Verdrag van Naumburg (1554): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
AGL (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Wikiwernerbot (overleg | bijdragen)
k https://taaladvies.net/taal/advies/vraag/238/: één van → een van met AWB
 
Regel 6:
{{legend|#ffcc00|[[Hertogdom Saksen (1547-1572)|Hertogdom Saksen (''Ernestijns'')]]}}
De gebieden die door [[August van Saksen|August]] aan [[Johan Frederik I van Saksen|Johan Frederik]] werden overgedragen zijn gearceerd.]]
Tijdens de [[Schmalkaldische Oorlog]] verbond de Albertijnse hertog [[Maurits van Saksen (1521-1553)|Maurits van Saksen]] zich met [[keizer Karel V]] tegen de protestantse [[Schmalkaldisch Verbond|Schmalkaldische Bond]]. De bond werd geleid door Keurvorst [[Johan Frederik I van Saksen]]. Na de nederlaag van de bond tekende Johan Frederik in [[1547]] de [[Capitulatie van Wittenberg]] en werd hij door de keizer gevangengenomen. Maurits werd voor zijn steun aan de keizer beloond met de [[keurvorst|keurvorstelijke waardigheid]] en het grootste deel van de landen van Johan Frederik.
 
De Ernestijnen zagen samen met een aantal protestantse rijksvorsten en een deel van de Saksische staten Maurits echter als een [[Usurpator]]. Toen Johan Frederik vijf jaar na zijn gevangenneming werd vrijgelaten, stuurde hij dan ook een afvaardiging naar de keizer om de keurvorstelijke waardigheid terug te krijgen.
 
==Het verdrag==
Onder bemiddeling van de koning van [[Denemarken-Noorwegen|Denemarken]] sloot Maurits' broer en opvolger [[August van Saksen|August]] de al in 1547 begonnen onderhandelingen met de Ernestijnen op [[24 februari]] [[1554]] af. In het Verdrag van Naumburg werd bepaald dat de Ernestijnen de Amten [[Altenburg (Thüringen)|Altenburg]], [[Eisenberg (Thüringen)|Eisenberg]], [[Herbsleben]] en [[Sachsenburg (Oldisleben)|Sachsenburg]] terugkregen. Daarnaast betaalde de keurvorst 100.000 gulden aan Johan Frederik. In ruil daarvoor gaf Johan Frederik zijn aanspraken op het keurvorstendom Saksen op en erkende hij August als keurvorst, hoewel Johan Frederik de titel "geboren keurvorst" mocht blijven voeren.
 
Het verdrag werd mede ondertekend door koning [[Keizer Ferdinand I (1503-1564)|Ferdinand I]] van [[Koninkrijk Bohemen|Bohemen]], koning [[Christiaan III van Denemarken|Christiaan III]] van [[Denemarken-Noorwegen|Denemarken]], keurvorst [[Joachim II Hector van Brandenburg|Joachim II]] van [[Mark Brandenburg|Brandenburg]], hertog [[Willem V van Kleef|Willem V]] van [[Verenigde hertogdommen Gulik-Kleef-Berg|Gulik-Kleef-Berg]] en landgraaf [[Filips I van Hessen|Filips I]] van [[Landgraafschap Hessen|Hessen]]. Johan Frederik ondertekende het verdrag op [[2 mei]], twee dagen voor zijn dood.<ref>{{de}} {{aut|Reiner Groß}} (2007): ''Die Wettiner'', Kohlhammer, Stuttgart, blz. 132-134.</ref>
Regel 18:
Met het verdrag werd het conflict tussen de twee takken van het Saksische vorstenhuis bijgelegd en had August een van de grootste problemen die het keurvorstendom bedreigden opgelost. August kon de rest van zijn regeerperiode gebruiken voor de opbouw van Saksen.
 
EénEen van de zonen van Johan Frederik I, [[Johan Frederik II van Saksen|Johan Frederik II]], probeerde later [[Grumbachse Conflict|met geweld]] het keurvorstendom op de Albertijnen te heroveren. Deze laatste poging van de Ernestijnen om het keurvorstendom opnieuw in handen te krijgen mislukte, waarna de Albertijnen hun positie opnieuw hadden veilig gesteld.
 
==Bronnen, noten en referenties==
Regel 24:
 
[[Categorie:Vredesverdrag|Naumburg 1554]]
[[Categorie:Grensverdrag|NauNaumburg 1554]]
[[Categorie:Verdrag in de 16e eeuw|NauNaumburg 1554]]
[[Categorie:Geschiedenis van Saksen]]
[[Categorie:1554]]