Kwallen: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 84.107.14.227 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door TheBartgry |
|||
Regel 72:
De tentakels van kwallen bevatten miljoenen [[netelcel]]len. Bij contact met een tentakel zullen de netelcellen hun harpoenstructuur afvuren en de huid doorboren. Bij veel soorten wordt daarbij ook een [[vergif|gif]] geïnjecteerd, wat in zeldzame gevallen een gevaarlijke allergische reactie teweeg kan brengen. De effecten van een kwallensteek variëren van licht ongemak tot extreme pijn en zelfs de dood.<ref name="MahonMallinson2020">{{citeer journal|auteur=Mahon A, Mallinson T.|title=Lion's mane jellyfish sting|journal=International Paramedic Practice|volume=10|issue=2|taal=en|year=2020|pages=46–48|issn=2052-4889|doi=10.12968/ippr.2020.10.2.46}}</ref> De meeste kwallenbeten zijn ongevaarlijk, maar de beten van sommige [[kubuskwallen]], zoals de beruchte [[Australische zeewesp]] (''Chironex fleckeri'') kunnen binnen enkele minuten leiden tot ademhalingsfalen, hartstilstand en de dood.<ref>{{en}}{{sc|Campbell, N.}} et al. ''Biology, A Global Approach''. Pearson Education, New York (2017), p. 745. {{ISBN|978-1-292-17043-5}}.</ref> In 2006 moesten 19.000 getroffen zwemmers langs de [[Costa Brava]] door het Spaanse Rode Kruis verpleegd worden voor hun beet.<ref name="smith" />
Een kwallenbeet kan het best zo snel mogelijk bedekt worden met zout water en zand.<ref name="MJA1993-fenner">{{Citeer journal |auteur=Fenner P, Williamson J, Burnett J, Rifkin J.| title=First aid treatment of jellyfish stings in Australia. Response to a newly differentiated species | journal=Medical Journal of Australia | taal=en|volume=158 | issue=7 | pages=498–501 | year=1993 | pmid=8469205|doi=10.5694/j.1326-5377.1993.tb137588.x }}</ref> Ook [[azijn]] over de beet gieten kan helpen, het azijnzuur maakt de gifstof minder actief.<ref name="MJA1993-fenner" /> Het gebruik van alcohol, ammoniak, zoet water of urine wordt sterk afgeraden, omdat dit de verspreiding van gif kan stimuleren.<ref name="MJA1980-hartwick">{{Citeer journal |auteur=Hartwick R, Callanan V, Williamson J. | title=Disarming the box-jellyfish: nematocyst inhibition in ''Chironex fleckeri'' | journal=Medical Journal of Australia | volume=1 | issue=1 | pages=15–20 | taal=en|year=1980 | pmid=6102347 |doi=10.5694/j.1326-5377.1980.tb134566.x }}</ref> Door de aangetaste huid voorzichtig te schrapen (niet te wrijven), zoals met de rand van een creditcard, kunnen resterende netelcellen worden verwijderd. Nadat de huid is ontdaan van netelcellen, kan [[hydrocortison]]crème aangebracht worden om de pijn en ontsteking te verminderen
==Zie ook==
| |||