Opper-Silezië: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
dp
Regel 12:
In het verdelingsverdrag na de volksraadpleging werd onder andere bepaald dat de inwoners van de autonome wojewodeschap onder andere recht hadden op Duits onderwijs. Van de uitvoering van deze minderheidsrechten kwam weinig terecht en hun onderdrukking was in 1939 voor de nationaalsocialisten een excuus om, na een zogenaamde bezetting van het station van [[radio Kattowitz]] door Poolse provocateurs, [[Fall Weiss|Polen binnen te vallen]]. Onder het nationaal-socialistische regime werd het gebied als de ''[[rijksgouw|Gau]]'' [[Opper-Silezië (provincie)|Opper-Silezië]] rechtstreeks binnen het zogeheten [[Groot-Duitse Rijk]] gebracht en uitgebreid met aangrenzende delen van Polen (waaronder [[Auschwitz (stad)|Auschwitz]]) en het voormalige Oostenrijks-Silezië (van 1919 tot 1938 Tsjechoslowaaks). Het gebruik van het Pools in het openbaar werd verboden en degenen die zich niet als Duitser lieten registreren kregen een minderwaardige rechtspositie of werden uitgewezen.
 
Na de Tweede Wereldoorlog werd de [[Oder-Neissegrens]] als nieuwe Pools-Duitse grens vastgesteld en vanaf toen was naast [[Neder-Silezië (provincie)|Neder-Silezië]] geheel Opper-Silezië Pools. Een groot deel van de bevolking, in ieder geval de Duitstaligen, vluchtte of werd verdreven. Alleen degenen die in staat waren Pools te spreken mochten voorlopig blijven, mits zij een verzoek indienden om Pools staatsburger te worden, wat overigens alleen na een taalkundige en een politieke toetsing toegestaan kon worden. Voorlopig werd aan 60% van de bevolking toegestaan om te blijven, zie ''[[Verdrijving van Duitsers na de Tweede Wereldoorlog]]''. Daarna werd het verboden in het openbaar nog langer Duits te spreken. In het onderwijs was Duits verboden, ook in het hoger onderwijs waar het niet als 'vreemde taal' gekozen kon worden, wat elders in Polen wel mogelijk was. Deze strenge repoloniseringspolitiek had kennelijk beperkt succes, want rond en ten oosten van [[Opole (stad)|Opole]] (voor 1945 ''Oppeln'') bleef een Duitse, althans Duitsgezinde, minderheid van enkele honderdduizenden Sileziërs bestaan. Door het verbod om de Duitse taal te gebruiken zijn de na 1945 geboren generaties primair op het Pools overgegaan, maar tweetaligheid wordt onder hen nog steeds gecultiveerd. Tussen 1945 en 1990 zijn na het sluiten van akkoorden tussen Polen en de [[Bondsrepubliek Duitsland (1949-1990)|Bondsrepubliek Duitsland]] grotere aantallen geëmigreerd naar Duitsland. Na 1990 kregen ook de achterblijvers het recht om de Duitse nationaliteit aan te vragen en velen zochten met een Duits paspoort werk in Duitsland. Zie: ''[[Duitse minderheid in Polen]]''.
 
== Tram ==