Vlad Dracula: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
k Wijzigingen door 86.94.239.58 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Gyte75 |
k taalcorrectie |
||
Regel 21:
[[Bestand:Theodor Aman - Vlad the Impaler and the Turkish Envoys.jpg|{{largethumb}}|''Vlad Dracula en de Turkse diplomaten'', door [[Theodor Aman]]]]
[[Bestand:Vlad Tepes and his forest.jpg|thumb|right|250px|Het spietsenbos op een prent uit ca. 1500]]
'''Vlad III''', bijgenaamd '''Vlad de Spietser''' of '''Vlad Dracula''' ([[Sighișoara]], [[november]]/[[december]] [[1431]] – [[Boekarest]], [[december]] [[1476]]) was vorst van [[Vorstendom Walachije|Walachije]] in [[1448]], van [[1456]] tot [[1462]] en in [[1476]]. Tijdens zijn regeerperioden verzette hij zich sterk tegen de Turken en de uitbreiding van het [[Ottomaanse Rijk]]. Vlad was een uiterst bloeddorstig heerser. Hij was berucht voor het [[spietsen]] van mensen, een gewoonte waaraan hij zijn bijnaam "Țepeș" ("spietser") te danken heeft. Hij is hoogstwaarschijnlijk de historische figuur waaraan [[Bram Stoker]] de naam van de romanfiguur [[Dracula (roman)|Dracula]] ontleende.
== Biografie ==
Vlad III werd in 1431 geboren in [[Sighișoara]] als derde zoon (zijn broers waren Mircea en [[Radu cel Frumos|Radu]]) van [[Vlad II van Walachije]], een ridder van de [[Orde van de Draak (Hongarije)|Orde van de Draak]], een Hongaarse orde onder leiding van keizer [[Sigismund van Luxemburg|Sigismund]]. Zij vochten tegen de [[Ottomaanse Rijk|Turken]]. Het symbool van deze orde was een draak. De vader van Vlad was "dracul" (draak) en Vlad zelf "dracula"
"Dracul" komt van het Latijnse woord 'Draco' (draco betekent [[Draak (fabeldier)|draak]]). In het modern [[Roemeens]] betekent "drac" of "dracul" [[duivel]]. (drac en dracul hebben dezelfde betekenis.) De vertaling van [[Draak (fabeldier)|draak]] in het Roemeens van nu is: "dragon".
Regel 32 ⟶ 31:
===Heerser van Walachije===
In [[1448]] grepen concurrerende [[bojaren]], met hulp van [[Johannes Hunyadi|Janos Hunyadi]], naar de troon van Walachije door Vlads vader en broer Mircea te vermoorden. Vlads vader werd gedood door onthoofding, terwijl Mircea blind werd gemaakt en levend werd begraven. Janos Hunyadi zette zijn marionet [[Vladislav II van Walachije|Vladislav II]] op de troon. Hierop werd Vlad vrijgelaten en hielpen de Turken hem de troon van Walachije te heroveren. Als zeventienjarige jongen besteeg hij de troon. Maar na twee maanden vielen de [[Hongaren]] hem aan en besteeg Vladislav II wederom de troon. Vlad werd verdreven en keerde weer terug naar het Ottomaanse rijk naar de stad Edirne.
Regel 38 ⟶ 36:
In 1453 werd [[Constantinopel]] veroverd door de Ottomaanse sultan [[Mehmet II]], die deze stad tot zijn hoofdstad maakte. In de jaren erna begon Mehmet II zijn opmars te maken naar Hongarije. Omdat de Ottomanen steeds machtiger werden, besloot Vladislav II in 1456 een pro-Turkse koers te volgen, tot ongenoegen van Janos Hunyadi. Vlad kreeg van Janos Hunyadi toestemming om Vladislav van de Walachijnse troon te stoten. Terwijl Hunyadi met zijn leger naar Belgrado trok om de Ottomanen bij de [[Beleg van Belgrado (1456)|slag van Belgrado]] te bevechten, viel Vlad met een kleiner leger Walachije binnen. Het lukte Vlad om Walachije te veroveren en hij nam wraak op Vladislav door hem voor zijn open graf zijn eigen grafrede voor te laten lezen om hem daarna koelbloedig te vermoorden. In Belgrado wist Hunyadi de Ottomaanse opmars te stoppen, echter kort hierna stierf Vlads beschermheer Hunyadi en werd hij opgevolgd door zijn zoon [[Matthias Corvinus]].
