Nika-oproer: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
10Guillot (overleg | bijdragen)
10Guillot (overleg | bijdragen)
veel Blauwen ontkomen, naar Engelstalige versie
Regel 11:
In de aanloop naar de opstand waren enkele leden van de Blauwen en Groenen gearresteerd in [[531]] voor [[moord]] tijdens de normale rellen na de wagenrennen, niet veel anders dan de rellen die vaak ontstaan na een voetbalwedstrijd in huidige tijden. De moordenaars zouden worden opgehangen, en dat gebeurde ook met de meesten. Maar op [[10 januari]] [[532]] ontsnapten twee van hen, een Blauwe en een Groene, en namen hun toevlucht in het [[sanctuarium]] van een kerk, omgeven door een woedende menigte.
 
Justinianus was nerveus: hij zat midden in onderhandelingen met de [[Sassaniden|Perzen]] over vrede in het oosten aan het eind van de [[Iberische oorlog]], er was enorme verontwaardiging over hoge belastingen, en nu stond hij voor een potentiële crisis in zijn stad. Dit aanschouwende verklaarde hij dat de wagenrennen gehouden zouden worden op [[13 januari]] en zette hun veroordelingen om in gevangenisstraffen, maar de Blauwen en Groenen eisten dat zij volledige gratie zouden krijgen.
 
== Het oproer ==
Op 13 januari werden de wagenrennen gehouden; een reeds gespannen en boos publiek arriveerde in het [[Hippodroom (Constantinopel)|Hippodroom]]. Het Hippodroom bevond zich direct naast het paleiscomplex, en zo kon Justinianus de races aanschouwen en voorzitten vanuit de veiligheid van zijn eigen loge in het paleis. De menigte begon al meteen vanaf het begin beledigingen naar het hoofd van Justinianus te slingeren. Tegen het einde van de dag, bij race 22, veranderden de spreekkoren van "Blauw" of "Groen" naar een gezamenlijk "Nika" (Grieks voor "Victorie" of "Overwinnen") en de menigte brak uit en begon het paleis te bestormen. Gedurende vijf dagen was het paleis zo goed als in beleg. De branden die ontstonden legden een groot deel van de stad in de as, waaronder de belangrijkste kerk, de [[Hagia Sophia]].
 
Sommige [[senaat (Rome)|senatoren]] zagen dit als een mogelijkheid om Justinianus ten val te brengen, aangezien zij gekant waren tegen zijn nieuwe belastingen en wegens zijn gebrek aan steun voor de adel in het algemeen. De inmiddels bewapende relschoppers eisten, waarschijnlijk op instigatie van hun bondgenoten in de Senaat, ook dat Justinianus de ''[[praefectus]]'' [[Johannes de Cappadociër]], die verantwoordelijk was voor het innen van belastingen, en de ''[[quaestor (Rome)|quaestor]]'' [[Tribonianus]], die verantwoordelijk was voor het herschrijven van de [[Corpus Juris Civilis|wetboeken]], zou ontslaan. Vervolgens benoemden zij een nieuwe keizer, [[Hypatius]], de neef van Keizer [[Anastasius I (keizer)|Anastasius I]].
 
== Het neerslaan van het oproer ==
Justinianus overwoog te vluchten, maar zijn vrouw [[Theodora (echtgenote Justinianus)|Theodora]] overreedde hem om in de stad te blijven. JustinianusZe lietzou zijnhebben generaalsgezegd: [[Belisarius]]"Zij en [[Mundus (generaal)|Mundus]]die de opstandkroon neerslaanhebben opgedragen [[18zouden januari]], hetgeen gepaard ging met veel bloedvergieten; de rebellen werden eerst ingesloten innooit het Hippodroom.verlies Ongeveerer 30.000 relschoppers zoudenvan zijnmoeten gedoodoverleven. JustinianusNooit lietzal ookik Hypatiusde endag zijnmeemaken broerdat [[Pompeiusik (consulniet inals 501)|Pompeius]]keizerin executerenwordt enbegroet." liet de senatoren die het oproer gesteund hadden, verbannen.
 
Justinianus maakte een plan met [[Narses]], een populaire [[eunuch]], en zijn generaals Belisarius en Mundus. Narses kwam [[18 januari]] met een zak goud, die Justinianus hem gegeven had, het hippodroom binnen en ging naar de afdeling van de Blauwen. Hun leiders herinnerde hij er aan dat de keizer hen boven de Groenen verkoos en dat Hypatius een Groene was. Hij verdeelde onder hen het goud, waarop de Blauwe leiders met elkaar en hun volgelingen beraadslaagden. Nog tijdens Hypatius' kroning haastten zij zich het hippodroom uit, de Groenen verbijsterd achterlatend.
 
Justinianus liet toen zijn generaals [[Belisarius]] en [[Mundus (generaal)|Mundus]] met de keizerlijke troepen het hippodroom bestormen en de opstand neerslaan, hetgeen gepaard ging met veel bloedvergieten. Alle overgeblevenen, of ze nu Groen of Blauw waren, werden eerst ingesloten en dan gedood. Ongeveer 30.000 relschoppers zouden hierbij om het leven zijn gebracht. Justinianus liet ook Hypatius en zijn broer [[Pompeius (consul in 501)|Pompeius]] executeren en de senatoren, die het oproer gesteund hadden, verbannen.
 
== Nasleep ==