Vrijheidsbeeld (New York): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
veel
Labels: Vervangen Misbruikfilter: Leeghalen Visuele tekstverwerker
k Wijzigingen door 82.148.197.255 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Tulp8
Regel 18:
| lon_dir = W
}}
Het '''Vrijheidsbeeld''' ([[Engels]]: ''Statue of Liberty'') is een [[beeldhouwkunst|ststandbeeld]] in de [[New York Bay]]. Het beeld staat symbool voor de vrijheid, een van de kernwaarden van de Verenigde Staten, en geldt bovendien als een teken van verwelkoming van iedereen: terugkerende Amerikanen, gasten en immigranten.
 
== Kenmerken ==
Het 46 meter hoge beeld (93 meter als de sokkel wordt meegerekend) met een gewicht van 225 ton was een geschenk van [[Frankrijk]] ter ere van het eeuwfeest van de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring|Onafhankelijkheidsverklaring]] en ook als teken van vriendschap. Op de plaquette in haar linkerhand staat "JULY IV MDCCLXXVI", de datum (4 juli 1776) van de verklaring in [[Romeinse cijfers]].
 
Op het voetstuk staat het sonnet ''The new Colossus'' (1883) van de Joodse dichteres [[Emma Lazarus]], met de bekende regel ''Give me your tired, your poor'', die de Amerikaanse gastvrijheid zou uitdrukken.
 
== Geschiedenis ==
In de [[Jardin du Luxembourg]] in Parijs bevindt zich het prototype van het beeld, dat stamt uit 1870 en door [[Frédéric Auguste Bartholdi|Frédéric Bartholdi]], een Frans ontwerper en beeldhouwer, was bedoeld als reusachtige [[vuurtoren]] aan de noordelijke ingang van het [[Suezkanaal]], dat in 1869 zou worden geopend. Maar [[Egypte (land)|Egypte]] had er geen geld voor. De moeder van Bartholdi zou model hebben gestaan.<ref>{{en}}[http://books.google.com/books?id=VQUEAAAAMBAJ&pg=PA43 National Parks Magazine], 2007, blz. 43.</ref>
 
De grote variant voor de VS werd voorzien van een [[Gietijzer|gietijzeren]] raamwerk, ontworpen door [[Gustave Eiffel]]. De volledige naam van het beeld luidt in het [[Frans]] ''La liberté éclairant le monde'' (de Vrijheid die de wereld verlicht) en in het Engels ''Liberty Enlightening the World''.
 
Het beeld werd in juli 1884 voltooid in Frankrijk, en ten geschenke gegeven aan de Verenigde Staten. In juni 1885 arriveerde het beeld in de haven van New York, na een reis over de Atlantische Oceaan te hebben gemaakt aan boord van het Franse fregat ''Isere''. Tijdens deze reis bestond het beeld uit 350 stukken, verdeeld over 214 kratten. In april 1886 was het nieuwe voetstuk klaar. In een tijdsbestek van 4 maanden werd het beeld weer in elkaar gezet.<ref>{{en}} [http://www.libertyellisfoundation.org/statue-history#Engineering Statue History] libertyellisfoundation.org</ref>
 
Op 28 oktober 1886 werd het Vrijheidsbeeld ingehuldigd.<ref>[https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010086555:mpeg21:p006 Aankondiging inhuldiging Vrijheidsbeeld, Het nieuws van den dag, 25 oktober 1886, pag 6]</ref> Het bestaat geheel uit koperen platen die bevestigd zijn aan een geraamte. [[Maurice Koechlin]], een naaste medewerker van Eiffel, kreeg de leiding bij het vervaardigen van de constructie. De sokkel werd van [[graniet]] gemaakt, naar een ontwerp van de Amerikaanse architect [[Richard Morris Hunt]].<ref>{{en}}[http://www.nps.gov/stli/historyculture/richard-morris-hunt.htm Richard Morris Hunt], NPS.gov, geraadpleegd op 23 september 2014</ref> De kroon bestaat uit zeven punten, [[symbool]] voor de zeven werelddelen en zeeën.
 
Op 15 oktober 1924 werd het standbeeld samen met [[Fort Wood]] tot [[National Monument]] bestempeld. Het Vrijheidsbeeld werd Statue of Liberty National Monument. In 1935 werd heel Bedlou's Island hieraan toegevoegd en omgedoopt tot [[Liberty Island]]. Op 11 mei 1965 werd ook [[Ellis Island]] aan dit National Monument toegevoegd. Van 1984-1986 is het beeld gerestaureerd, waarbij de toorts met de 24-karaats bladgouden vlam is vervangen. Sinds [[1984]] staat het Vrijheidsbeeld op de [[Werelderfgoedlijst]] van [[UNESCO]]. Na de [[aanslagen op 11 september 2001]] is het beeld enige jaren gesloten geweest voor het publiek.
 
In [[2003]] werd het toen 118 jaar oude monument wederom gerestaureerd, vooral om de veiligheid van de bezoekers te vergroten en het behoud van het beeld te waarborgen. Sinds de zomer van [[2004]] is het Vrijheidsbeeld weer te bezoeken. Er is een veerverbinding van [[Battery Park]] op het zuidpuntje van [[Manhattan (New York)|Manhattan]] naar Liberty Island, het eiland waarop het Vrijheidsbeeld staat, en naar Ellis Island, waar de aankomsthallen voor [[immigrant]]en te bezichtigen zijn.
 
Op Onafhankelijkheidsdag (4 juli) 2009 is ook de kroon van het Vrijheidsbeeld, voor het eerst sinds 11 september 2001, weer opengesteld voor het publiek.
 
