| combatant2 =[[Bestand:Flag of New Spain.svg|24px]] Spanjaarden.
| commander1 =La Garde
| commander2 = [[Gilles devan Berlaymont]] van Hierges
| strength1 = 700
| strength2 = ca.10.000
Regel 20:
==Achtergrond==
Gilles devan Berlaymont was een veldheer in dienst van het Spaans bestuur van de [[Nederlanden]]. Hij had met [[Leger van Vlaanderen|zijn leger]] twee weken eerder [[Beleg van Oudewater (1575)|Oudewater]] zeer bloedig weer ingenomen, hetgeen als een lopend vuurtje rondging, zo ook in Schoonhoven, waar de bevolking overigens katholiek was. Behalve het [[Staatsen|Staatse]] garnizoen, bestond de verdediging uit 700 man Schotten, Walen, Engelsen en Fransen. Toen Berlaymont op [[11 augustus]] voor Schoonhoven stond, vreesde hij dat hij door overstromingen gedwongen zou kunnen worden het beleg voortijdig op te moeten breken. Echter twee Spaansgezinde burgemeesters Aart van Gerritse en Gerrit van Couwenhoven van Schoonhoven, die de stad uit waren gejaagd wezen hun een veilige plek aan.
==Beleg en nasleep==
De Berlaymont zette de belegering hierop door, en het garnizoen binnen Schoonhoven verdedigde zich dapper, maar moest zich op 24 augustus overgeven. Het garnizoen mocht eervol de stad verlaten met medeneming van bagage en wapens. Slechts tien burgers trokken met het garnizoen mee. De rest van de burgerij ontving Gilles de Berlaymont met grote vreugde, 47 personen en geestelijken die daarvoor de stad uit waren gejaagd keerden terug. Twee weken later begon De Berlaymont met zijn leger het [[Beleg van Woerden]].
