Latijnse School (Deventer): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Labels: Misbruikfilter: Leeghalen Visuele tekstverwerker
k Wijzigingen door 213.127.252.26 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door PeHa
Regel 1:
{{Infobox gebouw
s| bekendnaam als 'de = Latijnse School'.
| afbeelding = Latijnse School Deventer.jpg
| onderschrift = Het voormalige schoolgebouw van de Latijnse School in Deventer
| locatie = [[Grote Kerkhof]] 5-6
| oorspronkelijke functie = School
| gebruik = Hotel
| start =
| gereed = Voor 1485
| opening =
| sluiting = 1839 (als school)
| restauratie = 1992
| status =
| bouwstijl = [[Gotiek (bouwkunst)|Gotiek]] (oorspronkelijk), [[Empirestijl|empire]] ([[neoclassicisme]]) (gevel sinds 19e eeuw)
| bouwkosten =
| monumentstatus= Rijksmonument
| monumentnummer= 12557
| architect =
| eigenaar = NV Bergkwartier
| afbeelding2 =
| onderschrift2 =
| mapname = Deventer-Centrum
| lat_deg = 52
| lat_min = 15
| lat_sec = 4.59
| lat_dir = N
| lon_deg = 6
| lon_min = 9
| lon_sec = 18.87
| lon_dir = E
| portaal = onderwijs
}}
 
De '''Latijnse School''' van [[Deventer]] was van voor 1150 tot 1848 een school waar jongens werden voorbereid op een [[Kerkelijk ambt|religieus ambt]] of een studie aan een [[universiteit]].{{refn|group="kleine-letter"|De school wordt ook als ''Sint-Lebuinusschool'' aangeduid vanwege de band met de [[Grote of Lebuinuskerk|Lebuinuskerk]]. Ten onrechte wordt ook gesproken van ''School van de Broeders van het Gemene Leven''; de school is geen eigendom van de broederschap geweest.<ref name="Post11">Post, p. 11</ref> De broeders hebben in Deventer wel korte tijd een bijschool gehad, zie hoofdstuk [[#Johannes Butzbach|Johannes Butzbach]].}} Het was een zogenaamde [[Latijnse school]], een schooltype dat eeuwenlang wijdverbreid was in Europa. De school behoorde oorspronkelijk als kapittelschool tot de [[Grote of Lebuinuskerk|Lebuinuskerk]], de hoofdkerk van het [[Oversticht]]. Jongens werden er opgeleid tot diensten in de [[Kapittelkerk|kerk]] of het [[Seculier kapittel|kapittel]]. Mede doordat Deventer als [[Hanze]]stad een belangrijk knooppunt voor internationale handel was, groeide de school in bereik en betekenis.
 
Vanaf het eind van de 14e eeuw kende de school een bloeiperiode ten tijde van de [[Moderne Devotie]], waarvan de oud-leerling [[Geert Grote]] de grondlegger was. Een van de scholieren in deze tijd was [[Thomas a Kempis]], die zich na afronding bij de [[Broeders van het Gemene Leven|broederschap]] op de [[Begraafplaats Bergklooster|Sint-Agnietenberg]] aansloot. Het hoogtepunt kende de school aan het eind van de 15e eeuw met de opkomst van het [[renaissance-humanisme]], onder het rectoraat van [[Alexander Hegius]]. Opvallend was de introductie van het onderwijs in [[Grieks]], wat in West-Europa nog niet eerder had plaatsgevonden. Door de onderwijsvernieuwingen werd de school vermaard in een grote regio. Een van de leerlingen in deze tijd was [[Desiderius Erasmus]], die als humanistische geleerde grote invloed zou krijgen op de westerse filosofie.
 
Na het overlijden van Hegius nam de internationale allure af. Het onderwijs in Deventer kreeg in 1630 wel een opleving met de oprichting van het [[Athenaeum Illustre (Deventer)|Athenaeum Illustre]] voor hoger onderwijs, waarvoor de Latijnse School als plaatselijke vooropleiding diende. Met de opkomst van de Franse school en de Duitse school nam ook het lokale belang van de Latijnse School af. Het definitieve einde werd bewerkstelligd met de oprichting van een stedelijk gymnasium.
 
Het gebouw waarin de school van circa 1485 tot 1839 gehuisvest was bevindt zich aan het [[Grote Kerkhof]], en staat in de 21e eeuw nog steeds bekend als 'de Latijnse School'.
 
{{Inhoud beperkt|4}}