Demotisch: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Versie 51649628 van 2A02:1810:292A:C700:79E9:2A08:B4D2:1BB1 (overleg) ongedaan gemaakt - Taal, niet schrift. Niet zulk goed Nederlands, ook.
Label: Ongedaan maken
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1:
[[BestandAfbeelding:Demotic Ostrakon.jpg|thumb|[[Ostrakon]] met Demotische inscriptie. [[Ptolemaeën]], c. 305-30 vChr. Waarschijnlijk uit [[w:Thebes, Egypt|Thebes]]. Het is een gebed aan de god [[Amon (mythologie)|Amon]] om een man van blindheid te genezen.]]
Het '''Demotisch''' was een [[schrift]]systeem in het Oude [[Oude Egypte|Egypte]].
 
Het '''Demotisch''' was een [[schrift]]systeem in het Oude [[Oude Egypte|Egypte]].
De [[Grieken]] verwezen er naar met {{Polytonic|δημοτικά}} / dēmotiká (van ''demotikos'' of "volks")<ref>[[Herodotos]], ''Historiai'' [[s:Het verslag van mijn onderzoek/Boek II#XXXVI|II 36]].</ref> en de [[Egyptenaren]] met 'het schrijven van documenten' (<span lang="egy" xml:lang="egy">sš n šˁ.t</span>)<ref>Cf. {{Polytonic|ἐπιστολογραφική}} / epistolographikē. [[Clemens van Alexandrië]], ''Stromata'' V § 20.</ref>: het Demotisch. Het kwam op omstreeks [[600 v.Chr.]] als vervanger van het [[hiëratisch schrift]]. Het is afgeleid van zowel het hiëratisch als van het [[hiëroglief]]enschrift, maar dat wordt verhuld door de vloeiende vorm van dit schrift. Eerst werd het vooral gebruikt voor juridische en bestuurlijke documenten en later ook voor literaire en religieuze teksten.
 
De [[Grieken]] verwezen er naar met {{Polytonic|δημοτικά}} / dēmotiká, (van ''demotikos'' of "volks"),<ref>[[HerodotosHerodotus]], ''Historiai'' op [[Wikisource]]: [[s:Het verslag van mijn onderzoek/Boek II#XXXVI|II 36]].</ref> en de [[Egypte (land)|Egyptenaren]] met 'het schrijven van documenten' (<span lang="egy" xml:lang="egy">sš n šˁ.t</span>)<ref>Cf.vergelijk {{Polytonic|ἐπιστολογραφική}} / epistolographikē. [[Clemens van Alexandrië]], ''Stromata'' V § 20.</ref>: het Demotisch. Het kwam op omstreeks [[600 v.Chr.]] als vervanger op van het [[hiëratisch schrift]]. Het is afgeleid van zowel het hiëratisch als van het [[hiëroglief]]enschrift, maar dat wordt verhuld door de vloeiende vorm van dit schrift. Eerst werd het vooral gebruikt voor juridische en bestuurlijke documenten engebruikt, maar later ook voor literaire en religieuze teksten.
Demotisch kan verdeeld worden in Vroeg-Demotisch, Midden-Demotisch (Ptolemaeisch Demotisch), en Laat-Demotisch (Romeins-Demotisch).
 
DeDemotisch Demotischekan taalworden verdeeld in Vroeg-Demotisch, Midden-Demotisch of Ptolemaeisch Demotisch en Laat-Demotisch, Romeins-Demotisch. Het is een late variant van het Laat-Egyptisch en kan het best worden vergelekenbeste met [[Koptisch (taal)|Koptisch]] worden vergeleken. Naarmate de tijd vorderde, kwam er een steeds grotere breuk tussen de literaire en religieuze schrijftaal en de spreektaal.
== Schrift ==
 
[[Bestand:Demotic Ostrakon.jpg|thumb|[[Ostrakon]] met Demotische inscriptie. [[Ptolemaeën]], c. 305-30 vChr. Waarschijnlijk uit [[w:Thebes, Egypt|Thebes]]. Het is een gebed aan de god [[Amon (mythologie)|Amon]] om een man van blindheid te genezen.]]
Het Demotische schrift was het tweede schrift dat op de [[Steen van Rosetta]] staat, en werd al ontcijferd voordat de hiërogliefen dat waren. Een belangrijk persoon bij de ontcijfering wasontcijferd. [[Antoine-Isaac_Silvestre_de_Sacy|Antoine Isaac Silvestre de Sacy]] leverde een grote bijdrage aan die ontcijfering.
 
=== Vroeg-Demotisch ===
Vroeg-Demotisch is ontstaan in [[BenedenNeder-Egypte]], aan het eind van de [[25e Dynastie van Egypte|25e dynastie]] en wordt gevonden op [[Stelle|stelae]] in Saqqara en Serapeum. Het schrift wordt gedateerd tussen 650 voor Chr. en 400 voor Chr, maar de meeste teksten komen uit de [[26e Dynastie van Egypte|26e]] en [[27e Dynastie van Egypte|27e dynastie]]. Demotisch werd gebruikt voor belangrijke administratieve en commerciële teksten, terwijl het hiërogliefenschrift voor de andere teksten behouden bleef.
 
=== Midden-Demotisch ===
Midden-Demotisch of Ptolemaeisch Demotisch is het Demotisch tussen 400 en 30 voor Chr. Rond 250 voor Chr. werd [[Oudgrieks|Grieks]] de officiële taal in Egypte.
 
=== Laat-Demotisch ===
AanHet Demotisch werd aan het begin van de Romeinse heerschappij werd het Demotisch haast niet gebruikt in het publieke leven gebruikt. Toch zijn er een aantal teksten van tussen 30 v Chr en 452 n Chr. Het Demotisch verloor veel aan waarde, en de laatste inscriptie is van [[11 december]] [[452]], op de muur van de tempel van [[Isis (godin)|Isis]], te [[Philae]].
 
== Taal ==
De Demotische taal is een late variant van het Laat-Egyptisch en kan het best worden vergeleken met [[Koptisch (taal)|Koptisch]]. Naarmate de tijd vorderde, kwam er een steeds grotere breuk tussen de literaire en religieuze schrijftaal en de spreektaal.
 
== Ontcijfering ==
Het Demotische schrift was het tweede schrift dat op de [[Steen van Rosetta]] staat, en werd ontcijferd voordat de hiërogliefen dat waren. Een belangrijk persoon bij de ontcijfering was [[Antoine-Isaac_Silvestre_de_Sacy|Antoine Isaac Silvestre de Sacy]].
 
{{Appendix}}
== Noten ==
{{References|95%}}
{{Commonscat|Demotic}}