Gebruiker:Hardscarf/Kladblok: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 18:
;Eerste fase (eind 11e - begin 12e eeuw)
Archeologisch onderzoek heeft uitgewezen dat de eerste [[Herepoort]] reeds in 1010 en delen van de eerste muur reeds tussen 1025 en 1035 moeten zijn gebouwd.<ref name=":3">{{Citeer web|url=https://www.stichtingbeeldbepalend.nl/magazine/achter-de-muur-langs-de-sporen-van-de-middeleeuwse-stadsmuur-van-groningen|titel=Achter de Muur. Langs de sporen van de middeleeuwse stadsmuur van Groningen|werk=Stichting Beeld Bepalend|auteur=Louise Stutterheim|datum=18-07-2015|datumgeraadpleegd=23-2-2020}}</ref> De contouren van de eerste Herepoort (tussen het [[Gedempte Zuiderdiep|Zuiderdiep]] en de [[Bruine Ruiterstraat]]) zijn in 1995 bij het vervangen van de riolering aangegeven in de bestrating.<ref>{{Citeer web|url=https://www.dekrantvantoen.nl/vw/article.do?v2=true&id=NVHN-19950330-AE0009011|titel=Plek Herepoort markeren met veldkeitjes|bezochtdatum=29-2-2020|datum=30-3-1995|uitgever=Nieuwsblad van het Noorden}}</ref> Ergens na 1034 (mogelijk rond 1050) werd -mogelijk op instigatie van de [[Lijst van bisschoppen en aartsbisschoppen van Utrecht|bisschop van Utrecht]] na vergroting van diens eigendommen rond Groningen- aan binnenzijde van de diepenring een aarden [[stadswal]] ([[Landweer (vestingwerk)|landweer]]) van 4 meter hoog aangelegd met [[palissade]]n erop. Deze wal werd omringd door een (dubbele) droge gracht ([[greppel (verdedigingswerk)|greppel]]) van ongeveer 20 meter breed. De U-vormige stadswal liep vanaf de A ter hoogte van de [[Vishoek]] langs de noordzijde van de [[Hoekstraat]], [[Muurstraat]], [[Hardewikerstraat]] en [[Hofstraat (Groningen)|Hofstraat]], de oostzijde van het [[Prinsenhof (Groningen)|Prinsenhof]], [[Singelstraat (Groningen)|Singelstraat]], [[Schoolstraat (Groningen)|Schoolstraat]] en [[Achter de Muur]] om vervolgens af te buigen naar de [[Peperstraat]], de [[Kleine Peperstraat]] en de [[Burchtstraat]] om vervolgens af te buigen naar het westen, waar deze ergens tussen de [[Nieuwstad]] en het [[Gedempte Zuiderdiep|Zuiderdiep]] liep tot ongeveer de [[Munnekeholm]]. Het zuidelijke dorp lag er dus waarschijnlijk net buiten. De westgrens werd vanaf de Munnekeholm tot aan de Vishoek gevormd door de [[Drentsche Aa]], die als natuurlijke barrière fungeerde. De muur bezat ten minste twee poorten aan de ingangen van de doorgaande wegen: de [[tufsteen|tufstenen]] [[Herepoort]] aan zuidzijde
;Tweede fase (13e - 14e eeuw)
Regel 24:
Rond 1250 werd de wal mogelijk afgeplat om de palissaden te kunnen vervangen door een nieuwe gemetselde stenen muur van ongeveer 5 tot 6 meter hoog en slechts 2 [[Kloostermop|kloostermoppen]] (ca. 60 tot 90 centimeter) breed.<ref name=":0" /> De kloostermoppen die hiervoor gebruikt werden, werden deels hiervoor gebakken, maar kwamen ook deels van [[Steenhuis|steenhuizen]] uit de omtrek die in opdracht van de stad gesloopt waren. De eerste vermelding van deze muur is uit 1262.<ref name=":3" /> De muur werd voorzien van de eerder genoemde 6 (nu stenen) poorten en ongeveer 20 torens op plekken waar de muur een bocht maakte. Deze torens waren waarschijnlijk om en om halfrond of vierkant van vorm. Om tijdens belegeringen [[Uitval|uitvallen]] te kunnen doen vanuit de stad werden aan de kanten waarvan men een aanval zou kunnen verwachten weerpleinen (een soort van [[Wapenplaats|wapenplaatsen]]) aangelegd: een verbreed stuk straat waar soldaten konden worden opgesteld tijdens een [[belegering]], bijvoorbeeld voor het doen van een [[Uitval (verdediging)|uitval]]. Een werd aangelegd voor de [[Poelepoort]] in het oosten en een voor de Herepoort in het zuiden. Later werd ontstond zo ook de [[Rademarkt]]. Deze verbrede straten werden in vredestijd gebruikt voor het plaatsen van [[Turf (brandstof)|turf]] of de [[Wagen|wagens]] van handelaren.
