Versie van 19 mei 2018 11:56 brontekst bekijken Antoine.01 (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers, Terugdraaiers 54.507 bewerkingen Geen bewerkingssamenvatting ← Oudere bewerking		Versie van 14 sep 2018 18:06 brontekst bekijken Geerlings' robot (overleg \| bijdragen) uitgebreid bevestigde gebruikers, Uitgezonderden van IP-adresblokkades 182.037 bewerkingen k →‎Strijd in Holland en Zeeland (1572–1576): -/- spaties voor <ref> (verzoek op WP:VPB) Nieuwere bewerking →
Regel 97: De druk op de bevolking nam toe. Alva voerde de [[Tiende Penning]] in, een vorm van belasting die enorm veel verzet opriep. De Nederlanden werden in 1571 door de [[pest (ziekte)\|pest]] geteisterd. Duizenden calvinisten vluchtten het land uit. In 1572 werden Naarden en Mechelen uitgemoord door Alva's troepen, bij wijze van intimidatie, die echter averechts werkte. Zelfs in het katholieke zuiden, in Brussel, ontstond een winkelstaking tegen de belastingvoorstellen van Alva. Tijdens toenemende spanningen [[inname van Den Briel\|veroverden]] de [[watergeuzen]] op 1 april 1572 [[Brielle\|Den Briel]]. Weliswaar gingen deze watergeuzen wel vaker aan land om te roven en te plunderen, maar omdat ze niet meer in Engeland mochten verblijven besloten ze op 1 april 1572 in Den Briel te blijven en hesen de [[Prinsenvlag\|geuzenvlag]] boven Den Briel. De invloed op latere ontwikkelingen van deze verovering van Den Briel waarbij, ondanks Willems voorafgaand verbod hiertegen, ook negentien monniken werden vermoord, kan moeilijk worden overschat. Bloedbaden door de calvinistische factie en watergeuzen zoals de moord op de katholieke [[Martelaren van Gorcum]], werden niet meer bestraft. De inname van Den Briel bleek uiteindelijk een signaal voor een algemene volksopstand waar Oranje en zijn broers al vijf jaar op uit waren. Onmiddellijk riep de prins de bevolking der [[Nederlanden]] in een schrijven van 14 april 1572 <ref>[http://dutchrevolt.leidenuniv.nl/bronnen/1572%2004%2014%20ned.htm De Tachtigjarige Oorlog (Universiteit Leiden)]</ref> op tot verzet tegen de koning van Spanje en heer van de Nederlanden. Op 6 april 1572 verklaarde Vlissingen zich voor de prins. Op 1 mei volgde Terneuzen, op 3 mei Veere, en 21 mei Enkhuizen, strategisch gelegen aan de [[Zuiderzee (water)\|Zuiderzee]]. Binnen twee maanden schaarden 26 steden in Holland en Zeeland zich achter de prins. Deze steden hadden binnen hun muren grote invloedrijke [[Calvinisme\|Calvinistische]] - en tevens kleinere [[Lutheranisme\|Lutherse]] - gemeenschappen. In het najaar van 1572 waren in Holland en Zeeland alleen de steden Amsterdam, [[Middelburg (Zeeland)\|Middelburg]] en [[Goes]] nog in Spaanse handen - in deze steden was de burgerij goeddeels rooms-katholiek gebleven. Andere steden kozen tegen de koning, voor de prins. Het jaar 1572 vormde zo een belangrijk keerpunt in de geschiedenis van de Opstand. De gruwelijke moorden door de opstandelingen en geuzen op katholieke geestelijken in [[Martelaren van Gorcum\|Den Briel op 9 juli]] [[1572]], in [[Inname van Roermond\|Roermond op 23 juli]] en in andere gebieden van de Nederlanden, werden door Willem niet publiekelijk veroordeeld, ondanks zijn vroegere pleidooien voor [[godsdienstvrijheid]]. In heel Europa werd met afschuw gereageerd op het nieuws van de wreedheid die Willem van Oranjes troepen aan de dag legden bij de inname van Roermond op 23 juli 1572.<ref>Ben Hartmann, De Martelaren van Roermond (Colomba, Oegstgeest 2009) ISBN 9789073810860</ref> Nadat zij met geweld was ingenomen, werd de stad niet alleen geplunderd, maar ook werden vele van haar katholieke geestelijken waaronder 12 monniken van de [[Kartuizers\|kartuizerorde]] gruwelijk vermoord (de [[Martelaren van Roermond]]).<ref>[http://www.roermond.com/kartuizers Moord op de Kartuizers], Roermond.com</ref><ref name="voorouderslimburg.nl">[http://www.voorouderslimburg.nl/plunderingroermond.htm De plundering van Roermond in 1572], Voorouders Limburg</ref> De Prins was hiervan op de hoogte, maar greep niet in en veroordeelde de calvinistische daders ook later niet.<ref>{{Aut\|J. Meerbergen}} en {{Aut\|Dr. B.A. Vermaseren}}: [http://www.voorouderslimburg.nl/De%20martelaren%20van%20Roermond.pdf De martelaren van Roermond. Fragment artikel in “Historische opstellen over Roermond en omgeving”] (1951), via 'Voorouders Limburg'</ref>

Willem van Oranje: verschil tussen versies