Westhem: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Geen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 6:
| gemeente={{NL-vlag|Súdwest-Fryslân}}
| opp=
| inwoners=
| datum inwoners=
| dichtheid=
|
| lat_deg = 53
| lat_min = 0
Regel 16:
| lon_min = 32
| lon_sec = 57
| image=Westhem.jpg
| caption=Westhem en Feyteburen
| extra portaal =Súdwest-Fryslân
}}
'''Westhem''' ([[Westerlauwers Fries|Fries]]: ''Westhim'') is een dorp in de gemeente [[Súdwest-Fryslân]], in de [[Nederland]]se provincie [[Friesland
Het ligt ten zuidwesten van [[Sneek (stad)|Sneek]], ten zuidoosten van [[Bolsward]] en [[Blauwhuis (dorp)|Blauwhuis]] en ten noorden van [[Oudega (Súdwest-Fryslân)|Oudega]]. De dorpskern ligt aan een vaart die uitmondt in het zuidelijk gelegen Rietmeer.
Westhem vormt feitelijk één plaats met [[Feyteburen]], maar verdeeld over twee kernen. Het is daarbij opvallend dat de kerk van het dorp dan juist in Feyteburen staat en niet in Westhem, die is uitgegroeid tot het dorp van de twee kernen.
In 2018 telde het dorp 70 inwoners Naast Feyteburen valt ook de buurtschap [[De Kat (Súdwest-Fryslân)|De Kat]] onder het dorp. Tot 1949 viel Blauwhuis ook onder het dorp Westhem. Blauwhuis is uitgegroeid tot de grotere van de twee dorpen, en Westhem is ook aangewezen voor voorzieningen op Blauwhuis.
==Geschiedenis==
De moderne kern van het dorp aan de [[Hemdijk (Middelzee)|Hemdijk]], is ontstaan uit een buurt(schap) bij de Katzijl, een [[zijl (toponiem)|zijl]] annex [[spuisluis]] in het water dat het verbindt met het [[Pikmeer]]. De buurtschap werd De Kat genoemd, of ook wel (De) Grauwe Kat genoemd, maar eigenlijk is die laatste een verderop gelegen buurtschap. Niet te verwarren met het later ontstaande buurtschap De Kat, tussen Blauwhuis en Westhem.
Westhem werd in de 13e eeuw mogelijk genoemd als ''Westhem'' alias ''Hemdijck'', maar helemaal zeker is het niet dat daarmee ook de plaats werd bedoeld, mogelijk eerder een gebiedsduiding. Mogelijk wijst deze evengoed naar het gebied waar in het gelegen was.
In een kopie uit 1576 van een document uit 1452 werd het aangehaald als ''tho Westhem'', maar ook die onduidelijk of daarmee de plaats of slecht het gebied werd bedoeld. De eerste vermelding waarvan men zeker is in 1505, wanneer men het vermeld als ''Westhem''. In 1579 spreekt men van ''Vesthem''.
De plaatsnaam verwijst naar het feit dat het in een binnenpolder was, een westelijke hoek van aangeslibd land, van het Oudfriese woord hem. Westhem zou ook verwijzen dat het westelijke lag van een andere hem, [[Oosthem]].
Tot 2011 behoorde Westhem tot de voormalige gemeente [[Wymbritseradeel (gemeente)|Wymbritseradeel]].
==Kerk==
[[Bestand:Westhem, Bartolomeuskerk.jpg|
De kerk van Westhem, de [[Bartholomeüskerk (Westhem)|Bartholomeüskerk]] die dus feitelijk staat in de buurtschap
Het randschrift van deze klok luidt: ''Bartolomeus dibaphus St. rex et immaculata mater Jesu. Ave Maria. (Bartolomeus, de met purper beklede, de heilige koning en de onbevlekte moeder van Jezus. Wees gegroet Maria.)'' Tevens vermeldt de klok de naam van pastoor Luidulfrus.<ref>G.H. van Borssum Waalkes, ‘Friesche klokke-opschriften, met andere van elders vergeleken, en met aanteekeningen, vertaling, registers en platen voorzien’, ''De Vrije Fries'' (XVI) 1886, p. 163-164.</ref> De jongste klok dateert uit 1639. De huidige eenvoudige zaalkerk is gebouwd in 1708 ter vervanging van de middeleeuwse kerk.
* G. van Berkel & K. Samplonius (2018), ''Nederlandse plaatsnamen verklaard''
* Gildemacher, Karel F. (2007). ''Friese plaatsnamen: alle steden, dorpen en gehuchten''. Leeuwarden, Friese Pers/Noordboek.
* [https://www.frieslandwonderland.nl/?pagina=plaats&id=687 Frieslandwonderland.nl (Stichting Fryslâns Ferline)]; NoordBoek - Peter Karstkarel
{{References}}
}}
▲{{Appendix}}
{{Navigatie gemeente Súdwest-Fryslân}}▼
{{Commonscat|Westhem}}
▲{{Navigatie gemeente Súdwest-Fryslân}}
{{Coor title dms|53|0|58|N|5|32|57|E|type:city_scale:12500_region:NL}}
| |||