Groot-Waterschap van Woerden: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Van den Ossenkamp (overleg | bijdragen)
k Link naar doorverwijspagina gerepareerd (Amstel naar Amstel (rivier)), met behulp van pop-ups
Regel 47:
In de loop van de veertiende eeuw scheidden veel polders ten zuiden van de Oude Rijn zich af om op de IJssel te kunnen afwateren. Zelfs polders die pal aan de Rijn lagen, zoals [[polder Barwoutswaarder|Barwoutswaarder]] kozen voor de op dat moment aantrekkelijke optie van lozing in zuidelijke richting. Daar golden geen strenge en dure bepalingen, die de overeenkomst tussen 'Woerden' en Rijnland zo gecompliceerd maakten. Tot 1366 scheidden zo'n twintig polders zich van Woerden af. In 1410 trad ook de [[Harmelerwaard]] uit het grootwaterschap.
 
Tegen het einde van de veertiende eeuw kwam echter een einde aan de geschiktheid van de Hollandse IJssel voor afwatering. Het ontbreken van toestroom van water uit de Lek zorgde voor verlanding in de bovenloop en door het ontbreken van verval kregen de getijdebewegingen van de Noordzee invloed op de benedenloop, waardoor deze steeds meer verzandde. De polders die uitwaterden op de Hollandse IJssel moesten daarom gaan uitzien naar een andere route voor het lozen van hun overtollige water. Het lag voor de hand weer terug te keren naar uitwatering op de Oude Rijn. Maar dat was een gecompliceerd proces, want niet alleen het bestuur van het Groot-Waterschap Woerden moest daarvoor toestemming verlenen, ook het meer naar het westen gelegen Hoogheemraadschap Rijnland moest akkoord gaan. Terugkeer van polders naar 'Woerden' zou immers betekenen dat via de Oude Rijn meer water naar het Hoogheemraadschap Rijnland zou worden gevoerd. Omdat de Oude Rijn al dit water niet kon verwerken, werden vanaf deze rivier kanalen naar het noorden gegraven. Deze kanalen mondden uit in het [[IJ]], de [[Amstel (rivier)|Amstel]] en de [[Utrechtse Vecht]], via welke het Zuid-Hollandse en Utrechtse polderwater uiteindelijk op de [[Zuiderzee]] werd geloosd.
 
De terugkeer van de afwateringsrichting van verschillende polders naar het noorden leidde ook tot terugkeer naar het Groot-Waterschap Woerden. De eerste polder die terugkeerde was [[Polder Zuidzijde]] in 1494. In de eeuw erna volgden vrijwel alle eerder uitgetreden gebieden. Zo herkreeg het grootwaterschap in de zestiende eeuw ongeveer de omvang van de dertiende eeuw. Op enkele kleine toevoegingen na zou die omvang hierna onveranderd blijven. In 1608 werd [[Polder Oukoop (Reeuwijk)|Oukoop]] bij het waterschap gevoegd en in 1815 [[polder Groot-Hekendorp|Groot-Hekendorp]]. Een voorlopig laatste uitbreiding volgde in 1869, toen het [[Hoogheemraadschap van den Noord Ysseldijk]] werd opgeheven en onder Woerden ging vallen.