Hertogdom Limburg: verschil tussen versies
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
kGeen bewerkingssamenvatting |
Geen bewerkingssamenvatting |
||
Regel 36:
[[Image:Carte-Duche-limbourg.jpeg|thumb|350px|De samenstelling van het jonge hertogdom Limburg in vier aaneengesloten kwartieren (in oranje-/roodachtige tinten, rechtsboven) en het separaat gelegen kwartier van Sprimont (camelkleurig, linksonder). . <br>N. B.: De [[exclave]]s ten noorden van de [[Geul (rivier)|Geul]] (behorende tot de banken [[Montzen]] en [[Walhorn]]) zijn hier niet in kaart gebracht.<ref> Jean-Philippe Moutschen, Bruno Dumont en anderen (2006):''Visage d'Olne'', Olne: Commune d'Olne, ISDN 11.092 D/2006/11.092/1.</ref>]]
[[Bestand:Limburg fuenf Hochbaenke.JPG|thumb|350px|Het jonge Hertogdom Limburg
[[Bestand:Karte Herzogtum Limburg Atlas Blaeu 1662.jpg|thumb|350px|Kaart van het hertogdom Limburg onder de hertog van Brabant, dat bestond uit het oude hertogdom Limburg inclusief het [[Land van 's-Hertogenrade|Land van Rode]], het [[Land van Valkenburg]] en het [[graafschap Dalhem]], (Zuid-Limburg).<br /> Uit:
[[Willem Blaeu|Willem en Johannes Blaeu]]: ''Theatrum Orbis Terrarum, sive Atlas Novus in quo Tabulæ et Descriptiones Omnium Regionum'', vier delen, Amsterdam 1645ff.<br />hier afgebeeld: ''Germania Inferior'',<br />Aegidius Martinus: ''Ducatus Limburgum'']]
Regel 45:
==Ligging en taal==
Het hertogdom Limburg werd grofweg doorsneden door de riviertjes de [[Vesder]] en de [[Geul (rivier)|Geul]]. Het grensde ten westen en ten zuiden grotendeels aan het [[graafschap Dalhem]] en het [[prinsbisdom Luik]]. De noordgrens werd gevormd door de vrije rijksheerlijkheden [[Aken (stad)|Aken]] en [[Rijksgraafschap Wittem|Wittem]], en de [[schepenbank]] [[Vaals (gemeente)|Vaals]] in het [[land van 's-Hertogenrade]]. Ten oosten en ten zuiden vormden [[Abdij Kornelimünster|Cornelimunster]], [[Hertogdom Gulik|Gulik]] en het [[hertogdom Luxemburg]] de buren. Al in het jaar
De volkstaal in het hertogdom Limburg was merendeels [[Platdiets]]. Territoriaal vormde het gebied voor het grootste deel een eenheid, alleen de Waalse schepenbank [[Sprimont]] lag los van de rest, maar taalkundig niet. Het noordelijke twee derde gedeelte van het oude hertogdom werd gekenmerkt door zijn Platdietse dialect, als overgangsgebied tussen de [[Oost-Limburgs]]e [[landen van Overmaas]], het [[Waals]]e Ardeens-Luikse gebied (waartoe ook het zuidelijke een-derde deel van het hertogdom behoorde) en het [[Ripuarisch]]e Rijnland. Onder het oorspronkelijk niet-Waalse gebied valt heden ten dage de [[Platdietse streek]] rond [[Baelen]], [[Blieberg]] en [[Welkenraedt]], maar ook het thans [[Duits]]talige kanton [[Eupen]] maakte van oudsher deel uit van het hertogdom Limburg.
| |||