== Kopieën ==
Een kopie van 11,5 meter hoog bevindt zich in [[Parijs]], op het ''[[Île aux Cygnes]]'' in de [[Seine]], vlak bij de [[Eiffeltoren]]. Dit beeld werd onthuld in [[1885]]. Omdat toen het bronzen beeld nog niet klaar was, werd een gipsen kopie gebruikt. Het definitieve beeld werd in [[1889]] geplaatst. Hoewel Bartholdi het in de richting van haar zusterbeeld in het westen wilde laten kijken, werd het beeld aanvankelijk naar de Eiffeltoren gericht om te voorkomen dat het met de rug naar het presidentiële paleis, het [[Élysée]], zou komen te staan. Bij de wereldtentoonstelling van 1889 is het beeld uiteindelijk omgedraaid; het is nu gericht op New York. Afgezien van het verschil in grootte, is het verschil met het beeld in New York dat de Parijse kopie een boek in de hand houdt dat zowel de datum van de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring]] toont (4 juli 1776), als de datum van de [[Franse Revolutie]] (14 juli 1789).
 
Een 2,50 meter hoge kopie is in [[1913]] geplaatst in [[Saint-Cyr-sur-Mer]]. Daarnaast bevinden zich kopieën, allemaal op minder dan ware grootte, te [[Barenti]], [[Colmar]] (de geboorteplaats van Bartholdi), [[Lunel]], [[Poitiers]] en [[Roybon]]. In het Franse dorp [[Châteauneuf-la-Forêt]] (Haute-Vienne 87130) bekroont een kleine kopie sinds 1922 het plaatselijke [[Monument aux Morts]].
 
Een [[replica|exacte kopie]] van de vlam van het Vrijheidsbeeld is te zien nabij de [[Pont de l'Alma]] in Parijs. Deze [[Vrijheidsvlam]] is jarenlang beplakt met gedachtenissen aan [[Diana Frances Spencer|prinses Diana]] die bij de Alma-tunnel verongelukte en dezelfde nacht overleed. Hoewel de eerste beplakkingen verwijderd zijn, wordt de Vrijheidsvlam nog steeds als officieus herdenkteken voor prinses Diana beschouwd. Er worden nog regelmatig boodschappen en bloemen bij het monument achtergelaten.
 
Op het [[Plein van de Hemelse Vrede]] in Beijing, China, werd bij het studentenprotest van [[1989]] ook een Vrijheidsbeeld opgericht, maar dat werd bij het breken van het protest opgeruimd.
 
In de Verenigde Staten zelf staat een kopie voor het [[New York-New York Hotel & Casino]] in [[Las Vegas (Nevada)|Las Vegas]],
 
Het Deense [[Billund (plaats)|Billund]] herbergt een plastic versie van het beeld. Dit beeld bestaat geheel uit de kleine bouwsteentjes van [[LEGO]] en staat in [[Legoland]].
 
Ook in [[Tokio]] staat een kopie.
 
In het attractiepark [[Heide-Park]] in Duitsland staat tevens een kopie. Het beeld staat midden in een vijver en op de plaquette staat de naam van het park geschreven.
 
In Nederland stond in [[Assen]] tijdelijk een versie van het beeld, gemaakt door beeldhouwer [[Natasja Bennink]]. Haar interpretatie vertoonde specifiek Drentse kenmerken, zoals een blik bruine bonen in plaats van de fakkel en zes punten op de kroon, die verwezen naar de zes middeleeuwse rechtsdistricten van de provincie. Het standbeeld was van 19 november 2017 tot 27 mei 2018 te zien, toen in het [[Drents Museum]] een tentoonstelling liep over het naoorlogs Amerikaans [[Realisme (kunststroming)|Realisme]].
 
== Fotogalerij ==
<gallery>
Bestand:EdwardMoran-UnveilingTheStatueofLiberty1886Large.jpg|De onthulling van het Vrijheidsbeeld in 1886
Bestand:Freiheitsstatue NYC full.jpg|Het Vrijheidsbeeld in New York
Bestand:Nancy Reagan waves while visiting the Statue of Liberty in New York City.jpg|[[Nancy Reagan]] zwaait in 1986 vanuit het hoofd van het beeld als het beeld heropend wordt
Bestand:Manhattan from helicopter edit1.jpg|Het Vrijheidsbeeld en [[Manhattan (New York)|Manhattan]] (mei 2001)
Bestand:Paris-liberte-eiffel.jpg|Replica op het [[Île aux Cygnes]], Parijs
Bestand:StatueOfLiberty Paris JardinDuLuxembourg.jpg|Het beeld in de [[Jardin du Luxembourg]], Parijs
Bestand:Liberty-stcyr.jpg|Replica in Saint-Cyr-sur-Mer
Bestand:LasVegas-NYNY.jpg|Replica van het Vrijheidsbeeld voor het [[New York-New York Hotel & Casino]] in [[Las Vegas (Nevada)|Las Vegas, Nevada]]
Bestand:Drents Vrijheidsbeeld.jpg|Interpretatie van het Vrijheidsbeeld in Assen, Nederland door Natasja Bennink
</gallery>
 
== Externe links ==
{{Commonsklein|Statue of Liberty}}
* [https://web.archive.org/web/20140821170551/http://www.statueofliberty.org/ Officiële website van het Vrijheidsbeeld]
* [http://www.nps.gov/stli/ National Park Service]
 
{{Appendix}}
{{Navigatie werelderfgoed Verenigde Staten}}
{{Coor title dms|40|41|21|N|74|2|40|W|type:landmark_region:US-NJ}}
 
[[Categorie:Beeld in de Verenigde Staten]]