Munttoren (Amsterdam): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen meerwaarde. Eigenlijk moet dit hele stuk herschreven.
RobotE (overleg | bijdragen)
k Gallery vervangen door Galerie in kopjes, replaced: == Gallery == → == Galerie == met AWB
Regel 19:
[[Bestand:Munttoren-Amsterdam.jpg|left|thumb|De beiaard in de Munttoren met overstekende hamers aan de buitenzijde voor automatisch spel]]
[[Bestand:Munttoren (Amsterdam).JPG|thumb|De Munttoren gezien vanaf de [[Reguliersbreestraat]] (2005).]]
De [[beiaard]] van de Munttoren werd in 1651 voor de toenmalige [[Beurs van Hendrick de Keyser]], gegoten door de gebroeders Hemony in hun [[klokkengieterij]] in [[Zutphen (stad)|Zutphen]]. Pas in 1655 werd het klokkenspel in de beurs opgehangen, maar toen de toren wegens een uitbreiding van het beursgebouw in 1668 moest verdwijnen, werd dit klokkenspel overgebracht naar de Munttoren. Het kleine carillon van 22 klokken werd daarbij aanzienlijk vergroot met zes nieuwe, zware klokken, die Pieter Hemony goot in datzelfde jaar 1668 in Amsterdam. Er kwamen ook nog enkele nieuwe kleine klokjes bij, zodat het nieuwe klokkenspel voor de Munttoren 36 klokken telde. De grootste van de nieuwe klokken klinkt met toon Cis en weegt bijna 2000 kilogram.
 
In 1669 maakte [[Pieter Hemony]] een bronzen speeltrommel voor de Munt die nog dagelijks de klokken elk kwartier laat klinken.
 
In het jaar 1873 werd het stokkenklavier van het carillon verwijderd. Men wilde de beperkte ruimte boven in de toren gebruiken voor een nieuw uurwerk. Dit uurwerk kreeg nu ook een minutenwijzer. Zodoende speelde de Munttoren alleen nog automatisch. Handspel was niet meer mogelijk.
 
Pas in het Hemonyjaar 1959, tijdens de restauratie door [[Petit en Fritsen]], werd de beiaard weer van een stokkenklavier voorzien en sindsdien wordt het Muntcarillon weer wekelijks handmatig bespeeld. Bij de restauratie van 1959 werden elf van de kleinere Hemonyklokken vervangen, omdat hun toon door corrosie van het brons niet meer zuiver was. Deze kleine Hemonyklokken zijn nu opgeslagen in het [[Amsterdam Museum]].
 
In 1993 volgde opnieuw een restauratie waarbij nog meer Hemonyklokken uit het spel verdwenen, en de resterende dertien werden bijgestemd. Een veertiende Hemonyklok barstte tijdens het stemmen. Tevens werd de reeks, die tot dat moment nog uit 29 klokken bestond, met 9 kleinere klokjes uitgebreid, zodat het huidige instrument er 38 telt, 2 meer dan de reeks die Pieter Hemony in 1668 tot stand bracht.
 
Elk kwartier wordt bij wijze van tijdsaanduiding door de speeltrommel een korte melodie op de klokken afgespeeld. Tweemaal per jaar worden deze melodieën verstoken door de stadsbeiaardier,<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=KPa4rIXQN9g ''Het versteken en corrigeren van de bronzen speeltrommel'' april 2015.]</ref> die daartoe de stalen pinnen op de speeltrommel van plaats verwisselt.
 
Elke zaterdagmiddag om 14 uur geeft stadsbeiaardier [[Gideon Bodden]] een concert op dit carillon.
Regel 38:
* Schaalmodellen van de Munttoren zijn te zien in [[Madurodam]] in [[Den Haag]] en in [[Mini-Europa]] in [[Brussel (stad)|Brussel]].
 
== GalleryGalerie ==
<gallery widths="160" heights="160">
Huizen, toren en water met schepen - Amsterdam - 20329161 - RCE.jpg|Munttoren en water met schepen rond 1900