Gebruiker:Piero/Kladblok: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 27:
[[Henry Herbert Collier]] ([[Birkenhead]] [[1859]] - [[Plumstead (Londen)|Plumstead]], [[1925]]) begon het bedrijf Matchless Cycles in [[1878]] als [[fiets|rijwielfabriek]] in een omgebouwde stal bij zijn huis aan Herbert Road in Plumstead. In [[1908]] kreeg het de naam "H. Collier & Sons Ltd.". Henry begon in 1899 te experimenteren met de toepassing van [[clip-on motor]]en. De motorisering stond in het [[Verenigd Koninkrijk]] nog in de kinderschoenen. Ze was sterk geremd door de strenge wetgeving. De [[Locomotive_Acts#Locomotive_Act_1865_(Red_Flag_Act)|Red Flag Act van 1865]] schreef maximaal 6 km/uur voor en bij de [[Locomotive_Acts#Locomotives_on_Highways_Act_1896|Locomotives on Highways Act van 1896]] werd de maximum snelheid 22 km/uur. Die werd in [[1903]] verhoogd tot 32 km/uur. Het was voor de Britse industrie dan ook niet zinvol om [[motor]]en te ontwikkelen en de familie Collier gebruikte daarom motorblokjes van [[De Dion-Bouton (Puteaux)|De Dion]] uit [[Puteaux]] (Frankrijk) die al vanaf 1883 [[stoommachine|stoom]]- en [[benzinemotor]]en maakte Het De Dion-blok werd eerst boven het voorwiel geplaatst, later onder het zadel en uiteindelijk bij de trapperas. Vanaf [[1902]] gebruikten men ook blokjes van [[MMC (bedrijf)|MMC]] in [[Brighton]]. Dat was weliswaar Brits, maar maakte kopiën van [[Daimler (Verenigd Koninkrijk)|Daimler]]-blokjes die oorspronkelijk Duits waren. Later werden blokken van [[Motosacoche|MAG]] uit [[Genève (stad)|Genève]] en [[JAP|John Prestwich (JAP)]] uit [[Tottenham]] gebruikt.
===Jaren nul===
De productie begon in 1902 met een 2¾pk-MMC-motor, waarmee de zoons [[Harry Collier|Harry]] en [[Charlie Collier|Charlie]] meteen begonnen te racen. In 1904 volgde een sterkere 3½pk-machine met MMC-motor en ook een [[forecar]] met naar keuze een MMC- of De Dion-motor. Als optie leverde Matchless als een van de eersten een duozadel, maar alleen voor de forecar. In 1905 leverde men al voorvering en verscheen er een model met een 6pk-[[JAP]]-[[V-twin]] en een 2½pk-JAP-eencilinder. In 1906 verdween de foracerforecar en verschenen er verschillende nieuwe modellen: een ongeveerd model met een 5pk-[[Antoine (bedrijf)|Antoine]]-V-twin, een geveerd model met een [[White & Poppe]]-blok en [[Damesmotorfiets|Ladies Models]] met Antoine- en JAP-motoren. In 1907 werd de Antoine-motor vervangen door een JAP en daarmee won Charlie de [[Isle_of_Man_TT_1907#Single_Cylinder_TT|Single Cylinder TT]]. In 1908 kwam er een model met twee [[versnellingsbak|versnellingen]] (waarschijnlijk met behulp van een [[naafversnelling]] in het achterwiel, want de machines hadden nog steeds [[Aandrijfriem|riemaandrijving]]) en een TT-model met [[kopklepmotor]]. Charlie brak het uurrecord op [[Brooklands (circuit)|Brooklands]]. Het bedrijf werd door de toenemende vraag nu pas echt opgericht als H. Collier & Sons met Henry Collier als bestuursvoorzitter. In 1909 kregen alle modellen JAP-motoren, 2½- en 3½pk-eencilinders en 6pk-V-twins, maar klanten konden ook kiezen voor een 3½pk-White & Poppe-motor.
