Jacquardgetouw: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
+image
samengevoegd met tekst van het artikel Jacquardmechanisme. Zie aldaar voor de auteurs.
Regel 1:
[[File:Jacquard Loom - geograph.org.uk - 2326269.jpg|thumb|Jacquardweverij]]
Een '''jacquardgetouw''' is een [[weefmachine]] die is uitgerust met een [[jacquardmechanisme]]. Dit apparaat werd in 1804 uitgevonden door [[Joseph-Marie Jacquard]], gebaseerd op enkele eerdere uitvindingen. De jacquardweefgetouwen maakten het mogelijk om complexe patronen machinaal te maken, zoals [[brokaat]] en [[Damast (textiel)|damast]]. Deze grote patronen konden niet met [[excentriekengetouw|excentrieken]] of [[dobbygetouw|dobby's]] geweven worden.
 
=== Werking ===
[[File:Telaio Jacquard 1849.jpg|thumb|Jacquardgetouw, 1849]]
[[Bestand:Jacquard loom p1040320.jpg|thumb|Jacquardmechanisme met kaart]]
 
Een of meerdere jacquardmechanismes, naargelang de weefselbreedte, zijn boven het getouw geplaatst. Essentieel is dat elke kettingdraad individueel via een arkadekoord (harnaskoord) door het apparaat wordt aangestuurd. Theoretisch kan men dus elke draad van de [[Schering (textiel)|schering]] een eigen beweging laten maken, waardoor grote patronen mogelijk zijn.
 
Essentieel is dat elke kettingdraad individueel via een arkadekoord (harnaskoord) door het apparaat wordt aangestuurd.Theoretisch kan men dus elke draad een eigen beweging laten maken.
De standaard jacquards hebben een aantal messen die bij het inbrengen van de [[inslag (textiel)|inslag]] omhoog bewogen worden. Elke [[schering (textiel)|ketting]]draad is door een harnaskoord met een platine verbonden. Door een kaart worden de platines geselecteerd en wel of niet achter het mes gehaakt. Als de platine achter het mes zit wordt de ermee verbonden kettingdraad omhoog gebracht. De inslag gaat dan onder deze kettingdraad door en over de kettingdraden die niet door het mes bewogen worden.
 
==Producten==
De techniek laat toe om door middel van de harnaskoorden grotere [[tekening|dessins]] te [[weven]] die niet met schachten (groepen kettingdraden) kunnen worden uitgevoerd, zoals ingewikkeld versierde en gebloemde weefsels.
 
Bij [[tapijt]]en met dessin wordt de jacquard gebruikt om het patroon in de pool te vormen. Het grondweefsel, waarin de pool wordt vastgehouden, wordt in een eenvoudige [[binding (textiel)|binding]] geweven door middel van schachten. Moderne jacquardpatronen worden computergestuurd aan de kettingdraden van de weefmachine aangeboden.
==Toepassingen==
Bij [[tapijt]]en met dessin wordt de jacquard gebruikt om het patroon in de pool te vormen. Het grondweefsel, waarin de pool wordt vastgehouden, wordt in een eenvoudige [[binding (textiel)|binding]] geweven door middel van schachten. Moderne jacquardpatronen worden computergestuurd aan de kettingdraden van de weefmachine aangeboden.
 
==Compunteraansturing==
Oorspronkelijk werden de machines via kaarten met gaatjes bestuurd. Met de invoering van de computer in de [[weverij]] is de jacquard veranderd. Moderne jacquardpatronen worden dan ook computergestuurd aan de kettingdraden van de weefmachine aangeboden.
 
De eerste toepassing van computers was de vervanging van de kaart door een selectie door de computer. Hierdoor verviel het maken van de kaart en konden fouten door slijtage aan de kaart niet meer voorkomen. Bovendien verliep de wisseling van patroon hierdoor veel sneller.
 
De uiteindelijke toepassing van de computer was een totale vervanging van het selectie- en bewegingsmechanisme door computergestuurde [[actuator]]en. Er zijn verschillende varianten in de handel wat betreft het aantal vrij te selecteren kettingdraden. In het uiterste geval is er voor elke kettingdraad een actuator, die ervoor zorgt dat de draad over de juiste afstand omhoog bewogen wordt. De besturing van de actuator gebeurt vanuit het computerprogramma. Hierdoor vervallen een groot aantal mechanische overbrengingen en dus mogelijkheden voor slijtage en als gevolg daarvan fouten. Bovendien werken de actuatoren sneller en nauwkeuriger dan de mechanische overbrengingen.
 
 
{{commonscat|Jacquard looms}}