Waarschijnlijk werd in dezelfde periode de stad uitgebreid met een nieuwe gracht aan oost- en zuidzijde van de stad. Vermoed wordt dat de kade bij de [[Hoge der A]] destijds samen met de latere Binnen-[[Apoort]] de westelijke grenslinie vormde. Van den Broek denkt dat het niet uit te sluiten is dat er in die periode ook al een stadswal langs de A kan zijn opgericht. In elk geval werden aan noord- en zuideinde van de A toen een muur met een aantal torens gebouwd, waaronder de ''Meester Albertstoren'' (later ''Kassentoren'' genoemd), de ''Harkestoren'' en waarschijnlijk ook de [[Turftoren]].<ref>{{Citeer web|url=http://www.geschiedenisbibliotheekgroningen.nl/historie/mengelwerk/welke-apoort-bedoelt-u-2/terugblik-en-historisch-overzicht-2|titel=Terugblik en historisch overzicht|bezochtdatum=23-2-2020|auteur=Jan van den Broek|datum=april 2013|werk=Welke Apoort bedoelt u?|uitgever=Geschiedenisbibliotheek van Groningen}}</ref> Vermoed wordt dat in de late middeleeuwen ten westen van de A ter hoogte van ongeveer de huidige [[Sledemennerstraat]] en [[
* <code>[<u>Rademarkt verder uitzoeken: wanneer ontstaan?</u></code>]▼
▲Waarschijnlijk werd in dezelfde periode de stad uitgebreid met een nieuwe gracht aan oost- en zuidzijde van de stad. Vermoed wordt dat de kade bij de [[Hoge der A]] destijds samen met de latere Binnen-[[Apoort]] de westelijke grenslinie vormde. Van den Broek denkt dat het niet uit te sluiten is dat er in die periode ook al een stadswal langs de A kan zijn opgericht. In elk geval werden aan noord- en zuideinde van de A toen een muur met een aantal torens gebouwd, waaronder de ''Meester Albertstoren'' (later ''Kassentoren'' genoemd), de ''Harkestoren'' en waarschijnlijk ook de [[Turftoren]].<ref>{{Citeer web|url=http://www.geschiedenisbibliotheekgroningen.nl/historie/mengelwerk/welke-apoort-bedoelt-u-2/terugblik-en-historisch-overzicht-2|titel=Terugblik en historisch overzicht|bezochtdatum=23-2-2020|auteur=Jan van den Broek|datum=april 2013|werk=Welke Apoort bedoelt u?|uitgever=Geschiedenisbibliotheek van Groningen}}</ref> Vermoed wordt dat in de late middeleeuwen ten westen van de A ter hoogte van ongeveer de huidige [[Sledemennerstraat]] en [[Havenstraat (Groningen)|Havenstraat]] het [[Menrediep]] (of Mennersdiep) gegraven werd als nieuwe buitengracht. Daar werd ook de nieuwe Buiten-Apoort gebouwd. Hiermee werd de A als haven binnen de stadsmuren getrokken. In het zuidwestelijk deel van de stad is later een muur aangelegd, die is teruggevonden bij de [[Reitemakersrijge]].
De [[Ommelanden (Groningen)|Ommelanden]] wisten de stad in 1338 te dwingen om de stenen muur tussen de Boteringepoort en de Ebbingepoort samen met deze poorten af te breken en te vervangen door een houten muur. Rond 1350 was deze muur echter al weer hersteld.
* Nog verwerken:
*
**Menrediep (omstreeks 1350-1610). [https://zaqina.blogspot.com/2015/06/sledemennen.html Link]
**Lichtkunstwerk Boteringepoort: gerealiseerd 2002 door kunstenaar [[Efraïm Milikowski]] na archeologische opgravingen 13e eeuwse poort, verwijderd ergens tussen 2013 en 2015 (vermoedelijk begin 2014) na slopende procedure met gemeente die het weg wilde hebben vanwege onevenredige onderhoudskosten. [https://www.dekrantvantoen.nl/vw/article.do?v2=true&id=DVHN-20131227-GS01028012 Link]
*Verder met:
**'''
**[https://www.caert-thresoor.nl/pdfs/CT10/CT10-2.pdf Schetskaart 1505/08] met poorten uploaden (1991: Dresder Staatarchiv; onvindbaar bij opvolger Saksisches Staatsarchiv) - Beeldbank gemaild 29-2
Van de in 1459 uit resten van het [[Cortinghuis]] en [[Selwerderhuis]] gebouwde twee grote en twee kleine torens zijn van de [[Tibbetoren]] nog resten aanwezig in de kelder van het pand Hofstraat 36.
Regel 66 ⟶ 69:
**De Segge (zuidwestelijke deel van de stad tussen ca. 15e en 16e eeuw: "''Dit gebied werd tot de zeventiende eeuw ook “de Segge” genoemd, naar mag worden aangenomen naar zeggegras, zoals dat op laaggelegen moerassige grond op bijvoorbeeld overstromingsgebieden groeide.''"[......]
▲***'''Verder met p.1 van Metelen'''
**[[Ravelijn]] nabij Drenkelaarstoren? [https://books.google.nl/books?id=8ARcAAAAcAAJ&pg=PA14&dq=Ravelijn+groningen&hl=nl&sa=X&ved=0ahUKEwiSz4nMi-jnAhWS6aQKHRE7Cb0Q6AEIKTAA#v=onepage&q=Ravelijn%20groningen&f=false]
| |||