of priesters. Bepaalde structuren worden evenwel geïdentificeerd als opslagzolders, wat op landbouwoverschotten wijst, een teken van bloei van dit stadsleven.
Archeologen zijn van mening dat de antieke stad van Harappa een stedelijk centrum vormde dat de hele noordelijke zone van de Indusvalleiregio domineerde.
 
De graanopslag werd als dusdanig geïdentificeerd op basis van vergelijkingen met Romeinse gebouwen, terwijl hier net als in [[Mohenjodaro]] geen graan is aangetroffen. Dit gebouw bevindt zich ook niet binnen de citadel, maar bij een wijk ten noorden daarvan (heuvel F) die door ambachtslieden gebruikt lijkt te zijn. Ook de benedenstad op heuvel E was ommuurd en had werkplaatsen voor ambachtslieden. Bewoning op deze site begon in ieder geval in het vierde millennium v.Chr. op heuvel AB en kende een [[Hakra-cultuur|Hakra]]-[[Ravi-cultuur|Ravi]]-fase en een [[Kot Diji-cultuur|Kot Diji-fase]].
 
Hoewel niet zoveel als in Mohenjodaro, beschikte ook Harappa over waterputten waarmee een uitgebreide waterhuishouding in stand werd gehouden. De [[riolering]] was afgescheiden van [[Regenput|regenafvoer]]. De riolering bestond uit [[leiding]]en van [[terracotta]] vanuit de huizen richting bakstenen goten overdekt met [[Kraaggewelf|kraagbogen]] langs de hoofdstraten naar velden buiten de stadsmuren.
 
== Noten ==
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/wiki/Harappa"