[[Bestand:Sighisoara.jpg|left|200px|thumb|
Toen Vlad op de troon kwam, richtte hij zijn aandacht eerst op de bojaren, die verantwoordelijk waren geweest voor de dood van zijn vader en broer. De voortdurende
Tijdens zijn heerschappij over Walachije stelde Vlad zich bijzonder streng op tegenover zijn eigen bevolking. Misdaden werden zwaar bestraft. Vlads bevelen dienden direct opgevolgd te worden op straffe des doods.
In 1457 hielp Vlad zijn neef [[Stefanus III van Moldavië|Stefanus III]] om de troon van Moldavië terug te veroveren. Vlad leverde hem 6.000 ruiters als militaire ondersteuning tegenover [[Petru Aron]], de man die zijn oom Bogdan II, de vader van Stefanus III, vermoord had. Petru Aron werd na twee veldslagen overwonnen, waarna Stefanus III de macht over nam in Moldavië en de nieuwe [[woiwode]] werd.▼
▲In 1457 hielp Vlad zijn neef [[Stefanus III van Moldavië|Stefanus III]] om de troon van Moldavië terug te veroveren. Vlad leverde hem
===Oorlog met de Ottomanen===▼
▲===Oorlog met de Ottomanen===
In 1459, toen de dreiging van de Ottomanen wederom sterker werd, riep [[paus Pius II]] op voor een nieuwe kruistocht tegen de Ottomanen bij het congres te [[Mantua (stad)|Mantua]]. In deze kruistocht zag de paus de voornaamste rol weggelegd voor Matthias Corvinus en daarom gaf de paus hem 40.000 gouden munten. Dit bedrag zou genoeg zijn om een heel leger op te richten, maar Corvinus besteedde dit geld voor zijn privé-uitgaven. Vlad, die ook gehoor gaf aan de oproep van de paus, allieerde zich met Corvinus.
In 1459 zond Mehmet II zijn diplomaten naar Vlad om bij Vlad aan te dringen de jaarlijkse belasting te betalen. De betaling hiervan had vertraging opgelopen. Toen de Ottomaanse diplomaten tegenover Vlad verschenen, weigerde Vlad te betalen. Vlad gebood vervolgens de diplomaten om respectvoller voor hem te zijn door hun [[tulband (hoofddeksel)|tulbanden]] voor hem af te zetten. Toen de diplomaten dit weigerden, gaf Vlad zijn soldaten het bevel de tulbanden op de hoofden van de diplomaten vast te spijkeren, waardoor de diplomaten stierven. Toen het nieuws van dit incident Mehmet II bereikte, stuurde hij zijn Griekse secretaris [[Yunus bey]] (ook bekend als Thomas Catavolenus) naar Vlad om in het ontstane conflict te bemiddelen. Yunus bey werd vergezeld door [[Hamza bey]] met een leger van 23.000 man. In het begin speelde Vlad het spelletje mee door Yunus bey in zijn kasteel te ontvangen. Yunus bey vertelde Vlad, dat om de relatie met de Ottomanen te herstellen, Mehmet de levering van 500 jongens voor zijn janitsarenleger eiste. Vlad ging akkoord en ging ook akkoord Yunus bey te
Kort daarna, in de winter van 1462, stak Vlad de
Legendes zeggen, dat bij de belegering van Vlads kasteel door de Ottomanen, Vlads vrouw zelfmoord pleegde door van een toren in de rivier [[Argeș (rivier)|Argeș
Vlad bracht 14 jaren in gevangenschap door in [[Visegrád]]. Na lang aandringen bij Corvinus, ook ondermeer door Stefanus III, wist Vlad in de gunst te komen bij Corvinus. Corvinus wou Vlad vrijlaten op voorwaarde, dat hij tot het [[katholicisme]] zou bekeren en met de nicht van Corvinus zou trouwen. Vlad ging hiermee akkoord. Hij hertrouwde met Ilona Szilágyi, de nicht van Corvinus, en verwekte bij haar twee zonen.
