Slapeloosheid: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
|||
Regel 17:
Als slapeloosheid langer dan een paar nachten duurt, kan de aandoening chronisch worden en kan het slaaptekort een zeer nadelige uitwerking op het welzijn hebben. Slapeloosheid verstoort het natuurlijke slaapritme, dat moeilijk te herstellen is. Sommige mensen die aan slapeloosheid lijden, verergeren onbedoeld de situatie door overdag of vroeg op de avond kort te slapen, waardoor 's nachts de kwaal juist erger wordt. Sommigen proberen ondanks het gebrek aan slaap te blijven functioneren, wat ernstige lichamelijke en psychische problemen kan opleveren.
Het kan voorkomen dat iemand die bang is aan slapeloosheid te lijden, in werkelijkheid alleen minder behoefte aan slaap heeft. Het is normaal om bij het ouder worden lichter te gaan slapen en in kortere perioden. Sommige ouderen liggen in bed te woelen, omdat hun lichaam niet meer slaap nodig heeft, terwijl ze wel gewend waren aan een bepaalde tijd slaap.
Insomnie komt relatief vaak voor door externe oorzaken als [[geluidshinder]], [[lichthinder]] of als bijwerking van bepaalde [[medicijn]]en, maar kan ook worden veroorzaakt door [[stress]], opwinding, lichamelijke of psychische aandoening, [[voedselallergie|voedselallergie(ën)]], slechte slaapdiscipline of het kan het gevolg zijn van [[hersenletsel]]. Daarnaast kan het werken in [[ploegendienst]]en tot slapeloosheid en andere slaapstoornissen leiden.
Het is een belangrijk symptoom van een [[manie]] bij mensen met een [[bipolaire stoornis]] en kan ook een teken zijn van verhoogde [[schildklier]]activiteit, [[Depressie (klinisch)|depressie]] en andere stimulerende fysiologische prikkels. Ook kan er sprake zijn van genetische aanleg voor onder meer ''[[fatale familiaire insomnie]]'' ([[prion]]). == Behandeling ==
Regel 26 ⟶ 29:
Veel mensen vertrouwen op slaaptabletten en andere kalmerende middelen om tot rust te komen. Er zijn verschillende [[slaapmiddel]]en beschikbaar, waaronder veel [[benzodiazepine]]s zoals [[Temazepam]]. Dit zijn middelen die [[anxiolyse|anxiolytisch]] (angstreducerend) en [[sedativum|sedatief]] (kalmerend en slaapverwekkend) werken.
Deze middelen werken al snel [[verslaving|verslavend]] en het effect kan na enkele weken al minder worden omdat er [[tolerantie (stof)|tolerantie]] is ontstaan.
[[Benzodiazepine]]n, die (in hoge dosering) niet voor slaapklachten maar voor angstklachten worden gebruikt, in combinatie met sterke pijnstillers (van [[opium]] afgeleide [[analgetica]], zoals [[tramadol]]) kunnen leiden tot slapeloosheid en overdag weer tot vermoeidheid/slaperigheid. Dit kan hinderlijk zijn op momenten dat men zich juist moet concentreren, zoals op het werk. Een vicieuze cirkel kan ontstaan indien men van zowel de benzodiazepine als de sterke analgetica afhankelijk (verslaafd) is
Andere middelen zijn [[zolpidem]] en/of [[zopiclon]], dit zijn slaapmiddelen gericht op het laten inslapen van de patiënt.
Regel 56 ⟶ 61:
== Tips voor het omgaan met slapeloosheid ==
Het belangrijkste is om een goede slaaphygiëne in acht te nemen.
Mensen met slapeloosheidsproblemen kunnen het beste [[cafeïne]] vermijden. Cafeïne speelt vaak een belangrijke rol bij slapeloosheid. Cafeïne wordt onder meer aangetroffen in [[koffie]], [[thee (drank)|thee]], [[Maté (drank)|maté]], [[guarana]], en de [[kolanoot]] (inclusief [[cola]]). In [[Cacaoboon|cacao]] zit [[theobromine]], ook een stimulerend middel. Dergelijke stoffen zijn vaak ook te vinden in "energiedrankjes" (zoals [[Red Bull (drank)|Red Bull]]) en in chocolade- en energierepen. ▼
▲Mensen met slapeloosheidsproblemen kunnen het beste [[cafeïne]] vermijden. Cafeïne,
▲[[Benzodiazepine]]n, die (in hoge dosering) niet voor slaapklachten maar voor angstklachten worden gebruikt, in combinatie met sterke pijnstillers (van [[opium]] afgeleide [[analgetica]], zoals [[tramadol]]) kunnen leiden tot slapeloosheid en overdag weer tot vermoeidheid/slaperigheid. Dit kan hinderlijk zijn op momenten dat men zich juist moet concentreren, zoals op het werk. Een vicieuze cirkel kan ontstaan indien men van zowel de benzodiazepine als de sterke analgetica afhankelijk (verslaafd) is. Cafeïne, vooral in de avond genomen, kan de slapeloosheid versterken.
Wanneer het bed gebruikt wordt voor activiteiten, zoals lezen, schrijven en tv kijken, is er een kans dat het bed niet meer geassocieerd wordt met slapen. Seksuele activiteit daarentegen kan de slaap bevorderen.
Regel 64 ⟶ 69:
Mensen met slapeloosheid doen er goed aan niet na te denken over problemen, angsten en eventuele [[fobie]]ën. Als er continu wordt nagedacht, kan de geest niet volledig tot rust komen. Een oplossing hiervoor is om problemen, zorgen en plannen voor de volgende dag ergens op te schrijven, zodat ze niet vergeten worden maar er wel met een gerust hart aan een goede nachtrust begonnen kan worden.
Kalme en rustgevende muziek helpt ook omdat het de persoon iets neutraals geeft om op te focussen
Ontspannende technieken zoals [[meditatie]] hebben bewezen dat ze kunnen helpen bij slaapproblemen. Ze brengen de gestreste geest en lichaam tot rust en dat schept een mogelijkheid voor een diepere en rustgevende slaap. Er kan ook geprobeerd worden te mediteren door te concentreren op de [[ademhaling]].
Er wordt goed aan gedaan om een vast slaappatroon te ontwikkelen door elke avond op dezelfde tijd naar bed te gaan om vervolgens ook op een vaste tijd op te staan. Als een [[wekker]] wordt gezet, dient te worden vermeden dat continu naar het schermpje kan worden gekeken.
Het slapen overdag zou
{{Navigatie slaap}}
| |||