Stroomafnemer: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Mileau (overleg | bijdragen)
Regel 13:
Een pantograaf is genoemd naar de pantograaf of [[tekenaap]] die gebruikt werd door wiskundigen en kunstenaars. Er is enige uiterlijke gelijkenis en ook de [[scharnier]]ende constructies vertonen verwantschap.
 
Een klassieke pantograaf heeft twee benen (vierpoot), die onder het rijden altijd evenwijdig blijven, waardoor de stroomdraad onder een constante hoek wordt geraakt. De meeste stroomafnemers zijn nog met slechts een been (tweepoot) uitgerust.{{vraag|Wat is het voordeel?|2020|6|6}} Onder andere [[Italië|Italiaanse]] treinen, de oudste serie Haagse [[Gelede Tram Lang|GTL-trams]] en [[Duisburg (hoofdbetekenis)|Duisburgse]] trams hebben nog steeds tweebeenpantografen. De [[Haagse tram|Haagse]] GTL-trams bezaten tot 2012 twee stroomafnemers (een voorop en een achterop) die afwisselend werden gebruikt om de slijtage gelijkmatig te houden. Bij een gesneuvelde pantograaf kon men dan verder rijden met de andere pantograaf.
 
Het onderdeel dat contact maakt met de rijdraad, wordt ''schuitje'' of ''sleepstuk'' genoemd. Sommige treinen hebben een stroomafnemer met twee schuitjes. Voorbeelden daarvan zijn de meeste elektrische locomotieven, mDDM en Plan T (zie foto). De uitvoering van het schuitje is afhankelijk van de maximale stroomsterkte. Daarom zijn schuitjes van Nederlandse treinen (lage spanning, dus hoge stroomsterkte) heel wat zwaarder uitgevoerd dan die van Duitse treinen (hogere spanning, dus lagere stroomsterkte).
 
De druk van de stroomafnemer tegen de bovenleiding (rijdraad) mag niet te groot worden, om beschadiging aan de bovenleiding te voorkomen.{{vraag|Hoe groot is de druk?|2020|6|6}}
 
Treinen en locomotieven zijn vaak met twee tegengestelde stroomafnemers uitgerust, waarvan er telkens één wordt gebruikt, afhankelijk van de rijrichting. Sommige [[locomotief (spoorwegmaterieel)|locomotieven]] (bijvoorbeeld de [[1600/1800 (locomotieftype)|NS 1600]]) mogen namelijk niet meer dan 100 km/h rijden met de voorste stroomafnemer tegen de draad omdat de rijwind de pantograaf anders te veel omhoog stuwt. Met alleen de achterste stroomafnemer omhoog mag met volle snelheid gereden worden.