====Promotie via de sport====
Henry Herbert gaf zijn zoons [[Charlie Collier|Charlie]] ([[1885]] - [[1954]]) en [[Harry Collier|Harry]] ([[1884]] - [[1944]]) alle kans om de motorsport te bedrijven. De 17-jarige Charlie won in [[1902]] met een Matchless-MMC bijna een race op het [[velodroom]] van [[Canning Town]], maar hij viel in de laatste ronde. In [[1905]] kwalificeerden beide broers zich op de [[Highroads Course]] op het [[Man (eiland)|eiland Man]] voor het Britse team dat ging deelnemen aan de [[Trophée International]] in Frankrijk. Ze keerden teleurgesteld terug omdat de Fransen de hand lichtten met hun eigen reglementen en dat gebeurde in 1906 in [[Oostenrijk]] door de Oostenrijkers.
Regel 40:
</gallery>
===Jaren tien===
In 1910 konden klanten ook kiezen voor [[Peugeot (motorfiets)|Peugeot]]-V-twins. In dit jaar voltooiden Charlie en Harry hun eerste [[vliegtuig]]. In 1911 kregen vrijwel alle modellen JAP-motoren. Matchless werd tijdens de [[Isle of Man TT 1911|TT van Man van 1911]] met de neus op de feiten gedrukt toen het in de [[Senior TT]] werd verslagen door [[Indian]], dat echte [[versnellingsbak]]ken gebruikte. Die waren op het nieuwe circuit, de [[Snaefell Mountain Course]] hard nodig om de hellingen van de berg [[Snaefell]] te beklimmen. Matchless gebruikte een variant op de [[Zenith (motorfiets)|Zenith]] Gradua Gear, een systeem met riemaandrijving met een verstelbare [[poelie]]. Het nadeel hiervan was dat de machines geen achtervering konden gebruiken. Vanaf 1912 bouwde men korte tijd meer eigen motorblokken en kwam er een grote serie modellen: Het [[Matchless Model 1 2½ HP Lady's|Model 1 2½ HP Lady's]] was een 215cc-[[damesmotorfiets]], het [[Matchless Model 2 2½ HP Lightweight| Model 2 2½ HP Lightweight]] had dezelfde (eencilinder) motor, het [[Matchless Model 2 3 HP Twin Lightweight|Model 2 3 HP Twin Lightweight]] had dezelfde cilindermaten, maar mat 430 cc, het [[Matchless Model 3 3½ HP|Model 3 3½ HP]] was een 482cc-eencilinder waarvan ook een "Colonial"-versie bestond, bestemd voor de slechtere wegen in de [[Kolonie (staatkundig)|koloniën]] met 14 cm [[grondspeling]] onder de motor. Het [[Matchless Model 4 3½ HP TT| Model 4 3½ HP TT]] was een eencilinder [[sportmotor]] die eveneens 482 cc mat. TweeEr kwamen twee versies van het Model 5: het 654cc-[[Matchless Model 5 6 HP Twin| Model 5 6 HP Twin]] en het 965cc-[[Matchless Model 5 8 HP Twin| Model 5 8 HP Twin]], beiden ook weer leverbaar als "Colonial". Het [[Matchless Model 6 5 HP TT Twin| Model 6 5 HP TT Twin]], was een 965cc-machine afgeleid van de 750cc-twin waarmee de TT's van 1909 en 1910 gewonnen waren. Het 965cc-[[Matchless Model 7|Model 7 8 HP Twin]] was bedoeld als [[zijspantrekker]]. Voor 1913 stond er een driewielige "auto" in de catalogus. Waarschijnlijk betrof het hier - door de dreiging van de [[Eerste Wereldoorlog]] - een [[Zijspan|zijspancombinatie]] met [[Vickers M.18]]-[[machinegeweer|mitrailleur]], waarvan 250 exemplaren werden gebouwd.
