Versie van 1 mei 2019 19:02 bewerken Kleon3 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 43.454 bewerkingen aanvulling + ref ← Oudere bewerking		Versie van 30 mei 2019 23:39 bewerken ongedaan maken Kleon3 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers 43.454 bewerkingen afbeelding + link toegevoegd Nieuwere bewerking →
Regel 22: Maastricht was na de kortdurende [[slag om Maastricht]] op 10 mei 1940 bezet door [[Nazi-Duitsland]]. Nederland capituleerde op 14 mei, België op 28 mei en Frankrijk op 23 juni, waarmee alle hoop op een snel einde aan de oorlog verkeken was. [[Bestand:Maastricht, Prins Bisschopsingel 16, bezoek Seyss-Inquart, 1940 (2).jpg\|thumb\|left\|160px\|Schmidt (links) ontvangt [[Arthur Seyss-Inquart\|Seyss-Inquart]] (midden) in het "Witte Huis", 1940]] Al snel beheersten de Duitsers en met hen [[Collaboratie\|collaborerende]] [[Nationaal-Socialistische Beweging\|NSB'ers]] het openbare leven. ~~Rijkscommissaris~~''Reichskommissar'' [[Arthur Seyss-Inquart\|Seyss-Inquart]] bezocht de stad inop 22 november 1940. [[Adolf Hitler\|Hitler]] stapte tweemaal over op het [[Station Maastricht\|station van Maastricht]], waarschijnlijk de enige keren dat hij in Nederland was.<ref name="Ubachs/Evers7172">Ubachs/Evers (2005), pp. 71-72.</ref> In het [[Oud Gouvernement]] aan de Bouillonstraat werd [[Lijst van gouverneurs en commissarissen van de Koning in Limburg\|gouverneur]] [[Willem van Sonsbeeck]] op 5 februari 1941 gedwongen af te treden om plaats te maken voor de NSB'er [[Max de Marchant et d'Ansembourg]]. Burgemeester [[Willem Michiels van Kessenich]] werd op 15 oktober van dat jaar vervangen door de gematigde nationaalsocialist [[Louis Peeters]].<ref name="Ubachs/Evers7172" /> Op 27 november 1941 dropte vermoedelijk een Engelse bommenwerper een zware bom op de wijk Blauwdorp ([[Mariaberg (Maastricht)\|Mariaberg]]), met als gevolg een 25-tal doden en een groot aantal verwoeste huizen.<ref group=noot>Voor de diverse visies op dit tragische voorval, zie de discussie [http://forum.mestreechonline.nl/forum/mestreech-maastricht/geschiedenis-maastricht/tweede-wereldoorlog-en-bevrijding/4700-blauwdorp-1941-bom-duidelijkheid 'Blauwdorp 1941 bom, duidelijkheid?'] op ''forum.mestreechonline.nl''.</ref> Voor de circa 515 Maastrichtse [[Joden]] betekende de bezetting het begin van de [[Holocaust\|Shoa]], hun systematische uitroeiing. De meesten werden in augustus 1942 gedeporteerd naar Duitse [[vernietigingskamp]]en.<ref>Ubachs/Evers (2006), pp. 252-253.</ref> Slechts ongeveer 120 joden overleefden in Maastricht de oorlog.<ref group=noot>Bij de overlevers – zij die onderdoken of terugkeerden uit de vernietigingskampen – waren enkele prominente Maastrichtenaren uit de naoorlogse periode: de advocaat [[Max Moszkowicz sr.]], de kunstenaar [[Appie Drielsma]] en de zakenman [[Benoit Wesley]] (als kind van overlevers).</ref> Vanaf begin 1943 kwamen de Duitse overheid en de bevolking scherper tegenover elkaar te staan. Het "Witte huis" aan de [[Prins Bisschopsingel]] (de ambtswoning van ''[[Reichskommissariat Niederlande\|Beauftragte]]'' Wilhelm Schmidt), de ''Ortskommandantur'' in het [[Franciscanessenklooster (Wyck)\|Franciscanessenklooster]] aan de Franciscus Romanusweg, en vooral de ''Dienststelle'' van de [[Sicherheitsdienst\|SD]] aan de Wilhelminasingel, waren berucht als plaatsen van verschrikking. Er waren in Maastricht enkele [[Nederlands verzet in de Tweede Wereldoorlog\|verzetsgroepen]] actief, alhoewel wellicht minder dan elders. Onder de 296 gevallen Limburgse verzetsmensen waren 34 Maastrichtenaren.<ref>Zie: lezing Koreman (1969).</ref> <gallery widths="150" heights="150"> Bestand:Maastricht - rijksmonument 506707 - Prins Bisschopsingel 16 20100514.jpg\|Ambtswoning ''Beauftragte'' Schmidt, vm. "Witte Huis", Prins Bisschopsingel 16 Bestand:Maastricht, StMaartenspoort06.jpg\|''Ortskommandantur'',<br/>vm. Franciscanessenklooster, ~~Franciscus~~Sint ~~Romanusweg~~Maartenspoort 2 Bestand:Maastricht, standbeeld tussen het treinstation en de Servaasbrug foto12011-01-30 11.42.JPG\|''Dienststelle'' SD,<br/>vm. Hotel Willems, Wilhelminasingel 52 Bestand:Maastricht - rijksmonument 506701 - Wycker Brugstraat 24 20100612.jpg\|''Wehrmachtsheim'',<br/>vm. Victoria Taverne, Wycker Brugstraat 24 </gallery>

Bevrijding van Maastricht: verschil tussen versies