Oder-Neissegrens: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Regel 14:
 
==Voorgeschiedenis 1919-1944==
Na de [[Eerste Wereldoorlog]] werd de nieuwe grens tussen Duitsland en het heropgerichte Polen bepaald in de [[Vrede van Versailles (1919)|Vrede van Versailles]] (1919). Ze liep over het algemeen langs de historische grenzen van [[Groot-Polen (historische regio)|Groot-Polen]] (Wielkopolska) van vóór 1772, maar ze hield hier en daar met de etnische grenzen tussen Duits- en Poolstaligen rekening, die in bepaalde gebieden voorbij die historische grenzen liepen. Naar Polen gingen terug: vrijwel de gehele provincie [[Posen (provincie)|Posen]] voor twee derde door Polen bevolkt, en het in meerderheid Poolstalige deel van de provincie [[West-Pruisen]]. De hoofdstad van deze provincie [[Gdańsk|Danzig]] werd met haar omgeving een vrijstaat, de [[vrije stad Danzig (1920-1939)]], onder toezicht van de [[Volkenbond]]. De bevolking van de aan Polen afgestane delen van de provincies Posen ([[Poznań (stad)|Poznan]]) en van [[West-Pruisen]] was overigens voor een derde tot de helft Duitstalig en deze Duitstaligen vertrokken na 1919 voor het grootste deel. De provincie [[Opper-Silezië]] werd pas tussen Duitsland en het nieuwe Polen verdeeld op grond van de uitslag van een door de [[Volkenbond]] in 1920 georganiseerde volksstemming (Silezisch [[plebisciet]]). De Geallieerden besloten om het economisch belangrijke oostelijke deel van het Opper-Silezische mijnbouwgebied, met een voor een derde Duitstalige, althans Duitsgezinde, bevolking, aan het nieuwe Polen toe te wijzen. Een burgeroorlog leidde in de periode 1919-1923 haddentot Poolse aanvallen op Duitse regeringsinstellingen en tegenaanvallen van Duitse vrijkorpsen (Grenzschutz) in [[Opper-Silezië]]. De dreiging versterkt vandoor etnische conflicten noodzaakte de [[Volkenbond]] tot deze snelle afhandeling van de verdelingskwestie. Een volksstemming zou de nieuwe grens bepalen: 60% van de Opper-Sileziërs gaf te kennen dat hun provincie bij Duitsland moest blijven behoren. Omdat Polen en Duitsers door elkaar woonden - de Duitsers echter vooral in de stedelijke agglomeraties en de Polen op het platteland - was een grens moeilijk te trekken. In 1923 was de nieuwe grens bepaald met een Poolse minderheid aan de Duitse zijde en een Duitse minderheid ten oosten van de nieuwe grens.
Sneller kon de volksstemming van de [[Volkenbond]] georganiseerd worden in zuiden van [[Oost-Pruisen]], de landstreek [[Mazoerië]]. Daar was de bevolking voor circa 40% Poolstalig, maar niet Poolsgezind zoals bleek uit de stemmingsuitslag; 93% van de bevolking van het volksstemmingsgebied te kennen gaf bij Duitsland te willen blijven behoren. Deze uitslag leverde voor Polen slechts een zeer kleine gebiedswinst van één stad (Soldau, [[Działdowo (stad)|Dzialdowo]]) en enkele dorpen op.