Druktechniek: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Labels: Misbruikfilter: Leeghalen Misbruikfilter: Schuttingtaal Visuele tekstverwerker |
k Wijzigingen door 178.116.6.172 (Overleg) hersteld tot de laatste versie door Klaash0304 |
||
Regel 21:
== Hoogdruk ==
[[Hoogdruk]] is
Bij hoogdruk of [[boekdrukkunst|boekdruk]] zijn op de drukvorm de delen die de afdruk moeten vormen verhoogd aangebracht. In het begin werd hiervoor hout gebruikt. De delen die niet mochten drukken werden weggesneden zodat alleen het drukbeeld overbleef. Later werd voor de drukvorm een loodlegering gebruikt. De drukvorm bestond toen uit losse (loden) letters en [[cliché (druktechniek)|clichés]]. De laatste techniek met behulp van de loden vorm wordt nog wel [[ambacht (handwerk)|ambachtelijk]] gebruikt. De huidige materialen zijn kunststof, metaal of rubber. De beeldvorm is in [[Spiegelbeeld (reflectie)|spiegelbeeld]].
De tekst in het zetsel is na enige oefening gemakkelijk te lezen, in de normale lees-richting, wanneer de tekst wordt omgedraaid, te beginnen bij de "onderste" regel. Dit was de manier waarop een handzetter zijn regel controleerde in de zethaak, voor hij aan de volgende regel begon. De afdruk op het te bedrukken materiaal is vanzelfsprekend normaal leesbaar.
Hoogdruk wordt soms nog wel toegepast voor drukwerken van kleine oplagen, met name voor het zogenaamde [[smoutwerk]], zoals visitekaartjes, familie-drukwerk in het algemeen, enveloppen, formulieren en dergelijke. Ook dit loopt in de commerciële drukkerij sterk terug. Enkel oudere personeelsleden zijn er nog in opgeleid, en computer gestuurde printers leveren een redelijke kwaliteit, waar de klant ondertussen aan gewend is geraakt. Bovendien voldoen oude drukpersen veelal niet aan de huidige normen en voorschriften voor veiligheid. En de kosten om deze machines aan te passen kunnen nauwelijks worden terugverdiend.
Tegenwoordig loopt het gebruik van de hoogdruk sterk terug door het toenemend belang van de offsetdruk, die, ook op kleinere machines, steeds meer economisch gebruik toelaat. Bij boeken en tijdschriften wordt het al lang niet meer gebruikt, behalve wanneer het om [[bibliofiele uitgave|bibliofiele]], vaak hobbyistische uitgaven gaat. Daarbij moet worden aangetekend dat veel van deze "hobbyisten" met een "private-pers" over zeer veel oude vakkennis beschikken, en er zeer veel waardevol materiaal en kostbare machines door hen worden bewaard, gekoesterd en gebruikt. Oude machines en de vakkennis om die machines te gebruiken is een deel van onze cultuur.
Flexodruk (ook: anilinedruk) maakt gebruik van flexibele drukplaten van rubber of kunststof en werd oorspronkelijk vooral gebruikt voor verpakkingen.
== Vlakdruk ==
Regel 45 ⟶ 54:
== Doordruk ==
Bij doordruk wordt de inkt door de open delen van de drukvorm gedrukt.
Voorbeelden van deze techniek zijn:
* [[sjabloon]]druk
* [[zeefdruk]]
* [[stencil]]druk
De [[zeefdruk]] is eigenlijk niets anders dan een verbeterde [[sjabloon]]techniek zoals reeds eeuwen geleden werd toegepast in [[Chinees keizerrijk|China]] en [[Japan]], en elders ook wordt toegepast door huisschilders die regelmatig wederkerende motieven moeten schilderen. De zeefdruk werd in Europa bekend omstreeks 1930.
De drukvorm bij de zeefdruk bestaat uit een fijn nylon of polyester (vroeger: zijde) gaas, waarop een sjabloon is gehecht, dat gespannen is op een raam. Naar dit gaas wordt deze drukmethode ook ''silkscreenprinting'' (letterlijk: 'zijdezeefdrukken') genoemd. Een andere naam voor een artistieke zeefdruk is ''serigrafie''. De mazen in het gaas die niet door het sjabloon zijn afgedekt, laten de inkt door. Het te bedrukken materiaal wordt onder het raam gelegd en de inkt door middel van een rubberen [[rakel]] over het gaas gestreken. De inkt wordt door middel van de rakel door de open mazen van het gaas op het te bedrukken materiaal geperst, waardoor de afbeelding tot stand komt.
Fotografische methodieken, bijvoorbeeld met bichromaat-gelatine, kunnen worden gebruikt om de zeef plaatselijk inkt-dicht te maken. Deze drukmethode komt ook sterk geautomatiseerd voor en men vindt heden halfautomatische zeefdrukmachines voor het bedrukken van de meest verschillende dragers zoals papier, hout, glas, blik, weefsels, kunststoffen en dergelijke. Ook uv-inkten hebben hun intrede gedaan in de zeefdruk. Pluspunt voor zeefdruk is dat de inktlaagdikte gestuurd kan worden waardoor het procedé zich uitstekend leent voor ''buiten toepassingen''.
== Digitaal drukken ==
| |||