Akira (sterrenstelsel): verschil tussen versies

| afbeelding =

| onderschrift =

| type = [[Rode geiser]]-[[sterrenstelsel]]

| messiernaam =

| ngcnaam =

| afstand =

| afmeting =

| massa =

| aantalsterren =

| condensatieklasse =

| dichtheidsklasse =

}}

'''Akira''' is een rood gekleurd [[elliptisch sterrenstelsel|elliptisch]] [[sterrenstelsel]] met een groot [[superzwaar zwart gat]]. Het sterrenstelsel staat bekend als een [[rode geiser]]-sterrenstelsel.<ref name="astronieuws">{{citeer web |url=https://www.astronieuws.nl/archieven/archief-extragalactisch.html |titel=Archieven {{!}} Extragalactisch |auteur= |uitgever=Astronieuws |datum=25 mei 2016 |bezochtdatum=20 juni 2020 |taal=nl }}</ref> Akira is het eerste als zodanig geclassificeerde stelsel. De rode kleur komt doordat er (vrijwel) alleen nog oude (stervende) en [[Rode dwerg|kleine rode sterren]] in het stelsel bestaan.<ref name="Astronomy.com">{{citeer web |url=https://astronomy.com/news/2016/05/supermassive-black-holes-cause-galactic-scale-warming |titel=Supermassive black holes cause galactic-scale warming |auteur=Sloan Digital Sky Survey Press Office |uitgever=Astronomy.com |datum=25 mei 2016 |bezochtdatum=17 juni 2020 |taal=en }}</ref><ref name="astronieuws"/> Het geisereffect komt doordat overbodige energie uit het zwarte gat spuit zoals bij geisers op aarde.<ref>{{citeer web |url=https://www.sciencedaily.com/releases/2016/05/160525132805.htm |titel=Supermassive black holes in 'red geyser' galaxies cause galactic warming |auteur= |uitgever=ScienceDaily |datum=25 mei 2016 |bezochtdatum=20 juni 2020 |taal=en }}</ref>

== Fusie ==

Het zwarte gat in het centrum van Akira voedt zich niet alleen met gassen uit het eigen sterrenstelsel, maar ook met gassen uit het naburige sterrenstelsel [[Tetsuo (sterrenstelsel)|Tetsuo]], de hoofdrolspeler in de manga Akira. De twee sterrenstelsels bevinden zich midden in het proces om te [[Samensmelten van sterrenstelsels|fuseren]]. Hoewel fusies tussen sterrenstelsels normaal gesproken het vormingsproces van nieuwe sterren versnellen, gebeurd dat bij Akira niet. De rondom het superzware zwarte gat ontstane [[accretieschijf]] draait zo snel (ongeveer de snelheid van het licht<ref>[[Discovery Science]], ''[[Strip the Cosmos]]'', Seizoen 2, Aflevering 1</ref> dat er winden of [[Jet (astronomie)|jets]] uit komen, die warmen het sterrenstelsel zodanig op dat er geen nieuwe sterren kunnen ontstaan. Voor stervorming is [[Interstellair medium|koud gas]] nodig, dit wordt echter zodanig opgewarmd door de wind, dat er geen nieuwe sterren kunnen ontstaan.<ref>{{citeer web |url=https://skyandtelescope.org/astronomy-news/how-dead-galaxies-stay-dead-2505201623/ |titel=How dead galaxies stay dead |auteur=Carlisle, Camille M. |uitgever=Sky & Telescope |datum=26 mei 2016 |bezochtdatum=18 juni 2020 |taal=en }}</ref>

 

{{Appendix}}