Pieter 't Hoen: verschil tussen versies

Tussen 1778 en 1780 schreef hij een aantal moraliserende en politieke essays onder het pseudoniem ''J. A. Schasz, M. D.''<ref group="Noot">Volgens Theeuwen werd dit pseudoniem later toegeëigend door de patriotse journalist [//en.wikipedia.org/wiki/Gerrit_Paape Gerrit Paape]. Echter, Ros beweert dat dit pseudoniem altijd al van Paape was en dat de vroege stukken met dit pseudoniem ook door Paape geschreven waren. Cf. Ros, p. 2</ref> Hij schreef ook vier politieke komedies, geïnspireerd door de Amerikaanse Revolutie en de [[Amerikaanse Onafhankelijkheidsoorlog|Amerikaanse Revolutionaire Oorlog]], met een anti-Britse tenor, onder dit pseudoniem. Deze stukken waren populair onder de pro-Amerikaanse burgerij van de [[Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden|Nederlandse Republiek]] op dit moment. De gevoelens werden niet gedeeld door het regime van [[stadhouder]] [[Willem V van Oranje-Nassau|Willem V, Prins van Oranje,]] die verwant was aan de Britse koning [[George III van het Verenigd Koninkrijk]]<ref group="Noot">Hij was een kleinzoon van koning [[George II van Groot-Brittannië]], net als George III zelf, door zijn moeder [[Anna van Hannover]].</ref> en daarom de voorkeur aan een pro-Brits en anti-Amerikaans/Frans beleid gaf. Ondanks dit officiële beleid van de Republiek was Groot-Brittannië zo ontevreden met een aantal aspecten van het Nederlandse pro-Amerikaanse beleid dat het [[Vierde Engels-Nederlandse Oorlog|de oorlog aan de Republiek]] verklaarde in December 1780. Deze oorlog liep niet goed voor de Nederlanders, en de bevolking gaf de schuld aan de stadhouder. 't Hoen deelde deze mening en begon op 20 januari 1781 met een publicatie, getiteld [[De Post van den Neder-Rhijn]], die in de volgende zes jaar een doorn in de zijde van het regime van de stadhouder zou zijn.<ref group="Noot">Een van de scoops van ''De Post'' was de publicatie van de geheime ''[[Akte van Consulentschap]]'' in 1784.</ref>

 

 

 

Zowel als journalist en politiek activist werd 't Hoen betrokken in het democratiseringsproces van de gemeente Utrecht en de provinciale overheid in 1784-1785, wat leidde tot het eerste democratisch gekozen stadsbestuur in de Nederlandse Republiek in augustus 1786. De aanhangers van de stadhouder, de [[Orangisme (Republiek)|Orangisten,]] vormden een rivaliserende Staten van Utrecht in december 1785, die onder de bescherming van een garnizoen van het [[Staatse leger]] die herhaaldelijk Utrecht bedreigde naar Amersfoort verhuisde. Op 9 mei 1787 nam 't Hoen met zijn bedrijf van de ''schutters'' deel in de [[Slag bij Jutphaas]] om een van die dreigende bewegingen af te slaan. Dit succes werd echter al snel gevolgd door de [[Pruisische inval|Pruisische invasie van Holland]], waarin Utrecht zonder een gevecht aan de Pruisen werd gegeven. 't Hoen volgde de patriotse troepen op hun terugtocht naar Amsterdam in september 1787. Na de val van Amsterdam op 10 oktober vluchtte 't Hoen zoals in veel andere patriotten eerst [[Brussels Hoofdstedelijk Gewest|naar Brussel]] en later naar het noorden van [[Koninkrijk Frankrijk|Frankrijk]] met zijn familie. In 1789 werd hij [[Verstek (procesrecht)|bij verstek]] tot 25 jaar verbanning veroordeeld.<ref>Ros, p. 1</ref>

In de zomer van 1799 kreeg 't Hoen het als secretaris van de departementale overheid druk met defensieve maatregelen in verband met een dreigende invasie door de Orangist-emigranten uit Duitsland, ter ondersteuning van het [[Brits-Russische expeditie naar Noord-Holland]]. Om die reden werd hij gedwongen zijn werk voor ''De Nieuwe Post'' te verwaarlozen en dit veroorzaakte de beëindiging van de publicatie in december 1799.

 

 

 

== Werken ==

 

* ''Het Boeren Gezelschap van de Gehekelde Hekelaars'' (spelen, 1775)

* ''Jurjen Lankbein. Van de Mof-commis'' (farce, 1778)

* ''Het Engelsche en Amerikaansche kaart-spel'' (politieke comedy, 1778)

* ''De misrekening '' (politieke comedy, 1778)

* ''De Geplaagde Hollander'' (politieke comedy, 1778)

* ''Holdwich. Van de Mof, commis deur bedrog'' (farce, 1779)

* ''Ter glorierijke nagedachtenis van van Bentinck'' (essay, 1781)

* ''Het verjaaringsfeest, van de te Amiens vreede geslooten'' (spelen, 1803)

* ''Mars in de boeyen van het herstel van den vreede'' (spelen, 1803)

 

== Noten en referenties ==