Duitse Boerenoorlog: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
bron Duitse Wiki |
||
Regel 25:
De '''Duitse Boerenoorlog''' ([[Duits]]: ''Deutscher Bauernkrieg'') was een opstand van [[agrariër|boeren]] en lage [[adel (klasse)|edelen]] die begon in het [[Zwarte Woud]] en Baden-Würtenberg (destijds gelegen in het [[Heilige Roomse Rijk]]) (1524). De opstandelingen verzetten zich tegen de eisen die hun gesteld werden in geld en diensten; deze verplichtingen kwamen van [[adel|edellieden]] die vaak ook verarmd waren. In de aanloop naar de Duitse Boerenoorlog waren er verschillende ondergrondse bewegingen ontstaan van boeren die zich onttrokken aan deze opgelegde taken. Rond [[1493]] was het in Zuidwest-Duitsland en de toen nog Duitse [[Elzas]] ( o.a. in [[Sélestat|Schlettstadt]] ) ook al tot een opstand gekomen, de zgn. [[Bundschuh-opstand]]. In 1525 nam het aantal opstandelingen toe over heel het Rooms-Duitse Rijk. De eerste prediker-opstandelingen waren [[Thomas Münzer]] en Nicholas Storch, die als [[Zwickauers]] bekend waren. Dit waren predikers uit het Saksische [[Zwickau (stad)|Zwickau]]. Hun verzetspreken werden overgenomen door rondtrekkende predikers over heel het Rooms-Duitse Rijk, namelijk [[Balthasar Hubmaier]] ([[Waldshut]]), Johannes Denk ([[Neurenberg]]) en [[Sebastian Franck]] ([[Donauwörth]]). Avontuurlijke lage edelen sloten zich aan zoals Florian Geyer en Götz von Berlichingen.
De opruiende preken leidden al snel tot plunderingen, moord en brandstichtingen. Honderden kastelen en kloosters werden deels of zelfs volledig vernietigd. De boeren beriepen zich met name in de ''Twaalf artikelen van [[Memmingen]]'' (1525), een eisenpakket dat overeenkomsten vertoont met de eerder in de [[Bundschuh-opstand]] geformuleerde 14 artikelen van Lehen im Breisgau, op de Bijbel en op [[Maarten Luther]]s werk ''[[Over de vrijheid van een christen]]''. De boeren rekenden op hemelse bijstand, zoals Thomas Müntzer die op grond van [[Daniël (boek)|Daniël]] 7 aankondigde. Opvallend was dat Maarten Luther in mei 1525 met ''[[Wider die Mordischen und Reubischen Rotten der Bawren]]'' afstand nam van de boeren en partij koos voor de rechten van de vorsten.
Verschillende edelen verzamelden troepen om het oproer neer te slaan. Het ging hoofdzakelijk om [[Hertogdom Saksen (1485-1547)|Saksische]] troepen onder leiding van hertog [[George van Saksen (1471-1539)|Georg met de Baard]] en [[Landgraafschap Hessen|Hessische]] troepen onder leiding van landgraaf [[Filips I van Hessen]]<ref>Peter Blickle: Die Revolution von 1525. 4. durchgesehene und bibliografisch erweiterte Auflage. München 2004, p. 195.</ref>. 8.000 licht bewapende boeren stonden tegenover 6.000 soldaten, infanterij en ruiterij. De boeren panikeerden en werden bijeen gedreven. Toen de vorstelijke legers aanvielen ([[Slag bij Frankenhausen]], [[15 mei]] [[1525]]), boden ze geen weerstand en werden ze uitgemoord. Thomas Müntzer kreeg, na foltering, de [[doodstraf]].
| |||