Dwergnova: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
sp, opmaak |
|||
Regel 3:
Een '''U Geminorum-type [[dubbelster]]''', of '''dwergnova''' (meervoud ''novae'' of ''nova's'') bestaat uit een nauw stersysteem waarin een van de componenten een [[witte dwerg]] betreft, die materie afsnoept van zijn partner door middel van een [[accretieschijf]].<ref name="GCVS">{{en}}{{cite web |url=http://www.sai.msu.su/groups/cluster/gcvs/gcvs/iii/vartype.txt |title=GCVS Variability Types and Distribution Statistics of Designated Variable Stars According to their Types of Variability |deadurl=no |accessdate=2013-02-08 |author1=N.N. Samus |author2=O.V. Durlevich |date=12 februari 2009}}</ref> De eerste keer dat dit fenomeen geobserveerd is, was U Geminorum in 1855, echter werd het precieze mechanisme pas bekend in 1974, toen Brian Warner aantoonde dat de nova veroorzaakt werd door een toename van helderheid van de accretieschijf. Net als de klassieke novae vertonen dwergnovae periodieke uitbarstingen, echter zijn de processen die hiertoe leiden verschillend.
Normaal gesproken zijn [[Supernova#Type Ia: witte dwergen|"klassieke novae"]] het resultaat van [[kernfusie]] en ontploffing van de aanhechting van [[waterstof (element)|waterstof]] op het oppervlak van het object. De huidige theorieën suggereren echter dat dwergnovae veroorzaakt worden door instabiliteit van de accretieschijf, wanneer de geïoniseerde materie een kritieke [[temperatuur]] bereikt wat een verandering in [[viscositeit]] betekent, waardoor er een tijdelijke toename van massatransport in de schijf ontstaat, zodat de gehele schijf
Dwergnovae verschillen op nog meer manieren van de klassieke type 1a; hun [[lichtkracht]] is minder sterk, ook vertonen zij een periode op een schaal van dagen tot decennia.<ref name="CV intro"/> De lichtkracht van de uitbarsting neemt toe met het terugkerende interval, alsmede met de omlooptijd; recent onderzoek met de [[ruimtetelescoop Hubble]] lijkt er op te duiden dat dwergnovae weleens handig kunnen zijn voor [[Astronomische afstandsmeting|astronomische afstandmeting]].<ref name="CV intro" /><ref name="S&T" />
| |||