 
Vlak voor het uitbreken van de oorlog stonden er echter nog maar drie modellen in de catalogus: het [[Matchless Model 7|Model 7]] met 765cc-[[JAP]]-V-twin, het [[Matchless Model 8B|Model 8B]], een [[zijspantrekker]] met 996cc-[[Motosacoche|MAG]]-V-twin, aparte drie[[versnellingsbak]], magneetontsteking, voetbediende [[koppeling (aandrijving)|koppeling]], volledige (primaire en secundaire) [[kettingaandrijving]] en een [[trommelrem]] in het achterwiel, en het [[Matchless Model 8B/2|Model 8B/2]], identiek maar met uitwisselbare wielen. Charlie ontwikkelde intussen enkele interessante racers, die - ook vanwege de oorlog - zelden of nooit tot inzet zouden komen. De eerste uit 1914 was een 995cc-V-twin met acht [[kopklepmotor|kopkleppen]], die paarsgewijs bediend werden door een [[stoterstang]]. De machine was bedoeld voor recordpogingen op [[Brooklands (circuit)|Brooklands]]. De tweede uit 1915 was de Matchless TT, een 496cc-V-twin met drieversnellingsbak voor de [[Isle of Man TT]] van 1915, die nooit plaatsvond. Harry werkte ook mee aan deze machine. In 1916 bouwde Harry Collier het eerste [[Matchless Model H Flat Twin|Model H]], met een eigen, [[langsgeplaatste motor|langsgeplaatste]] 732cc-[[boxermotor]], waarbij de bovenste framebuis was vervangen door een cilinder die als tank dienst deed en 9 liter benzine kon bevatten.
Regel 52:
</gallery>
===Jaren twintig===
In de [[1920-1929|jaren twintig]] borduurde Matchless zoals alle merken nog een tijd voort op de modellen die voor de [[Eerste Wereldoorlog]] ontwikkeld waren. Charlie, Harry en hun veel jongere broer [[Bert Collier|Bert]] kregen steeds meer verantwoordelijkheid voor het ontwikkelen van de modellen. Het racen behoorde voor Charlie en Harry tot het verleden, zij hadden in 1914 hun laatste TT gereden. Tot 1923 concentreerden ze zich op zware [[zijspantrekker]]s met V-twins van [[JAP]] en [[Motosacoche|MAG]]. Er werd wel nog steeds gepoogd om racers voor de TT van Man met eigen motorblokken te bouwen. Voor de [[Isle_of_Man_TT_1923#Junior_TT|Junior TT van 1923]] werden 350cc-machines gebouwd met door een [[koningsas]] aangedreven kopkleppen, maar geen van hen haalde de finish. Het Model H werd doorontwikkeld en kreeg in 1920 een automatische kleplichter die was gekoppeld aan de [[kickstarter (pedaal)|kickstarter]], een [[primaire aandrijving]] met een "Coventry Silent Chain" en een in eigen huis ontwikkde cilindervormige drie[[versnellingsbak]]. Tijdens de Olympia Show eind 1922 stelde Matchless een groot aantal nieuwe modellen voor 1923 voor. Het 8HP-model had een 976cc-JAP-V-twin [[zijklepmotor]] met "[[Mengsmering|Total loss]]"-handsmering, [[Brown & Barlow|B&B]]-[[carburateur]], een kettingaangedreven ontstekingsmagneet, [[snelheidsmeter]], koppeling en drieversnellingsbak en kostte 115 [[Pond sterling|Pond]]. Er waren niet minder dan acht zijspancombinaties leverbaar, variërend van licht en sportief tot zwaar en luxe toermodellen met ruit en overkapping die 175 Pond kostten. Omdat het project met de koningsasmotoren niet tot de gewenste resultaten leidde, kwamen er in 1923 twee 350cc-eencilinders met [[Blackburne (motorfiets)|Blackburne]]-motor en [[Sturmey-Archer]]-versnellingsbak. Er kwam zelfs een [[cyclecar]]: Het [[Matchless Model K]] met tweecilinder [[boxermotor|boxer]]-[[kopklepmotor]]. In 1926 verschenen doorontwikkelde versies van de 350cc-modellen: het 350cc-Model L4 en het 500cc-Model L/S, maar ook een 250cc-zijklep-eencilinder, het Model R. Het werd geleverd in bruin/crème maar was ook het eerste model dat in zwart met gouden biezen verkocht werd. In dat jaar overleed Henry Herbert Collier en kwam de hele verantwoordelijkheid bij Harry (42), Charlie (41) en Bert (19) te liggen. In 1928 werd het bedrijf een [[Besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid|Besloten Vennootschap]] (Limited Company). Voor de zijspannen werd een aparte fabriek gebouwd aan Mast Pond Wharf bij de [[Woolwich Ferry]]. Aan het einde van de jaren twintig gingen Harry en Charlie weer eigen V-twins bouwen.
====Afbeeldingen jaren twintig====
<gallery widths="200" heights="230">