Colette (schrijfster): verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
er zijn tien kranten met deze naam
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 21:
 
== Leven ==
=== Vroege leven ===
Colette werd geboren als jongste van vier kinderen. Twee ervanvan hen waren geboren in het eerste huwelijk van haar moeder, Adèle Eugénie Sidonie Landoy, en twee in haar tweede huwelijk, met de belastingontvanger (en voormalig officier) Jules-Joseph Colette. Haar vroege jeugd werd sterk beheerst door haar wilskrachtige moeder, met wie ze altijd briefcontact bleef houden en die als "Sido" terugkeert in haar latere autobiografische romans.
 
In 1893 trad Colette in het huwelijk met de veel oudere romancier en literatuurcriticus Henry Gauthier-Villars (Willy) en vestigde zich in Parijs. Het betekende voor Colette het begin van een literaire carrière, maar ook het verlies van de contacten met haar moeder en de natuur, die ze haar leven lang in haar literaire werk zal terugzoeken.
 
Het bijzondere literaire talent van Colette werd al snel door haar man onderkend. Op zijn aandringen schreef ze een aantal autobiografische romans over haar schooljaren, die onder zijn eigen naam, „Willy“,"Willy" werden gepubliceerd. Zo ontstonden tussen 1900 en 1903 haar vier min of meer autobiografische Claudine-romans. De serie had onmiddellijk een groot succes, mede door talrijke erotische taferelen, en werd spoedig ook op toneel vertolkt. Kort na het schrijven van de laatste Claudine-roman liet Colette zich van haar man scheiden, onder andere vanwege zijn ontrouw en onenigheid over de auteursrechten. De teleurstelling over haar gestrande huwelijk verwerkt ze later in ''La Retraite sentimentale'' (1907), waarin ze met weemoed terugblikt op haar verloren jeugd.
 
=== Variété ===
[[Bestand:ColetteReveEgypte1907.JPG|thumb|250px|left|Colette in 'Rêve d’Egypte’d’Egypte', 1907, foto [[Léopold Reutlinger]]]]
 
Na haar scheiding leefde Colette een tijd lang samen met markiezin Mathilde de Morny ("Missy")<ref>Zie onder andere [http://www.lemonde.fr/livres/article/2009/06/11/lettres-a-missy-de-colette_1205431_3260.html hier] en [https://web.archive.org/web/20150227025356/http://cmescollective.org/cqi/colette-s-france-her-lives-her-loves/ hier], Engelse wikipagina over Colette en Franse wikipagina over Mathilde de Morny</ref> en belandde ze in het [[variété]]-leven van Parijs. Toen ze in 1907 tijdens de opvoering van een [[pantomime]] (‘Rêve'Rêve d'Égypte’Égypte') in de [[Moulin Rouge (cabaret)|Moulin Rouge]] een vrouw kuste veroorzaakte dat een groot schandaal. Haar leven als variété-artiest beschrijft ze in haar romans ''L'Ingénue libertine'' ([[1909]]), ''La Vagabonde'' (1910), en ''L'Entrave'' (1913).
 
=== Journalistieke- en literaire carrière ===
Vanaf 1910 neem Colette de literaire directie op zich van dagblad ''Le Matin'' en ontmoet haar tweede man, Henri de Jouvenel, vader van haar dochter (Bel Gazou). In de jaren 1913 tot 1920 ontpopt ze zich als volwaardig journaliste. Haar novelle ''Mitsou ou comment l’esprit vient aux filles'' (1917) vertolkt haar nieuwe optimisme. Ze gelooft in de mogelijkheid van de totale overgave van de liefhebbende mens. De man komt echter steeds meer naar voren als een zwakke figuur die de harmonische wereld van de vrouw verstoort, en daarom in haar leven slechts een marginale rol speelt. Zo heeft haar eerst in feuilleton verschenen roman ''Chéri'' (1920) als onderwerp de verzaking van de liefde van de al wat oudere Lea voor de jonge Chéri, omdat ze inziet dat elk verzet tegen de tijd nutteloos is. De jongeman, geobsedeerd door de aftakeling van Lea, ziet slechts een uitweg in zelfmoord (''La fin de Chéri'', 1926).
 
Colette scheidde in 1924 van De Jouvenel na een spraakmakende affaire met haar stiefzoon.
Regel 41:
 
=== Latere leven ===
In 1925 krijgt Colette een relatie met de jonge Belg Maurice Goudeket, met wie ze in 1935 zal trouwen. Met ''La Naissance du jour'' (1928) en ''Sido'' (1929) maakt ze zich definitief los van alle ijdelheid en illusies van de liefde, en probeert ze nog slechts de waarden uit haar jeugd terug te vinden. Ze verloor echter nooit haar levenslust en bleef steeds geboeid door de vele aspecten van de liefde. Drie romans over jaloezie volgen elkaar op: ''Le Pur et l'Impur'' (1932), ''La Chatte'' (1933), en ''Duo'' (1934). Zelf beschouwde ze deze als haar beste werk.
 
Om de mensen met wie ze haar angsten tijdens de [[Tweede Wereldoorlog]] deelde wat op te vrolijken schreef ze in die periode een aantal luchtigere romans, waarvan ''[[Gigi (roman)|Gigi]]'' het meest bekend is. ''Gigi'' werd tweemaal [[Film (cinematografie)|verfilmd]], er is een [[Toneel (spel)|toneelstuk]] van gemaakt en het verhaal is gebruikt voor een [[musical]].
Regel 50:
 
=== Verfilming ===
In januari 2018 ging de speelfilm over haar leven, ''[[Colette (2018)|Colette]]'', in première, geregisseerd door [[Wash Westmoreland]].
 
== Bibliografie ==
Regel 61:
* ''Les vrilles de la vigne'' (1908)
* ''L'Ingénue libertine'' (1909)
[[Bestand:Claudine ecole colette.jpg|thumb|Eerste uitgave ‘Claudine'Claudine à l’école’l’école']]
* ''La Vagabonde'' (1910)
* ''L'Entrave'' (1913)
Regel 88:
* ''Le Fanal bleu'' (1949)
* ''Histoires pour Bel-Gazou'' (Nouvelles), Hachette, Illustrations Alain Millerand, 1992
* ''Colette journaliste : Chroniques et reportages'' (1893-1945), inédit, 2010
* ''J'aime être gourmande'', présentation de G. Bonal et F. Maget - introduction de G. Martin, L’Herne, Paris 2011
* ''De eerste keer dat ik mijn hoed verloor, zelfportret in verhalen'' ([[Privé-domein]]), samenstelling en vert. [[Kiki Coumans]], (2017)