Soefisme: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
→Geschiedenis: Basra |
|||
Regel 20:
Het soefisme ontstond in sjiitische kringen in de 7<sup>e</sup> en 8<sup>e</sup> eeuw en werd in zijn thematiek en beeldspraak beïnvloed door het [[neoplatonisme]] van de [[late oudheid]].<ref>Leezenberg 2008, blz. 51.</ref> De islamitische [[filosofie]] en [[theologie]] werd met mate (soms indirect) beïnvloed door het hellenistische [[neoplatonisme]], [[Stoa|stoïcisme]] en [[gnosis]]. In het soefisme komen bijvoorbeeld de noties voor van [[Microkosmos en macrokosmos|microkosmos-macrokosmos]], [[Emanationisme|emanatie]] van God in de wereld, het nastreven van eenheidsbeleving, en het verkrijgen van gnosis: intuïtieve kennis van een [[Transcendentie (religie)|transcendente]] God. Ook kan de ontwikkeling van het soefisme zijn beïnvloed door het [[Monnik (christendom)|christelijke kloosterwezen]] en de [[Heremiet (monnik)|heremieten]], die poogden door spirituele ontwikkeling en liefde voor God nader tot Hem te komen.<ref>P. Lory, in Hanegraaff (red.) 2006, blz. 531-532. Van Brakell Buys 2001, blz. 24-25, 38-39. Corbin blz. 192.</ref> Dat betekent niet dat het soefisme van buitenaf de islam binnenkwam. Aangenomen is, dat de Koran zelf aanleiding gaf tot mystiek. De profeet [[Mohammed]] beschreef God in sommige [[soera]]’s als heel dichtbij en als liefdevol, terwijl de schepping wordt beschreven in termen van schoonheid als afkomstig van God, en tevens zou hij ’s [[nacht]]s opgestegen zijn om de hemel te aanschouwen.<ref>Van Brakell Buys 2001, blz. 23-24.</ref>
Het ‘soefi worden’ verwijst naar de filosofie en levenswijze van de soefibeweging. Die bestond oorspronkelijk uit vrome ascese en het verwerpen van wereldse en lichamelijke genoegens. [[Hasan al-Basrī]] ('van [[Basra]]', overleden 728) en [[Ibrāhīm Ibn Adham]] (overleden 770?) waren vroege soefi, die een terugkeer naar de Koran noodzakelijk achtten door toenemend [[Materialisme (levenshouding)|materialisme]]. In die tijd was het soefisme geen duidelijk mystieke beweging, en kwamen mystieke Koraninterpretaties ook elders voor. Basra was een van de oorspronkelijke soeficentra. De oorspronkelijke stad was in 225 een bisdom en in de 5e eeuw werd het de zetel van een [[metropoliet]]. Begin 8e eeuw was Basra de woonplaats van de soefistische [[pionier]] Hasan al-Basri. Basra bracht ook de grote soefistische mystica en dichteres [[Rābia al-Adawīya|Rabi'a]] voort.
De verwerping van wereldse genoegens poogden ze te bereiken door middel van [[gebed]], meditatie, [[vasten]], afzondering en [[Slaapdeprivatie|slaaponthouding]]. In de loop der eeuwen ontstonden hierop gematigde reacties, waarbij [[Allah]]s schepping positiever werd gezien. Het mystieke soefisme begon met de vrouw
De beweging werd vanaf de [[9e eeuw|9<sup>e</sup> eeuw]] meer gedefinieerd binnen soefikringen rondom soefileermeesters (''[[sjeik]]s''). Uit die tijd stammen de eerste soefi[[handboek]]en. De nadruk kwam te liggen op het vinden van waarheid (goddelijke kennis) als persoonlijke verwezenlijking, waarbij het van buiten leren van [[Dogma (algemeen)|dogma]]’s en volgen van voorschriften onder bijvoorbeeld [[imam]]s werd verworpen. Het doel was niet onderwerping aan Gods almacht via uiterlijke regels van de [[sharia]], maar toenadering tot Hem zoeken. Dit leidde soms tot spanningen met autoriteiten.
| |||