Versie van 2 jun 2020 18:59 bewerken OlafJanssenBot (overleg \| bijdragen) bots 12.827 bewerkingen k http://www.dbnl.org --> https://www.dbnl.org Label: PAWS [1.2] ← Oudere bewerking		Versie van 8 sep 2020 13:18 bewerken ongedaan maken JanB46 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 82.360 bewerkingen div. red. Nieuwere bewerking →
Regel 1: [[Bestand:Veer - 1605 - Waerachtighe beschryvinghe - UB Radboud Uni Nijmegen - 248643460 73 (cropped).jpeg\|miniatuur\|Illustratie uit het in 1598 gepubliceerde dagboek van Gerrit de Veer: bouw van het Behouden Huys.]] '''Gerrit de Veer''' (ca. [[1570]] - na [[1598]]) was een van de lagere officieren tijdens de tweede en derde tocht van [[Jacob van Heemskerk]] en [[Willem Barentsz]] 'om de Noord' om een kortere zeeroute naar [[Indië (regio)\|Indië]] te vinden. In [[1596]] slaagde Barentsz er inderdaad in het noordpunt van [[Nova Zembla]] te ronden, maar kwam daarna vast te zitten in het ijs. De bemanningsleden moesten de winter doorbrengen in een met planken van hun schip en aangespoeld drijfhout gebouwd ~~huis~~onderkomen, bekend als [[Het Behouden Huys]]. Gerrit de Veer hield een dagboek van de tocht en de overwintering bij en publiceerde dit later in Nederland. Het is de enige gedetailleerde beschrijving van deze derde tocht en beschrijft de gebeurtenissen van dag tot dag. De Veer noteerde ook de stand van de zon, planeten en sterren. Door de beweging van de hemellichamen bij te houden, wisten de bemanningsleden welke dag het was en wanneer zij redelijkerwijs een poging konden wagen om naar Nederland terug te varen. Hij beschreef op [[24 januari]] [[1597]] een zonsopgang, twee weken eerder dan verwacht. Voor het verschijnsel is in 1604 een verklaring gevonden, een arctische luchtspiegeling en bekend als het [[Nova Zembla-effect]]. Daardoor kwam hij na terugkeer in conflict met zijn eermalige leermeester [[Robbert Robbertsz.]] le Canu, die op theoretische gronden de mogelijkheid aanvocht. Toen in de lente de zee weer langzaam bevaarbaar werd, herstelden de bemanningsleden de twee ~~sloepen,~~[[sloep]]en. ~~zodat~~Daarmee konden de zestien opvarenden naar de bewoonde wereld ~~konden~~ terugkeren. Expeditieleider Barentsz stierf echter een week na vertrek. Zijn mannen keerden wel terug naar [[Kola (schiereiland)\|Kola]], waar ze opgepikt werden door een Nederlands handelsschip onder commando van hun voormalige medereiziger [[Jan Corneliszoon Rijp]]~~. Gerrit de Veer beschrijft ook deze terugtocht in zijn verslag~~. ==~~Zie~~ ~~ook~~Dagboek == De Veer hield een dagboek van de tocht en de overwintering bij en publiceerde dit later in Nederland. Het is de enige gedetailleerde beschrijving van deze derde tocht en beschrijft de gebeurtenissen van dag tot dag. De Veer noteerde ook de stand van de zon, planeten en sterren. Door de beweging van de hemellichamen bij te houden, wisten de bemanningsleden welke dag het was en wanneer zij redelijkerwijs een poging konden wagen om naar Nederland terug te varen. Hij beschreef op 24 januari 1597 een zonsopgang, twee weken eerder dan verwacht. Daardoor kwam hij na terugkeer in conflict met zijn leermeester [[Robbert Robbertsz.]] le Canu, die op theoretische gronden de mogelijkheid aanvocht. Voor het verschijnsel is in 1604 een verklaring gevonden, een arctische luchtspiegeling en bekend als het [[Nova Zembla-effect]]. De Veer beschrijft ook de terugtocht met de sloepen langs de kust van Nova Zembla naar Kola in zijn verslag. == Zie ook == * [[Nova Zembla (film)]], romantisering met Gerrit de Veer als hoofdpersoon == Externe links == * [http://worldcat.org/identities/lccn-n50-82678 Publicaties van Gerrit de Veer op Worldcat]

Gerrit de Veer: verschil tussen versies