Regel 62 ⟶ 61:
Er zijn weinig historische details bekend van de slagen die Vlad geleverd heeft tegen de Turken. Legendevorming is er echter volop. Zo zouden na een campagne om de Turken te verjagen, dezen achter Vlad aangekomen zijn met een leger van 60.000 manschappen en 30.000 vrijwilligers (gewone burgers die geen soldaat van beroep waren). Vlad had 40.000 manschappen onder zijn bevel en vluchtte terug naar [[Târgovişte|zijn hoofdstad]]. Onderweg riep hij de bevolking op eveneens te vluchten en vervolgens liet hij de steden [[platbranding|platbranden]] en de bronnen [[vergiftiging|vergiftigen]]. Op die manier hadden de Turken geen eten of drinken op hun strafexpeditie tegen Vlad. Deze [[tactiek van de verschroeide aarde]] zorgde voor een extreem laag moreel bij de Turken, dat nog dieper zonk toen Vlad zijn meest legendarische actie uitvoerde: de [[Nachtaanval]].
Met een kleine groep ruiters viel Vlad (naar verluidt in de kleding van zijn tegenstander) het kamp binnen in een poging [[Mehmet II]], de aanvoerder van het Turks leger te doden. De aanslag mislukte, maar de aanval op zich was een groot succes. De volgende dag besefte Mehmet dat zijn aangeslagen manschappen het niet lang meer zouden uithouden en hij rukte meteen op naar de hoofdstad, waar hem de lugubere verrassing wachtte van 23.000 [[spietsing|gespietste]] Turken. Dit was de genadeklap voor het Turkse moreel. Mehmet raakte dermate ontzet door het aanzicht van zijn gespietste troepen, dat hij het Turkse leger liet terugtrekken. Na deze gebeurtenis werd Vlad door de Turken
Na deze nederlaag hebben de Turken zich een tijd lang niet meer bemoeid met Vlad, ze lieten het over aan zijn broer, [[Radu cel Frumos]], om Vlad te bevechten. De legende wil dat Radu met mooipraterij de manschappen van Vlad wist over te halen naar hem over te lopen en Vlad zou voor hem naar Transsylvanië zijn gevlucht. Hij zou later nog terugkomen, een jaar nadat Radu aan een ziekte was overleden. Hij regeerde nog kort, tot de Turken weer aanvielen en Vlad sneuvelde in het gevecht.
Hoe hij precies aan zijn einde is gekomen is niet duidelijk. Ook hier zijn de verhalen pas later opgetekend. Sommige bronnen zeggen dat een
[[Bestand:Flickr - fusion-of-horizons - Snagov (19).jpg|right|thumb|220px|Het [[Snagovklooster]]; hier bevindt zich het graf van Vlad.]]
== Reputatie ==
Voor de meeste Roemenen is Vlad Dracula ondanks zijn wreedheid een nationale held, die de Turken wist tegen te houden. In 1897 schreef [[Bram Stoker]] echter zijn roman ''[[Dracula (roman)|Dracula]]'', waarbij hij de bijnaam van Vlad gebruikte, Dracula. Bovendien speelde het verhaal in Transsylvanië, dat, hoewel niet Walachije, vanaf 1918 toch ook Roemeens was. Op de verhalen over de wreedheden van
{{Appendix|2=
|