Madeira (wijn): verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Voor de drank madera is madera de enige juiste spelling in de Nederlandse taal. |
k wanneer is tegenwoordig?, replaced: Tegenwoordig → Tegenwoordig{{wanneer?||2019|02|14}} (4) met AWB |
||
Regel 4:
Oorspronkelijk werd madeira van vier soorten druiven gemaakt, elk met zijn eigen smaakkarakteristiek, variërend van zoet tot droog. De madeira werd naar de druif genoemd waar hij van gemaakt was: [[Sercial]] (dry), [[Verdelho]] (medium dry), [[Boal (druif)|Boal]] (medium sweet) en [[Malvasia]] (sweet).
Tegenwoordig{{wanneer?||2019|02|14}} wordt de meeste madeira van één druivensoort gemaakt ([[Tinta Negra]]) die er beter groeit. Wel worden de vier typen madeira uit die ene druivensoort geproduceerd. De naamgeving is dan niet meer de naam van de druif maar het smaaktype (dry t/m sweet).
== Druivensoorten en vinificatie ==
Regel 10:
''Sercial'' is een amberkleurige, droge wijn die vaak als aperitief wordt gedronken, of bij soep en visgerechten. De sercial-druiven groeien op circa 800 m hoogte; lager zouden ze door de grotere warmte een hogere suikerconcentratie bereiken. De van velden op circa 500 m hoogte afkomstige ''verdelho'' is een mediumdroge, taankleurige wijn en kan als aperitief maar ook als dessertwijn worden gedronken. De volle, licht naar noot smakende ''bual'' is een goede begeleider van kazen als [[Stilton (kaas)|stilton]] en rijke desserts, terwijl de volzoete ''malmsey'' op zijn plaats is bij rijke desserts, maar zelfs bij koffie uitstekend smaakt.
Er zijn vier druivenrassen toegestaan; de 'Verdelho', de 'Sercial', de 'Boal' en de zoete, van [[Kreta]] ingevoerde 'Malvasia'. Tegenwoordig{{wanneer?||2019|02|14}} wordt een variant van de 'Pinot Noir', de 'Tinta Negra Mole' veel aangeplant. Veel madeira bestaat voor 85% uit deze druif en zij wordt met kleine hoeveelheden van de traditionelere druiven op smaak gebracht.<ref>Jan Gerritsen in het NRC-Handelsblad van 15 april 2008</ref> Van de 2000 hectare die voor wijngaarden geschikt is wordt maar 600 hectare ook werkelijk benut. Het telen van bananen is lucratiever. De wijn is kostbaar en na de Tweede Wereldoorlog heeft zij haar populariteit op de Europese wijnmarkt grotendeels verloren. Madeira als aperitief en ook als wijn bij de maaltijd was ooit gebruikelijk maar men ziet de wijn steeds minder vaak op de wijnkaarten van restaurants.
Vroeger nam men op lange scheepsreizen [[port (wijn)|port]] mee, onder andere als [[vitamine c]]-bron. De port die over was na deze lange reis smaakte anders door invloed van temperatuur en oxidatie. Dat viel in de smaak want er bleken mensen bereid deze drank af te nemen. Dit was zo lucratief dat er extra vaten port werden meegenomen op reis, puur met het doel deze bij terugkeer goed te verkopen. Toen men eenmaal ontdekte hoe deze veroudering kunstmatig kon worden bewerkstelligd, hoefden de vaten niet meer mee op maandenlange reis.
Regel 17:
== De canteiro-methode en de industriële productie ==
Tegenwoordig{{wanneer?||2019|02|14}} wordt de madeira in spe verwarmd en minstens drie maanden in eikenhouten vaten van 480 liter bij 45 graden Celsius in hete loodsen (''estufas'') bewaard. Gematigde temperaturen over een langere periode zijn beter. Beter zou zijn helemaal geen kunstmatige warmte te gebruiken, maar de wijn jarenlang op een zondoorstoofde vliering te laten liggen. Als de wijn uit de loodsen komt, heeft hij de enigszins gekaramelliseerde smaak waaraan alle madeira's zijn te herkennen. De industriële verwarming of verblijf in een estufado neemt drie maanden in beslag. Men noemt de verwarming door de zon zoals die nog door kleinere en conservatieve barros de "canteiro-methode". De traditionele huizen laten hun wijn vijf jaar lang op vaten rusten en verwarmen door de zon.<ref name=autogenerated1>Jan Gerritsen</ref>
Net als bij port kent men bij madera-wijn ''vintage'', dat wil zeggen: van één oogstjaar. Een ''vintage'' wordt gemaakt van één enkel druivenras, en moet minstens 20 jaar [[Lageren|rijpen]]. Het instituut (Instituto do Vinho da Madeira) stelt regels op of een bepaalde madeira de naam ''vintage'' mag dragen.
Regel 23:
Sommige van de allerbeste wijnen kunnen een eeuw op vat of in glazen ''demi-johns'' verblijven, voordat ze worden gebotteld. De daaropvolgende flesrijping is ook bijzonder traag, zodat madeirawijnen tot de langst houdbare ter wereld behoren. De kurken moeten iedere 35 jaar worden vervangen en, anders dan bij andere wijnen op fles, moet de fles staande worden bewaard.<ref name=autogenerated1 /> Er zijn madeira's uit de 18e eeuw die nog steeds drinkbaar zijn.
Tegenwoordig{{wanneer?||2019|02|14}} mengen de producenten hun wijnen tot een merkwijn met een constante kwaliteit. Vroeger ging dat mengen volgens een [[solera-systeem]] zoals dat gaat bij bijvoorbeeld [[sherry]]. De madeira-vinificatie geschiedt op portachtige wijze, namelijk door de gisting met alcohol te stoppen.
== Externe links ==
| |||