Sovjet-Unie: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Sjock (overleg | bijdragen)
Versie 53584368 van UBUPOPU (overleg) ongedaan gemaakt. Onzin weggehaald.
Label: Ongedaan maken
AGL (overleg | bijdragen)
kGeen bewerkingssamenvatting
Regel 61:
| Religie=''De jure'': [[Atheïsme|staatsatheïsme]]<ref>Alle religies waren in de Sovjet-Unie officieel verboden.</ref> <br /> ''de facto'': [[christendom]] (in het bijzonder [[Russisch-Orthodoxe Kerk|Russisch-orthodox]]), [[islam (hoofdbetekenis)|islam]], [[jodendom]], [[boeddhisme]], [[sjamanisme]], [[animisme (religie)|animisme]]
}}
De '''Sovjet-Unie''' (letterlijk "Raden-unie") of kortweg SU, voluit de '''[[politieke unie|Unie]] van [[socialistische sovjetrepubliek|Socialistische Sovjetrepublieken]]''' ([[Russisch (hoofdbetekenis)|Russisch]]: Союз Советских Социалистических Республик; ''Sojoez Sovjetskich Sotsialistitsjeskich Respoeblik'') of afgekort '''USSR''' (СССР; '''SSSR'''), was een [[communistische staat]] in [[Eurazië]].
 
Het was een [[eenpartijstelsel|eenpartijstaat]] die vanaf de oprichting in 1922 tot het uiteenvallen in 1991 werd geregeerd door de [[Communistische Partij van de Sovjet-Unie|Communistische Partij]].<ref>Bridget O'Laughlin (1975) ''Marxist Approaches in Anthropology'' Annual Review of Anthropology Vol. 4: p. 341–70 (oktober 1975) (doi:10.1146/annurev.an.04.100175.002013).<br />William Roseberry (1997) ''Marx and Anthropology'' Annual Review of Anthropology, Vol. 26: p. 25–46 (oktober 1997) (doi:10.1146/annurev.anthro.26.1.25)</ref> Hoewel de Sovjet-Unie officieel een [[politieke unie|unie]] van vijftien subnationale [[sovjetsocialistische sovjetrepubliek]]republiekenen was, waren de [[Politiek van de Sovjet-Unie|overheid]] en [[Economie van de Sovjet-Unie|economie]] sterk [[centralisme|gecentraliseerd]].
 
De [[Russische Revolutie (hoofdbetekenis)|Russische Revolutie]] van 1917 veroorzaakte de ondergang van het [[Keizerrijk Rusland|Russische Rijk]]. Na de Russische Revolutie was er een [[Russische Burgeroorlog|strijd om de macht]] tussen de [[Bolsjewiek|bolsjewistische partij]], onder leiding van [[Vladimir Lenin]], en de [[Anticommunisme|anticommunistische]] [[Witten (leger)|Witte beweging]]. In december 1922 hadden de bolsjewieken de burgeroorlog gewonnen, en werd de Sovjet-Unie opgericht door de fusie van de [[Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek]], de [[Transkaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek]], de [[Oekraïense Socialistische Sovjetrepubliek]] en de [[Wit-Russische Socialistische Sovjetrepubliek]].
Regel 152:
 
=== Historisch verloop ===
* 1917 (oktober): Op 7 november ([[Juliaansejuliaanse kalender|nieuwe stijl]]) vindt de [[Oktoberrevolutie (hoofdbetekenis)|Oktoberrevolutie]] plaats. Lenin wordt regeringsleider, [[Leon Trotski|Trotski]] volkscommissaris van Buitenlandse Zaken en [[Jozef Stalin|Stalin]] volkscommissaris van Nationaliteiten. (december): coalitieregering met de [[Linkse Sociaal-Revolutionaire Partij]] (LSRP).
* 1918: in februari wordt de [[Vrede van Brest-Litovsk]] gesloten met de [[centrale mogendheden]]. Hiermee onttrekt Rusland zich aan de [[Eerste Wereldoorlog]]. De [[Russische Burgeroorlog]] tussen de [[Rode Leger (Sovjet-Unie)|Rode Legers]] (communisten) en [[Witten (leger)|Witte Legers]] breekt uit. De strijd duurt tot 1921 en resulteert in een overwinning voor de communisten. In de zomer van [[1918]], na een aanslag op [[Vladimir Lenin|Lenins]] leven wordt de coalitie met de LSRP ontbonden en regeert de Russische Communistische Partij alleen. Rusland krijgt de naam [[Russische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek]].
* 1919: Staatshoofd [[Jakov Sverdlov]] overlijdt. Hij wordt opgevolgd door [[Michail Kalinin]] die tot [[1946]] staatshoofd blijft van de RSFSR en later van de Sovjet-Unie.