Oorlog in Nagorno-Karabach (2020): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Leo CXXIV (overleg | bijdragen)
Intro uitgebreid. Aliyevs uitspraak over terugtrekking was wel heel pro-Azeri opgeschreven: aangepast. Bevolkingskaart verduidelijkt.
Regel 27:
}}
 
Het '''conflict in Nagorno-Karabach in 2020''' of de '''oorlog in Nagorno-Karabach in 2020''' is een [[Conflict (onenigheid)|gewapend conflict]] tussen [[Azerbeidzjan]] enerzijds en [[Nagorno-Karabach]] ([[Republiek Artsach|Artsach]]) en [[Armenië]] anderzijds in en rondom de regio Nagorno-Karabach., Heteen is de tweede oorlog om ditbergachtig gebied nadat er tussen [[oorlog in Nagorno-Karabach|1988 en 1994 ook een oorlog]] om werd gevoerd. In deze jaren werd de republiek [[Nagorno-Karabach]]Zuidelijke uitgeroepen, die volgens internationaal recht behoort tot [[AzerbeidzjanKaukasus]], maar wordt gecontroleerd door Armeense troepen. Nagorno-Karabach wordt vrijwel uitsluitend door etnische Armenen bewoond, nadat de lokale Azerbeidzjanen begin jaren negentig zijn gevlucht.<ref>{{Citeer web|url=http://www.cilicia.com/armo19e.html|titel=Case Study in Ethnic Strife. (Nagorno-Karabakh)|bezochtdatum=2020-10-26|werk=www.cilicia.com}}</ref><ref>{{Citeer boek|titel=Azerbaijan : Seven years of conflict in Nagorno-Karabakh|auteur=Human Rights Watch/Helsinki (Organization : U.S.)|medeauteurs=Internet Archive|url=http://archive.org/details/azerbaijanseveny00huma|uitgever=New York : Human Rights Watch|datum=1994|ISBN=978-1-56432-142-8}}</ref>
 
Het is de tweede oorlog om dit gebied nadat er [[oorlog in Nagorno-Karabach|tussen 1988 en 1994 ook een oorlog]] om werd gevoerd. In deze jaren werd de republiek [[Nagorno-Karabach]] uitgeroepen, die volgens [[internationaal recht]] behoort tot [[Azerbeidzjan]], maar onafhankelijkheid claimt en door Armeense troepen in stand wordt gehouden. Nagorno-Karabach wordt vrijwel uitsluitend door etnische [[Armenen]] bewoond, een demografisch overwicht dat ver teruggaat en verder is versterkt doordat veel Azerbeidzjanen begin jaren negentig uit het gebied zijn gevlucht.<ref>{{Citeer web|url=http://www.cilicia.com/armo19e.html|titel=Case Study in Ethnic Strife. (Nagorno-Karabakh)|bezochtdatum=2020-10-26|werk=www.cilicia.com}}</ref><ref>{{Citeer boek|titel=Azerbaijan : Seven years of conflict in Nagorno-Karabakh|auteur=Human Rights Watch/Helsinki (Organization : U.S.)|medeauteurs=Internet Archive|url=http://archive.org/details/azerbaijanseveny00huma|uitgever=New York : Human Rights Watch|datum=1994|ISBN=978-1-56432-142-8}}</ref>
[[Ilham Aliyev]], de president van [[Azerbeidzjan]], liet meerdere malen weten pas te stoppen met militaire operaties als Armeense troepen zich zouden terugtrekken van grondgebied van [[Azerbeidzjan]].<ref>https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/azerbaijan-border-clashes-may-stop-if-armenia-retreats/1991286#</ref>
 
De nieuwste gevechten braken eind september 2020 uit langs de grens die ontstond na het staakt-het-vuren dat in 1994 werd uitgeroepen en sindsdien vaker het toneel was van onderlinge beschietingen. De aanleiding voor de nieuwste escalatie was een offensief van het Azerbeidzjaanse leger, dat met behulp van [[drone]]s en [[artillerie]]vuur terreinwinst boekte in het zuiden van de regio en sindsdien probeert ook elders territorium op de Armenen te veroveren. De Azerbeidzjaanse president [[Ilham Aliyev]] liet meerdere malen weten alleen te stoppen met militaire operaties als Armeense troepen zich zouden terugtrekken uit Nagorno-Karabach.<ref>[https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/azerbaijan-border-clashes-may-stop-if-armenia-retreats/1991286# Azerbaijan: Border clashes may stop if Armenia retreat], AA.com, 30 september 2020.</ref> Armenië reageerde daar negatief op.
 
Twee pogingen tot een nieuw staakt-het-vuren, eenmaal geïnitieerd door Rusland en eenmaal op initiatief van Frankrijk, draaiden op niets uit. De oorlog heeft volgens schattingen tot dusver aan enkele duizenden mensen het leven gekost.
 
== Achtergrond ==
[[Bestand:Nagorno Karabakh Ethnic Map 1989.png|links|miniatuur|286x286px|Bevolkingsopbouw van de autonome oblast Nagorno-Karabach in 1989]]:
{{legenda|#FF0000|Hoofdzakelijk Armeens}}
{{legenda|#00BFFF|Hoofdzakelijk Azerbeidzjaans}}]]
De betwiste regio [[Nagorno-Karabach]], met zijn etnisch Armeense meerderheid,<ref>{{Citeer boek|titel=Hambardzumyan, Viktor (1978). Լեռնային Ղարաբաղի Ինքնավար Մարզ (ԼՂԻՄ) [Nagorno Karabakh Autonomous Region (NKAO)] (in Armenian). 4. Armenian Soviet Encyclopedia. p. 576.|auteurlink=|auteur=|medeauteurs=|taal=|url=|uitgever=|pagina's=|ISBN=}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.unhcr.org/publications/refugeemag/3b5583fd4/unhcr-publication-cis-conference-displacement-cis-conflicts-caucasus.html|titel="UNHCR publication for CIS Conference (Displacement in the CIS) – Conflicts in the Caucasus". United Nations High Commissioner for Refugees.|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=}}</ref><ref>{{Citeer web|url=https://www.persee.fr/doc/bagf_0004-5322_2006_num_83_4_2527|titel=Ardillier-Carras, Françoise (2006). Sud-Caucase : conflit du Karabagh et nettoyage ethnique [South Caucasus: Nagorny Karabagh conflict and ethnic cleansing]. pp. 409–432.|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=fr}}</ref> is [[de jure]] een deel van Azerbeidzjan, maar is [[de facto]] in handen van de zelfverklaarde republiek Nagorno Karabach, die ondersteund wordt door Armenië.<ref>{{Citeer web|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-18270325|titel="Nagorno-Karabakh profile". BBC News. 6 april 2016. opgehaald 29 oktober 2020.|bezochtdatum=|auteur=|achternaam=|voornaam=|datum=|uitgever=|taal=}}</ref> Etnisch geweld begon eind jaren 1980 en explodeerde in een oorlog na de ontbinding van de [[Sovjet-Unie]] in 1991. Op 20 februari 1988 nam de sovjet van de autonome regio Nagorno-Karabach een resolutie aan waarin werd verzocht [[Nagorno-Karabachse Autonome Oblast|de autonome oblast]] van de Azerbeidzjaanse SSR over te brengen naar de Armeneense SSR. Azerbeidzjan heeft het verzoek meerdere malen afgewezen. Nadat de autonome status van Nagorno-Karabach werd ingetrokken door de centrale overheid van Azerbeidzjan, werd in de regio op 10 december 1991 een referendum gehouden. Dat werd geboycot door de Azerbeidzjaanse bevolking, die toen ongeveer 22,8% van de bevolking uitmaakte: 99,8% stemde voor. Zowel Armenië als Azerbeidzjan werden in 1992 onafhankelijk van de Sovjet-Unie.